İRFAN GEZER
içerisinde tamamlanan orijinal bir çalışmadır.
koleksiyon ya da bir buluş yapma sürecidir. Araştırma yapmayı, araştırma
sonuçlarını bir raporla düzenlemeyi ve en sonunda tüm bulguları sunmayı içerir.
Sizde bilimsel proje yapabilirsiniz.
ile izleyip uygulamak!
ardından yeni proje fikirlerinin üretilmesine kadar olan süreçleri içerir.
Projenin konusunu seçmek:
yapılır.
karşılaştırılarak çalışmanın amacına ne ölçüde ulaşıldığı belirtilir.
elde edilen sonuçlar yazılır, Bu bölüm projenin en önemli kısmıdır.
bilimsel, uygulanabilir,yarar sağlamaya dönük, açık ve anlaşılır olmalıdır.
tanımı, amacı,hedefleri ve faaliyetleri arasında anlamlı ilişki kurulmalıdır.
4.Projeler, proje hazırlayanların kendi özgün eseri olmalı ve proje konusu
kabiliyetli olan öğrencileri tespit etmek amacıyla yapılan bilimsel çalışmalardır.
Projeler genellikle; Bilgisayar, Biyoloji, Matematik,Fizik, Kimya ,Tarih,Coğafya alanında yapılmaktadır.
Hazırlanan projelerde başarılı olmak için aşağıdaki hususlara dikkat etmek gereklidir:
proje metninin düzenli hazırlanması,
uygulanabilirliği,
Projeyi hazırlayan kişilerin sunumu da çok önemlidir.
Bir proje raporu şu kısımlardan oluşur.
f)Teşekkür
b)Giriş:
yapmak ve sağlam kaynaklar kullanılmalıdır.
d)Sonuç ve tartışma:
Sonuç kısmında projenin yorumu da yapılmalı ve yeni projelere ışık tutması sağlanmalıdır
e)Kaynakça
kuralına uygun olarak yazılmalıdır.
H.Kazdağı Milli Parkı ve Çevresinde (Balıkesir) Etnobotanik Envanter Çalışması
2004-2006.
Milli Parkının Çiçekli Bitkileri,
Zeytinli Belediyesi, Dileksan matbaası,Balıkesir,2007.
f)Teşekkür: Bu bölümde aldığınız yardımlar için, kişilere teşekkür etmelisiniz.
PROJE ÖZETİ
Bu kısımda proje bittikten sonr bir proje özeti hazırlanır.
Bu projeyi tanıtan kısa bir bilgidir.
PROJE GÜNLÜĞÜ
1.gün (......./......./......)
• Grup oluşturuldu.
• Gruba isim verildi.( grup .........)
• Grubun konusu belirlendi.İlk etapta yapılacak çalışmalar belirlendi.
• Projenin amacı üzerinde ön çalışma yapıldı. Projenin amacı:....................................................................................................................................................................
.• Proje Süresinin Kısıtlı Olmasından Dolayı Araştırmanın ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, sınırlandırılmasına karar verildi.
• Projenin amacı belirlendi.
• Proje ile beyin fırtınası yapıldı.Ortaya çıkan fikirler üzerinde notlar tutuldu.
• Proje ile ilgili zaman çizelgesi hazırlandı.Görev dağılımı yaptık. Günlük Tutma Ve bilgisayara aktarma ..................................; Anket soruları ve uygulaması ile ..................................................., Araştırmayı tüm grup, Zaman çizelgesi ile ....................................................
2.gün (......./......./......)
• Anket soruları hazırlandı
.• Proje ile ilgili anket soruları hazırlandı. Anket ve mülakat sorularının ..........................................................................kapsamasına karar verildi.
• .................................. günü yapılacak işler konusunda planlama yapıldı.Grubun anketikarar verildi.
• Sözlü tarih konusunda kaynak taraması yapıldı.
• Proje Planlama Rehberi oluşturulmaya başlandı.
3.gün (......./......./......)
