13) Osmanlılarda ilk defa kendi adına para
bastıran Orhan Beydir(gümüş).
14) Osmanlılarda ilk kaptan-ı derya
Baltaoğlu Süleyman Beydir.
15) Osmanlılara katılan ilk beylik
Karesioğulları(1345)dır. Rumeli’ye geçişin ilk adımıdır.
16) Osmanlıların Rumeli’deki ilk üssü Çimpe
Kalesi’dir.
17) Osmanlıların Rumeli’ye geçişi ilk defa
Orhan Bey’in kardeşi Süleyman Paşa ile olmuştur.(1353)
18) Osmanlılar Haçlılarla ilk defa
Sırpsındığı Savaşında karşılaştılar.(1364)
19) Karamanoğulları ile ilk savaşı I. Murat
yaptı.
20) Topçu ocağı ilk defa I. Murat zamanında
kuruldu.
21) Top ilk defa sesinden düşmanı korkutmak
amacıyla I. Kosova Savaşında kullanıldı
22) Savaş alanında şehit düşen ilk Osmanlı
padişahı I. Murat’tır(1389).
23) Osmanlılara orta Avrupa’nın kapıları
ilk defa Niğbolu zaferiyle açıldı.
24) Osmanlılarda Sultan ünvanını ilk defa
II. Murat kullandı.
25) İlk acemi ocağı I. Murat zamanında
Çandarlı Halil Paşa tarafından kuruldu.(devşirme)
26) İlk mali düzenlemeler I. Murat
Döneminde yapılmıştır.
27) İlk defa para ile toprak II. Murat
döneminde Hamitoğullarından alınmıştır.
28) İlk defa çeyiz olarak toprak II. Murat
döneminde alınmıştır.(Kütahya,Simav,Emed)
29) Osmanlı tarihinde İstanbul ilk defa
Yıldırım Beyazid tarafından kuşatıldı.
30) İstanbul kuşatmasında yaptırılan ilk
hisar Anadolu Hisarı(güzelce hisar)dır.
31) Anadolu Türk birliği Osmanlı tarihinde
ilk defa Yıldırım Beyazid tarafından sağlanmıştır.
32) Anadolu Türk birliği Osmanlı tarihinde
ilk defa Ankara Savaşında bozuldu. Dağılma tehlikesi geçirdi.(1402)
33) Osmalılarda ilk taht kavgaları Fetret
Devrinde (1402-1413) olmuştur.
34) İlk deniz savaşı Çelebi Mehmet
zamanında Venediklilerle yapılmıştır.
35) Osmanlı Devleti’nin ikinci kurucusu
Çelebi Mehmet’tir. Fetret devri sonrası birliği sağlamaya çalışan ilk kişidir.
36) Osmanlı’da ilk ciddi isyan Şeyh
Bedrettin isyanıdır.
37) İlk cülus bahşişi Çelebi Mehmet
zamanında dağıtılmıştır.
38) Kendi isteğiyle tahttan inen ilk
padişah II. Murat’tır.
39) Balkanlarda yapılan ilk anlaşma
Edirne-Segedin anlaşmasıdır.
40) Osmanlı Balkanlarda Edirne-Segedin
Anlaşması ile ilk kez sınır belirlemiştir.(tuna nehri)
41) İlk kez Osmanlı tahtına iki kez çıkan
padişah II. Murat’tır. Son kez çıkan ise III. Mustafa’dır.
42) II. Kosova Savaşından sonra Avrupalılar
ilk kez Türkleri Balkanlardan atamayacaklarını anlamışlardır.
B) YÜKSELİŞ DÖNEMİ (1453-1579)
43) Padişah emriyle öldürülen ilk sadrazam Çandarlı
Halil Paşadır.
44) İlk kez Balkanların fethini tamamlayan
Fatih’tir.
45) Havan topu ilk kez İstanbul’un Fethinde
kullanıldı.
46) Vezirlerin kul sistemine göre
seçilmeleri ilk defa Fatih zamanında olmuştur.
47) İlk Osmanlı kanunları Fatih
Kanunnamesi’dir.
