OSMANLI SİYASİ TARİHİ-II (1800-1900)
1. Osmanlı Devleti'nde XVIII. yüzyıl sonlarında ortaya çıkan,
I. Avusturya ile Ziştovi Antlaşması'nın imzalanması
II. Kırım'ın Rusya'ya ait olduğunun kabul edilmesi
III. Fransa'nın Mısır'a saldırması
gibi gelişmelerden hangileri, İngiltere'nin Osmanlı Devleti ile işbirliği yapmasında etkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) Yalnız III
2. Osmanlı Devleti'nin XVIII. yüzyıl sonlarında imzaladığı Yaş Antlaşması'nın özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Birden fazla devlet ile imzalanmış olması
B) Avusturya'yı Balkanlarda güçlü hale getirmesi
C) Osmanlı Devleti'nde yenilik hareketlerinin ön plana çıkmasına ortam hazırlaması
D) Osmanlı Devleti'nin tazminat ödemesi hükmünü içermesi
E) Rusya'nın Karadeniz'deki etkinliğini azaltması
3. III. Selim döneminde yapılan;
- Nizam-ı Cedid ordusunun kurulması
- Avrupa'da sürekli elçilikler açılması
- Okullarda Fransızca okutulmaya başlanması
- Avrupa'dan subaylar getirilmesi
gibi yenilikler ile ilgili olarak hangi yargıya varılamaz?
A) Batı yönündeki savaşlara son verilmiştir.
B) Yeni bir ordu kurulmuştur.
C) Avrupa siyaseti yakından izlenmeye çalışılmıştır.
D) Kültürel alanda faaliyetlere girişilmiştir.
E) Avrupa'daki askeri gelişmelerden yararlanılmıştır.
■
4. Osmanlı Devleti'nin XIX. yüzyılda izlediği denge politikası;
I. Ticari ayrıcalıklar elde etme
II. Askeri yardım alma
III. Toprak bütünlüğünü koruma
IV. Yönetim biçiminin değişmesini sağlama
V. Diplomatik destek alma
gibi politikalardan hangilerini gerçekleştirme amacına yöneliktir?
A) I, II ve III B) II, III ve V C) II, IV ve V
D) I, IV ve V E) III, IV ve V
5. XIX. Yüzyıl başlarında Fransa ile Rusya arasında Osmanlı topraklarını paylaşma görüşmeleri yapılırken, İngiltere ile bir antlaşma imzalayan Osmanlı Devleti, barış zamanında boğazlardan hiç bir devletin savaş gemisinin geçmemesini kabul ediyordu.
Bu bilgiye bakılarak, Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi savunulabilir?
A) Devletlerarası çıkar çatışmalarından yararlandığı
B) Rusya'nın yayılmacı politikalarından etkilenmediği
C) İngiltere'ye ekonomik ayrıcalıklar verildiği
D) Fransa'nın yararlandığı kapitülasyonların sona erdiği
E) Batıdaki teknik gelişmelerden etkilendiği
6. Rusya, Fransa ve İngiltere'nin Navarin'de Osmanlı donanmasını baskına uğratarak yakmalarının amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bağımsız bir Yunan devletinin kurulmasını sağlamak
B) Bulgar Kilisesi'ne özerklik kazandırmak
C) Osmanlı Devleti'nin güçlenmesini engellemek
D) Sırbistan'a yardımda bulunmak
E) Boğazlara egemen olmak
7. Aşağıdakilerden hangisi, 1812 Bükreş Antlaşması'nın en önemli sonucudur?
A) Anadolu'daki sınırın savaştan önceki duruma getirilmesi
B) Eflak ve Boğdan'ın Osmanlı Devleti'ne geri verilmesi
C) Prut Irmağı'nın sınır kabul edilmesi
D) Sırplara ilk ayrıcalıkların tanınması
E) Beserabya'nın Rusya'ya bırakılması
8. Fransız İhtilali’nin etkisiyle ayaklanan Yunanlıları! bağımsızlığı 1829 Edirne Antlaşması ile Osman Devleti tarafından da tanınmıştır.