• Herkes konu hakkında geniş çaplı araştırma yapmaya başladı.(4 gün sürdü.)
4.gün (......./......./......)
• Görüşme sorularının sınıflandırılması, betimlemesi yapıldı.
• Anket soruları hazırlanmaya başlandı.
• Sunum görevlendirmesinde yapılacak çalışmalar hakkında neler yapılacağı kararlaştırıldı.
5.gün (......./......./......)
• Yapılan tüm araştırmalar bir araya getirildi
.• Hangilerinin konulup konulmayacağı görüşüldü.
6.gün (......./......./......)
• Bütün değerlendirmeler yapıldı.
7.gün (......./......./......)
• Elde edilen bulguların slayt çalışmalarına başlandı.
• Proje sunumu ile ilgili çalışmalara devam edildi. Slaytta kullanılacak resim ve fotoğraf seçimi yapıldı
.8.gün (......./......./......)
• Proje raporu plânındaki sonuç,öneri kısımları dolduruldu.
• Proje raporu planındaki yazım kurallarına göre düzeltmeler yapıldı.
• Slayt bitti. Proje artık tamamlanmıştır. Son düzeltmelerin yapılması kaldı.
9.gün (......./......./......)
• Son düzeltmeler ve kontroller yapıldı.
10.gün (......./......./......)
• Artık her şey tamlanmıştır.
• Bugüne sunum yapılacak.
• Zevkli bir iş daha tamamlanmıştır.
Diğer türlü projenizin adı, sizin adınız soyadınız, unvanınız ve projenin
başlangıç-bitiş tarihi başlık bölümüne yazılır.
geçmeyecek şekilde, kısa ve öz olarak açıklanır. Projenin adı, amaç kurulan varsayım, kısaca kullanılan metot ve bulunan sonuçlar yazılır. Genellikle özetin bir kopyası jüri üyelerine verilir. Bu şekilde jüri üyelerinin yapacağınız sunuş hakkında bir fikri olur.
sorduğunuz bir konudur. Sorduğunuz soruyu araştırarak cevaplamaya çalışırsınız.
Sorunun cevabını önceden tahmin etmek ile siz bir varsayım kurmuş olursunuz.
internet kullandıysanız, internet adresini belirtmelisiniz. Kaynak, kişi de olabilir. Kişinin adını, unvanını ve bulunduğu kurumu yazmalısınız.
ÖRNEK TARİH PROJESİ RAPORU(Tubitak)
Projenin adı:
Bir İç Anadolu Kasabasının Doğuş ve Gelişim Tarihi: Çapanoğulları ve Yozgat
Projenin Amacı:
Anadolu şehir ve kasabalarının büyük bir çoğunluğu Bizans, Selçuklu ve kısmen de Osmanlı döneminden kalmadır. Osmanlı döneminde 18. yüzyılda bu kasabalara yepyeni iki tanesi daha eklenmiştir: Nevşehir ve Yozgat. Nevşehir Lale Devri’nin ünlü sadrazamı Damat İbrahim Paşa ile beraber gelişmiş ve bir şehir halini almıştır. Yozgat ise, Bozoklu Türkmen aşiretinin Yozkat koluna mensup bir ayan ailesinin kurup kışlak olarak kullandığı 10-15 haneli küçük bir köyden gelişerek şehir olmuştur. Proje bu ilginç dönüşümün nasıl bir tarihsel sürecin ürünü olduğunu, bu sürecin açıklanmasını) hedeflemektedir.