48) Fatih Kanunnamesi Osmanlı Devletinin
ilk anayasası niteliğindedir.
49) Osmanlılarda ilk altın para Fatih
zamanında basıldı.
50) Topla kalelerin yıkılabileceği ilk defa
İstanbul’un Fethi ile anlaşıldı.
51) Osmanlı Tarihinde batılı bir devlete
ilk kapitülasyonlar Fatih tarafından Venedik’e verildi.
52) Sadrazamlar ilk defa Fatih döneminde
Divan’a başkanlık etmiştir.
53) İpek yolu ilk defa Fatih’in Kırım’ı
fethetmesiyle Osmanlı denetime geçmiştir. Karadeniz Türk gölü oldu.
54) Kardeş katli ilk defa Fatih zamanında
kanunlaştı.
55) Büyük anlamda ilk medrese Fatih
döneminde kuruldu.(sahn-ı seman)
56) İlk defa Osmanlı mimari tarzı gelişti.
57) Osmanlı Devleti imparatorluk haline
geldi.
58) Memlükler ile ilk ilişkiler ve
mücadeleler başladı.
59) Doğudaki sınır güvenliği Otlukbeli Savaşı
ile ilk defa sağlanmıştır.
60) Doğuda ilk önemli mücadele yapıldı.
(Akkoyunlular ortadan kaldırıldı.)
61) Dünya’da ilk defa yivli-setli toplar
II. Beyazıt zamanında yapılmıştır.
62) İlk defa Avrupa devletlerinin Osmanlı
Devleti’nin iç işlerine karışmasına neden olan olay Sultan’ın Papa’ya
sığınmasıdır.
63) Osmanlı Devleti İran’la ilk büyük
savaşı Çaldıran’da yapmıştır.
64) Osmanlı Padişahlarından ilk halife
Yavuz’dur.
65) Osmanlıların Kuzey Afrika’ya geçişi ilk
defa Yavuz zamanında Mercidabık Zaferi ile olmuştur.
66) Kutsal emanetler ilk defa Osmanlılar’a
Mısır seferi ile geçmiştir.
67) Memlüklü Devleti Mısır Seferi ile
ortadan kaldırlmıştır.
68) Osmanlı Devlet yapısı ilk defa
trokratik bir şekil almıştır.
69) Yavuz’un Hicaz ve Mısır’ı fethetmesiyle
Baharat Yolu ilk defa Osmanlı denetimine girmiştir.
70) Memlüklerle ilk ciddi savaşlar II.
Bayezid zamanında yapılmıştır.
71) Babası ile mücadele edip yeniçeri
desteğini alarak başa geçen ilk Osmanlı padişahı Yavuz’dur.
72) İlk celali ayaklanması Yavuz Döneminde
Bozoklu Celal tarafından yapılmıştır.
73) Kanuni’nin Rumeli’ye yaptığı ilk sefer
Belgrad seferidir.
74) Viyana ilk defa Kanuni tarafından 1529
yılında kuşatıldı.
75) İlk kapsamlı kapitülasyonlar Fransa’ya
verildi. (Ticari, ekonomik, hukuki ve gümrük alanında)
76) Preveze deniz zaferinden sonra Türkler
ilk defa Akdeniz’de üstünlüğü ele geçirdiler.
77) Müftü ilk defa Kanuni döneminde Divan
üyesi olmuştur.
78) Kaptan-ı derya ve Reis-ül Küttab İlk
defa Kanuni zamanında divan üyesi olmuştur.
79) Osmanlılar ile İran arasında imzalanan
ilk anlaşma Amasya Anlaşmasıdır.
80) İlk defa İstanbul’da doğan, İstanbul’da
ölen ve ilk defa sefere çıkmayan padişah II. Selim’dir.
81) İlk önemli deniz malubiyeti İnebahetı
Deniz Savaşıdır.
82) Osmanlı tarihinde ilk defa Kanun-i
Kadim(yeniçeri ocağına asker alma kanunu) III. Murat zamanında bozulmuştur.