Bu bilgiye bakılarak aşağıdaki yargılardan hangi sine varılabilir?
A) Osmanlı Devleti demokratikleşme sürecine gir mistir.
B) Osmanlı-Rus savaşları sona ermiştir.
C) Osmanlı Devleti Balkanlardaki tüm toprakların kaybetmiştir.
D) Osmanlı Devleti anayasal düzene geçmiştir.
E) Milliyetçilik akımları başarıya ulaşmıştır.
9. - Osmanlı Devleti'ne karşı ayaklanan Kavalalı Mehmet Ali Paşa Osmanlı Ordusu'nu yendi.
- Avrupa devletlerinin aracılığı ile Osmanlı Devleti ve Kavalalı Mehmet Ali Paşa arasında Kütahya Antlaşması imzalandı.
Osmanlı Devleti bu duruma tepki olarak ve kendi sini güvence altına almak için aşağıdakilerden hangisini gerçekleştirmiştir?
A) Tanzimat Fermanı'nı yayınlamıştır.
B) Almanya'ya yakınlaşma politikası izlemiştir.
C) Rusya ile Hünkar iskelesi Antlaşması'nı imzalamıştır.
D) İngiltere ile Balta Limanı Antlaşması'nı imzalamış tır.
E) Ayanlarla Sened-i İttifak imzalamıştır.
10. XVIII. yüzyıldan itibaren ayanların giderek güçlenmesi karşısında Osmanlı yönetimi çaresiz kalmış ayanların varlığını resmen tanımıştır.
Ayanların varlığının resmen tanınması, aşağıdakilerden hangisiyle gerçekleşmiştir?
A) Sekban-ı Cedit'in kurulması
B) Sened-i İttifak'ın imzalanması
C) Islahat Fermanı'nın ilan edilmesi
D) Tanzimat Fermanı'nın ilan edilmesi
E) Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması
11. II. Mahmut kendisinden önceki ıslahatçılardan farklı olarak, bozulan ve aksayan kurumları düzeltmek yerine tamamen ortadan kaldırmayı tercih etmiş veya yeni kurumlar oluşturma yoluna gitmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi bu açıklamaya uygun bir çalışma olarak gösterilemez?
A) Müsadere uygulamasının kaldırılması
B) Dirlik sisteminin kaldırılması
C) Bakanlıkların kurulması
D) Avrupa'da elçiliklerin kurulması
E) Posta örgütünün oluşturulması
12. Osmanlı Devleti'nde;
• Azınlıkların devlet memuru olabilmesi
• Vergilerin herkesin gelirine göre toplanması
• Askerliğin vatan görevi haline getirilmesi
gibi gelişmeler, aşağıdaki ilkelerden hangisinin uygulanmasına yöneliktir?
A) Laiklik B) Eşitlik C) Demokrasi D) Devletçilik E) Bağımsızlık
CEVAP ANAHTARI________
1. E 2. C 3. A 4. B 5. A 6. A 7. D 8. E 9. C 10. B 11. D 1
OSMANLI SİYASI TARİHİ - II (1600 - 1800)
TEST:1
1. Osmanlı Devleti'nin; XVI. yüzyıl sonlarından itibaren siyasi, sosyal ve ekonomik alanlarda sorunlar yaşadığı görülür.
Aşağıdakilerden hangisi bu sorunların nedenlerinden biri olarak gösterilemez?
A) Dış borçların mali durumu olumsuz etkilemesi
B) Ordu ve donanmanın güç yitirmesi
C) Avrupa'daki gelişmelere ayak uydurulamaması
D) Padişah ve devlet adamlarının yetersiz olması
E) Dirlik sisteminin bozulması
2. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti'nde XVI. yüzyıl sonlarından itibaren yönetimin bozulmasının nedenlerinden biri olarak gösterilemez?