Giriş:
Osmanlı İmparatorluğu 18. yüzyılda, iç ve dış şartlar ve gelişmelerin etkisiyle siyaset, yönetim ve ekonomik yapısı başta olmak üzere, çok önemli bir değişim süreci içine girmiştir. Bu değişimin etkilediği Osmanlı siyasal otoritesi yavaş yavaş taşradaki nüfuzunu, ayan denilen hanedanlarla (bir takım nüfuzlu büyük yerel aileler) paylaşmak zorunda kalmıştır. Bu hanedanlar, bulundukları yerlerde başlangıçta devletin vergisini tahsil etmekle görevli voyvoda veya mütesellim denilen görevlilerdi. Fakat devlet adına vergi tahsildarlığı gibi önemli bir konumda olmaları, onları zamanla idari ve ekonomik güç haline getirmiş ve halk üzerinde belirli bir otorite sağlamalarına, dolayısıyla halkla devlet merkezi arasında aracı konumuna yükselmelerine yol açmıştır. Bu da onları devlet nezdinde hatırı sayılır hale getirmiştir. İşte Çapanoğulları da, bu sürecin bir parçası olarak, mütesellimlik ve voyvodalıktan elde ettikleri nüfuz sayesinde bir ayan ailesi durumuna gelmişler, yaşadıkları Yozkat köyünü (sonradan Yozgat denilmeğe başlamıştır) kendilerine merkez yaparak faaliyetlerini buradan yürütmüşlerdir. 18. yüzyıldan itibaren nüfuz ve hakimiyet alanları genişleyince, bu köyü bir şehir yapmak için harekete geçip hakimiyetleri altındaki Kayseri, Tokat, Sivas ve Antep gibi şehirlerden Müslüman, Ermeni ve Rum, tüccar, esnaf ve sanatkar şehirli halkı getirip yerleştirmişlerdir. Bu halk konaklar, dükkanlar, çarşılar, çeşmeler, camiler inşa etmişlerdir. Çapanoğulları da burada bir de saray yaptırmışlar, şehirde vakıflar kurarak önemli kamu binaları ve hayır eserleri inşa ettirmişlerdir. Böylece Yozgat’ı zamanın modern bir Osmanlı şehri haline getirmişlerdir.
Yöntem:
Önce Osmanlı İmparatorluğu’nda ayanlardan, bu arada Çapanoğulları ve Yozgat’tan bahseden yazılı kaynaklar tespit edilerek taranmış ve ilgili veriler ortaya çıkarılmıştır. Bunlar arasında Osmanlı döneminde yazılmış 18. yüzyıl kronikleri, Yozgat ve çevresinden geçen yabancı gezginlerin günlükleri birincil bilgi kaynaklarını oluşturmuştur. Yozgat ve çevresinde gerek Çapanoğulları, gerekse yerli ailelerin 60 4 4 . O R T A Ö Ğ R E T İ M Ö Ğ R E N C İ L E R İ A R A Ş T I R M A P R O J E L E R İ Y A R I Ş M A S I
yaptırdıkları mimari yapılar, cami ve mescit mezarlıklarındaki mezar taşları, şehir ve çevresinden yetişen önemli kişilerin yazılı eserleri tek tek incelenerek Yozgat’ın tarihsel geçmişine dair bilgiler çıkarılmıştır. Osmanlı döneminden kalma mezar taşlarındaki yazıtlar okunarak Yozgat’a ilk yerleşen ailelerin kimlikleri ve aile bilgileri, mesleki dağılımları, ölüm sebepleri tespit edilmiş, aile şecereleri ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Ayrıca bu ailelerden günümüzde soyları devam edenlerle tek tek temasa geçilmiş olup, aileleri ve Yozgat’ın geçmişi hakkında aile içi bilgiler elde edilmiş ve kaynaklarla karşılaştırılıp kontrolleri sağlanmıştır.
Sonuçlar ve Tartışma:
• Bütün bu çalışmalar, Çapanoğlu ailesinin bir konar göçer Türkmen ailesi olduğu, bu ailenin, Yozkat adındaki bir Türkmen aşiretinin mensubu olarak 17. yüzyıl sonlarına doğru, aynı adı verdikleri köyü kurup buraya yerleştikleri anlaşılmaktadır.