C) DURAKLAMA DÖNEMİ(1579-1699)
83) İlk defa Sultan I. Ahmet zamanında
şehzadeleri sancağa gönderme uygulaması kaldırılmıştır.
84) Kanuni sonrası sefere çıkan ilk padişah
III. Mehmet’tir.
85) Ordunun başında sefere çıkan ilk
padişah II. Mustafa’dır
86) Osmanlı İmparatorluğu Avusturya’ya karşı
siyasi üstünlük ve yaptırım gücünü ilk defa Zitvatorok Anlaşması ile kaybetti.
87) Osmanlı tarihinde askerler tarafından
öldürülen ilk padişah Genç Osman’dır.
88) Yenilikçi ilk padişah II. Osman’dır.
89) Yeniçeri ocağı’nı kaldırmak isteyen ilk
padişah II. Osman’dır.
90) Durakalama sebeplerini araştırıp ilk
ciddi rapor hazırlayan devlet adamı Koçibey’dir.
91) Kapsamlı olarak ıslahat yapmak isteyen
ilk padişah IV. Murat’tır.
92) Osmanlılarda ilk denk bütçeyi Tarhuncu
Ahmet Paşa yapmıştır.
93) İlk Türk-İran sınırı Kasr-ı Şirin
Anlaşması ile çizildi.
94) Çeşitli şartlar ileri sürerek göreve
gelen ilk vezir Köprülü Mehmet Paşa’dır.
95) Osmanlının topraklarına toprak kattığı
son anlaşma Bucaş anlaşmasıdır.
96) Görevini kötüye kullandığından dolayı
suçlanıp asılan ilk sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşadır.
97) Osmanlılar ilk defa Karlofça ve
İstanbul anlaşmaları ile toprak kaybetmiştir.
98) Osmanlı topraklarını paylaşmayı hedef
alan ilk milletler arası anlaşma Karlofça Antlaşmasıdır.
99) Osmanlı Devleti’nin Rusya ile
imzaladığı ilk anlaşma İstanbul anlaşmasıdır.
100) Rusya’nın Karadeniz’e ulaştığı, sınır
olduğu ilk anlaşma İstanbul Anlaşmasıdır.
101) Osmanlıların kaybettiği ilk beylik
Erdel Beyliğidir.
D) GERİLEME DÖNEMİ (1699-1774)
*Lale Devri (1718-1730)
102) Osmanlı Devleti ilk defa Pasarofça’dan
sonra Avrupa’dan geri kaldığını anlamıştır.
103) Osmanlı Devleti ilk defa Pasarofça
anlaşmasından sonra Lale Devrinde Avrupa’yı örnek alarak ıslahatlar yapmıştır.
104) Avrupa’ya ilk elçi Lale Devrinde
Paris’e gönderilmiştir.
105) Osmanlılarda ilk matbaa Lale Devrinde
İbrahim Müteferrika tarafından İstanbul’da açıldı.
106) Türkiye’de basılıp yayımlanan ilk
kitap Vankulu Lügatıdır.
107) İlk kağıt fabrikası Lale Devrinde
Yalova’da kuruldu.
108) İlk defa Yeniçerilerden oluşan itfaiye
örgütü Lale Devrinde kuruldu.
109) İlk çini atölyesi Lale Devrinde
kuruldu.
110) İlk kumaş fabrikası Lale Devrinde
Kuruldu.
111) İlk çiçek aşısı Lale Devrinde
uygulandı.
112) İsyanla Öldürülen ilk sadrazam Nevşehirli
Damat İbrahim Paşa’dır.
* 1730-1774 Dönemi
113) Askeri alanda ilk ıslahatı I. Mahmut
yaptı.
114) İlk mühendis okulu 1731 yılında Kara
mühendishanesi adıyla I. Mahmut tarafından kuruldu.
115) 18.yy da imzalanan son kârlı anlaşma
1739 Belgrad Anlaşmasıdır.
116) İlk defa Kapitülasyonlar 1740 ta
devamlı hale getirildi.
117) İlk olarak deniz mühendishanesi III.
Mustafa tarafından kuruldu.