A) Şehzadelerin sancağa gönderilme uygulamasının kaldırılması
B) Saray kadınlarının yönetime karışması
C) Kafes sisteminin uygulanması
D) Rüşvet ve iltimasın yaygınlaşması
E) Vezirlerin eyaletlerde görevlendirilmesi
3. XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde; rüşvet ve iltimasın yaygınlaşması, dirliklerin hak eden kişilere verilmemesi, yeniçeri ocağına asker alımında devşirme yasasına uyulmaması gibi gelişmeler yaşanmıştır.
Bu durum, aşağıdakilerden hangisinin ortaya çıkmasında etkili olmuştur?
A) Eyalet ve merkez ordusunun bozulması
B) Yönetimin bozulması
C) Beşik ulemalığı sisteminin çıkması
D) Avrupa devletlerinin bilimsel alanda gelişmesi
E) Güçlü devletlerle karşı karşıya kalması
4. Coğrafi Keşifler Osmanlı Devleti'nde maliyenin bozulma nedenlerinden biridir. Keşifler sonucunda Amerika'dan gelen altın ve gümüş Avrupa'nın para politikasını değiştirdi. Bu değişiklik Osmanlılarda fiyatların artmasına yol açtı.
Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti'nde fiyatların artmasının ortaya çıkardığı sonuçlardan biri olarak gösterilemez?
A) Tarımla uğraşanların zarar görmesi
B) Vergilerin artırılması
C) Batılı devletlere kapitülasyonlar verilmesi
D) Paranın değerinin düşürülmesi
E) Devletten maaş alanların sıkıntıya düşmesi
5. Osmanlı Devleti'nde;
— Celali ayaklanmalarının yaygınlaşması
— Eyalet askerlerinin eski gücünü yitirmesi
— Reayanın vergisini ödeyemez hale gelmesi
gibi gelişmeler, aşağıdakilerden hangisinin bozulması sonucunda ortaya çıkmıştır?
A) Tımar sistemi
B) Kafes sistemi
C) Lonca sistemi
D) Veraset sistemi
E) Devşirme sistemi
6. Osmanlı Devleti'nin duraklama dönemine girmesinin dış nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Avrupa'da Coğrafi Keşiflerin yapılması
B) Avrupa devletlerinin Osmanlılara karşı ittifak yapması
C) Avrupa'daki teknik gelişmelerin silah sanayinde kullanılması
D) Avrupa'nın Rönesans Hareketleri'yle bilim ve teknik alanda ilerlemesi
E) Kapıkulu ayaklanmalarının devlet otoritesini sarsması
7. Osmanlı Devleti'nde; XVII. yüzyılda meydana gelen isyanların nedenlerinden biri de merkez ve taşra yönetiminin bozulmasıdır.
Bu durumun nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilemez?
A) Kapıkulu ve tımar sistemindeki bozulmalar
B) Ekonomik durumdaki bozulmalar
C) Eğitim ve adalet sistemlerindeki bozukluklar
D) Avusturya ve Iran ile uzun süren savaşlar
E) Devletin doğu ve batıda doğal sınırlara ulaşması
8. Aşağıdakilerden hangisinin duraklama döneminde çıkan yeniçeri ayaklanmalarıyla ilgili olmadığı söylenebilir?
A) Cülus bahşişi ve ulufelerin düşük ayarlı paralarla ödenmesi
B) Batı türü orduların kurulması
C) Yeniçerilerin isteklerinin kabul etmek zorunda kalınması
D) Bazı devlet adamlarının görevden alınması
E) Zaman zaman padişah değişikliğine neden olması
9. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nin Lehistan üzerine yaptığı Hotin Seferi ile ilgili değildir?
A) Hotin Kalesi'nin alınamamasında yeniçerilerin disiplinsizliği de etkili olmuştur.
B) Sefere çıkılma nedeni Lehistan'ın Boğdan'ın içişlerine karışmasıdır.
C) II. Osman döneminde yapılmıştır.