• Ailenin ilk kurucusunun Çapar Ömer Ağa olduğu, Çapan kelimesinin bu kelimeden türediği anlaşılmıştır. Zaman içerisinde giderek büyüyen ailenin, güçlenerek çevrede sözünü geçirir hale geldiği, böylece Osmanlı devleti nezdinde adım duyurarak vergi mütesellimliğini elde ettiği, bu görevi kullanarak daha da güçlenip yerel bir otorite olduğu görülmüştür.
• Çapanoğulları kurdukları köyü, kazandıkları nüfuz ve otoriteye paralel olarak giderek büyütmüşler, bazı ayrıcalıklar vaat ederek diğer vilayetlerden göçürdükleri tüccar, esnaf ve sanatkar ailelerini yerleştirerek onlar aracılığıyla mamur hale getirmişler ve bölgede işler bir ekonomik sistem yaratmışlardır.
• Şehrin gelişmesine ilk büyük katkıları yapanların, Çapar Ömer Ağa’nın oğulları Süleyman Bey, Ahmet Paşa ve onun oğlu Mustafa Bey olduğu anlaşılmaktadır. Şehir özellikle bu üçünün zamanındaki ekonomik ve bayındırlık faaliyetleriyle ilk gelişmesini sağlamıştır.
• Çapanoğulları tarafından şehre iskan edilen Türk, Ermeni ve Rum tüccar, esnaf ve sanatkarların oluşturdukları zengin ekonomik hayatın, kurulan pazar ve panayırların özellikle şehrin sosyal ve ekonomik gelişme ve büyümesinde başat bir rol oynadığı görülmektedir.
• Başta şehir merkezinde bizzat kendilerinin kurdukları vakıflar aracılığıyla inşa ettirdikleri büyük cami ve çevresindeki dükkanlar başta olmak üzere, yaptırdıkları diğer eserler bu gelişmenin bir sonucudur. Ayrıca halen, bazıları değişime uğramış olsa da, yapıları mevcut diğer cami, mescit, çeşme köprü medrese, tekke ve benzeri eserlerin de, Yozgat’a yerleşen ve zenginleşen diğer büyük ailelerin yaptırdığı benzeri mimari eserlerin ve büyük konakların da bu küçük, ama şirin Orta Anadolu şehrinin bir şehir haline gelmesine önemli katkıda bulunduğu meydana çıkmaktadır.61 4 4 . O R T A Ö Ğ R E T İ M Ö Ğ R E N C İ L E R İ A R A Ş T I R M A P R O J E L E R İ Y A R I Ş M A S I
Kaynaklar:
Acun, Hakkı (2005), Bozok Sancağı (Yozgat İli)‘nda Türk Mimarisi, Ankara.
Acun, Hakkı (2005), Tüm Yönleri İle Çapanoğulları ve Eserleri, Ankara.
Duygu, Süleyman (1953), Yozgat Tarihi ve Çapanoğulları, İstanbul.
Ergin. A. Sakir (1994), Vakıflar ve Yozgat’ta Tarihi Vakıf Camileri, Ankara.
Koç, Yunus (1989), XVI. Yüzyılda Bir Osmanlı Sancağının Nüfus ve İskan Yapısı, Ankara.
Mert. Özcan (1980), XV7//. Ve XIX. Yüzyıllarda Çapanoğulları, Ankara.
Ocak, A. Yaşar (1973). “Milli Mücadele’de Çapanoğlu İsyanı”. Türk Kültürü Araştırmaları, sayı. VI I-X,, Ankara 1974, ss. 83-149.
Özkaya, Yücel (1977), Osmanlı İmparatorluğu’nda Ayanlık, Ankara.
Sakin, Orhan, (2004), Bozok Sancağı ve Yozgat, Ankara.
Sümer, Faruk (1974), “Bozok tarihine dair araştırmalar”, Cumhuriyetin 50. Yıldönümü Anma Kitabı. Ankara.
Uzunçarşılı, İsmail H. (1974), “Çapanoğulları”, Belleten, Ankara, c. XXXVIII, ss. 215-263
Her şey
çok güzel olacak,
kolay gelsin.