118) Osmanlı donanması ilk defa bu dönemde
baskına uğramıştır.
119) İlk defa Osmanlı Devletinde halkı
Müslüman olan bir toprak parçası Küçük Kaynarca Anlaşması ile koparılmıştır.
120) Ruslar ilk defa Küçük Kaynarca
anlaşması ile iç işlerimize karışma hakkını elde etmişlerdir.
121) Rusya’ya ilk kapitülasyonlar Küçük
Kaynarca Anlaşması ile verildi.
122) Osmanlının savaş tazminatı ödediği ilk
antlaşma Küçük Kaynarca Antlaşmasıdır.
123) Karadeniz’in Türk Gölü olmaktan
çıktığı ilk anlaşma Küçük Kaynarca Antlaşmasıdır.
E) DAĞILMA DÖNEMİ(1774-1914)
* 1774-1804 Dönemi
124) Ulufe alım-satımı ilk defa I. Abdülhamit
zamanında yasaklanmıştır.
125) İlk defa sürat topçuları ocağı I.
Abdülhamit zamanında kuruldu.
126) İlk defa Avrupa orduları örnek
alınarak kurulan ordu Nizam-ı Cedid ordusudur.
127) Avrupa başkentlerinde ilk devamlı
elçilikler III. Selim zamanında açıldı.
128) Yabancı dil olarak kabul edilen ilk
resmi dil Fransızca’dır.
129) Avrupa’dan ilk defa öğretmen, subay ve
uzmanlar III. Selim döneminde getirilmeye başlandı.
130) İlk elçilik 1793’te Londra’da
açılmıştır.
131) Napolyon ilk yenilgisini Akka’da ilk
Nizam-ı Cedid Birlikleri ile yaptığı savaşta aldı.
132) Osmanlı’nın toprak bütünlüğünü
koruyamadığı ilk olay 1798 Fransa’nın Mısır’ı işgalidir
133) Rusya’nın savaş gemilerini boğazlardan
geçirdiği ilk olay Fransa’nın Mısır’ı işgalidir.
134) Osmanlı topraklarının paylaşma alanı
olduğu ilk önemli olay Fransa’nın Mısır’ı işgalidir.135) Boğazların sorun olmasının başlangıcı
olan ilk olay Fransa’nın Mısır’ı işgalidir.
136) Osmanlı Devletinde Fransız
ihtilalinden etkilenerek ortaya çıkan ilk milliyetçilik hareketi Sırp
İsyanıdır.
* 1808-1839 DÖNEMİ
137) İlk defa padişahın yetkileri I.
Mahmut’un ayanlarla imzaladığı Sened-i ittifak ile sınırlandırılmıştır.
138) Osmanlı Devletinde yaşayan azınlıklara
ilk defa ayrıcalık 1812 Bükreş Anlaşması ile Sırplara verilmiştir.
139) Osmanlı Devletinden bağımsızlığını
kazanan ilk devlet Yunanistan’dır.
140) Boğazlar sorunu ilk defa Hünkar
İskelesi Anlaşmasıyla ortaya çıkmıştır.
141) İngilizlere ilk defa kapitülasyonlar
1838’de Balta Limanı Anlaşması ile verildi.
142) İlk resmi gazete Takvim-i Vekai adıyla
II. Mahmut zamanında çıkarıldı.
143) Nüfus sayımı ilk defa II. Mahmut
zamanında yapıldı.
144) Tımar ve zeamet ilk defa II. Mahmut
tarafından kaldırıldı.
145) Müsadere ilk defa II. Mahmut
tarafından kaldırıldı.
146) İlk defa Polis örgütünün temelleri II.
Mahmut zamanında atılmıştır.
147) İlk defa divan teşkilatı kaldırılarak
bakanlıklar kuruldu.
148) Öğretim ilk defa II. Mahmut zamanında
zorunlu hale getirildi.
149) İlk defa ortaöğretim okulları II.
Mahmut döneminde açıldı.
150) İlk posta örgütü II. Mahmut zamanında
kuruldu.