D) Lehistan Osmanlı Devleti'nin himayesine girmeyi kabul etmiştir.
E) Sefer dönüşünde II. Osman yeniçeriler tarafından tahttan indirilerek öldürülmüştür.
10. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyılda çıkan ayaklanmaları engellemek amacıyla alınan önlemlerden biri değildir?
B) Ayaklananların isteklerini yerine getirmek
C) Batılı devletlerden yardım almak
D) Saray görevlilerinden yardım almak
E) Sorunları çözmeye çalışmak
11. Osmanlı Devleti'nin yapmış olduğu bazı antlaşmalar şunlardır:
- Ferhat Paşa Antlaşması
- Nasuh Paşa Antlaşması
- Serav Antlaşması
Bu antlaşmalar, aşağıdaki devletlerden hangisiyle imzalanmıştır?
A) Rusya B) İran C) Avusturya
D) Venedik E) Lehistan
CEVAP ANAHTARI_:
TEST:1_______
1. A 2. E 3. A 4. C 5. A 6. E 7. E 8. B 9. D 10. C 11. B
TEST:2
1. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti ile Venedik arasında savaş nedeni olmamıştır?
A) Kıbrıs'ın fethi
B) Girit'in kuşatılması
C) İpek Yolu ticareti
D) Akdeniz egemenliği
E) Rodos'un fethi
2. Aşağıdakilerden hangisinde, Osmanlı Devleti'nin imzaladığı antlaşma ile özelliği yanlış eşleştirilmiştir?
Antlaşma Özellik
A) Ferhat Paşa Doğuda en geniş sınırlara
ulaşılmıştır.
B) Bucaş Fetih yoluyla toprak kazanılmıştır.
C) Zitvatorok Batı karşısındaki diplomatik üstünlük kaybedilmiştir.
D) Vasvar Iran savaşları sona ermiştir.
E) Karlofça Macaristan Avusturya'ya
bırakılmıştır.
3. Köprülü Mehmet Paşa sadrazamlığa getirilirken saraydan bazı isteklerde bulundu. Bunlardan bazıları şöyledir:
I. Saray, devlet işlerine karışmayacak
II. Devlet işleriyle ilgili olarak saraya sunacağı her öneri kabul edilecek
III. Devlet memurluklarına istediği kimseleri atayacak
Köprülü Mehmet Paşa'nın bu şartlar ile ulaşmak istediği amaç olarak aşağıdakilerden hangisi savunulabilir?
A) Padişahın yetkilerini kısıtlamak
B) Yeni bir devlet kurmak
C) Bağımsız çalışabileceği bir ortam hazırlamak
D) Sadrazamlığı saltanata dönüştürmek
E) Halkı yönetime katmak
4. XVII. yüzyılda devlet otoritesini yeniden kurmak ve memleketin bozulan asayişini düzeltmek amacıyla bazı çalışmalar yapıldı. Sadrazam Kuyucu Murat Paşa, Anadolu'yu kasıp kavuran celali ayaklanmalarını şiddetle bastırarak devlet otoritesini yeniden sağlamayı başardı. Ancak celali ayaklanmalarının nedenleri ortadan kaldırılamadı.
Bu bilgiler aşağıdakilerden hangisinin kanıtıdır?
A) Kapıkulu ocaklarının kontrol altına alındığının
B) Islahatlarda halkın desteğinin sağlandığının
C) Islahatlar ile ilgili araştırmalar yapıldığının
D) Batıdaki gelişmelerin örnek alındığının
E) Yapılan çalışmalardan kalıcı sonuç alınamadığının
5. II. Osman döneminde ;
- Lehistan Seferi'nde yeniçerilerin disiplinsiz davranışları nedeniyle istenilen sonuç alınamamıştır.
- Yeniçeri ocağını kaldırma düşüncesi öldürülmesine neden olmuştur.
Bu gelişmeler dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Kapıkulu Ordusu'nda bozulmalar görülmüştür.