151) İlk defa tercüme odası ve yabancı dil
okulu açıldı.
152) İlk defa devlet memuru yetiştiren
okullar II. Mahmut zamanında açıldı.
153) İlk defa yurt dışına öğrenci II.
Mahmut zamanında gönderildi.
154) Kılık kıyafette ilk değişiklik II.
Mahmut döneminde yapıldı.
* Tanzimat Devri ve Sonrası
155) İlk defa padişah kendi gücünün üstünde
bir gücü Tanzimat fermanı ile tanımıştır.
156) Osmanlılarda ilk kağıt para kaime
adıyla I. Abdülmecit tarafından bastırıldı.
157) İlk yarı resmi gazete ceride-i havadis
adıyla 1840’ta çıkarıldı.
158) İlk öğretmen okulu 1848’ de I.
Abdülmecit döneminde açıldı.
159) Osmanlı Devleti dışarıdan borç parayı
ilk defa Kırım Savaşı sırasında I. Abdülmecit zamanında almıştır.
160) Osmanlı Devleti Kırım Savaşı
sonrasında Avrupalı devletlerin himayesine girerek ilk defa bağımsız devlet
olma özelliğini kaybetmiştir.
161) Telgraf ilk defa Tanzimat döneminde
kullanılmaya başlandı.
162) Laik kanunlar ilk defa Tanzimat
döneminde cıkarıldı.
163) Askerliğin ilk defa bir bedele
bağlanması ıslahat fermanı ile olmuştur.
164) Osmanlı Devletinin Avrupa devleti
sayılması 1856 Paris Anlaşması ile kabul edilmiştir.
165) İlk kız rüştiyesi 1858’de açılmıştır.
166) Türkiye’de ilk özel gazete olan
tercüman-ı ahval’in Şinasi ve Agah Efendi tarafından yayınlanmıştır.
167) İlk demiryolu hattı Tanzimat döneminde
döşenmiştir.
168) Süveyş Kanalı 1869’da açıldı.
169) İlk Osmanlı anayasası Mithat Paşa
başkanlığındaki bir komisyon tarafından hazırlanarak II. Abdülhamit zamanında
ilan edildi.
170) İlk millet meclisi 20 Mart 1877’de
toplandı.
171) Osmanlı Devletinde halk yönetime ilk
defa sınırlı da olsa I. Meşrutiyet ile katılmıştır.
172) İlk kez çok sayıda azınlığın birden
bağımsız olması 1878 Berlin Antlaşmasıyla olmuştur.
173) İlk kez Ermeni sorununun başlaması
1878 Berlin Antlaşması iledir.
174) Osmanlı Devleti dış borçlarını ödemek
amacıyla ilk kez bir kurum olarak 1881’de Düyun-u Umumiye idaresini kurmuştur.
175) Osmanlı devletinde Mecelle hukuku ilk
defa I. Meşrutiyet döneminde uygulamaya konulmuştur.
176) II. Meşrutiyetin ilanı ile ilk siyasi
parti kurulmuştur.
177) İttihat ve terakki partisinin ilk
rakibi Ahrar partisi ile Hürriyet ve İtilaf Fırkasıdır.
178) İttihat ve Terakki partisi Türk
tarihinde milliyetçiliği ilk defa resmi bir ideoloji haline getirdi.
179) Türk tarihinde parti diktasıyla
yönetim ilk defa İttihat ve Terakki Partisinin yönetimi ile gerçekleşti.
180) İttihar ve Terakki cemiyeti devlet
yönetimini ilk defa kesin olarak I. Balkan Savaşı sırasında ele geçirdi.
181) 31 Mart olayı Türk tarihinde rejime
karşı yapılmış ilk isyan hareketidir.
182) Balkan Savaşı ilk defa Karadağ’ın
Osmanlı Devletine savaş açmasıyla başlamıştır.
183) Osmanlı Dünya Savaşından sonra
paylaşıldığı ilk Antlaşma Sykes-Picot Antlaşmasıdır.
184) Sivil Savunma Teşkilatı ilk defa I.
Dünya Savaşı sırasında kurulmuştur.