B) Yeniçeriler Osmanlı Devleti'nin yönetim biçimini değiştirmek için ayaklanmışlardır.
C) Yeniçerilerin ayaklanması padişah değişikliğine neden olmuştur.
D) Padişahların ordu üzerindeki otoritesi zayıflamıştır.
E) Ordunun bozulması savaşlarda başarısız sonuçlar alınmasında etkili olmuştur.
6. Osmanlı Devleti'nin XVII. yüzyılda imzaladığı;
I. Karlofça
II. İstanbul
III. Hotin
IV. Bucaş
V. Vasvar
gibi antlaşmalardan hangileri, duraklama döneminin sonu gerileme döneminin başlangıcı olarak birbirini tamamlar niteliktedir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) III ve IV E) IV ve V
7. Osmanlı Devleti'nin XVIII. yüzyılda Karlofça ve İstanbul Antlaşmaları ile kaybettiği toprakları geri almak İçin savaştığı devletler aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?
A) Avusturya - Rusya - Venedik
B) Rusya - Prusya - Avusturya
C) Lehistan - Venedik - Malta
D) Venedik - Malta - Portekiz
E) Avusturya - Rusya - Lehistan
8. XVIII. yüzyıl başlarında;
- Osmanlı Devleti'nin kaybettiği topraklan geri almak istemesi
- İsveç kralının Osmanlı Devleti'ne sığınması üzerine Rusların Osmanlı sınırını geçmesi
gibi gelişmeler, hangi antlaşma ile sona eren Osmanlı • Rus savaşının nedenleri olmuştur?
A) İstanbul B) Prut C) Belgrat
D) Yaş E) Küçük Kaynarca
9. XVIII. yüzyıl başlarında;
- İstanbul Antlaşması'yla (1700) Azak kalesi Rusya'ya bırakılmıştır.
- Prut Antlaşması'yla (1711) Azak kalesi Rusya'dan geri alınmıştır.
Bu bilgilere bakılarak Osmanlı Devleti ile ilgili;
I. Kaybedilen yerlerin geri alınması ümidi doğmuştur.
II. Rusya'nın Karadeniz'e çıkması engellenmiştir.
III. Rusya, Osmanlı Devleti'nin iç siyasetini yakından takip edebilecektir.
IV. Rusya'ya Ortodoksları koruma hakkı verilmiştir. Yargılardan hangileri savunulabilir?
A) I ve II B) II ve III C) Yalnız III
D) III ve IV E) Yalnız IV
10. Osmanlı Devleti batının üstünlüğünü ve batılılaşmak gerektiğini aşağıdaki gelişmelerin hangisinden sonra kabul etmek zorunda kalmıştır?
A) Karlofça Antlaşması
B) Zitvatorok Antlaşması
C) Belgrad Antlaşması
D) Pasarofça Antlaşması
E) Vasvar Antlaşması
11. Osmanlı Devleti, Pasorafça Antlaşması'ndan sonra Avrupa'ya karşı barışçı bir siyaset izledi. Savunmaya yönelik bir politika uyguladı.
Osmanlı Devleti'nin dış politikasındaki değişikliğin nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Yükselme dönemindeki durumunu devam ettirmek istemesi
B) Doğudaki topraklarını korumak istemesi
C) Büyük toprak kayıplarına uğraması
D) Veraset sisteminde yeni düzenlemeler yapılması
E) Demokratik gelişmeler yaşanması
12. - Zitvatorok Antlaşması'yla Avusturya Arşidükü Osmanlı padişahına eşit hale getirilmiştir.
- Belgrad Antlaşması'nda Rus Çarı protokol bakımından Avusturya Arşidükü'ne eşit sayılmıştır.
Bu bilgilere bakılarak aşağıdakilerden hangisi savunulabilir?
A) Osmanlı Devleti güçlenmektedir.
B) Osmanlı Devleti siyasi gücünü kaybetmektedir.
C) Osmanlı Devleti askeri üstünlüğünü korumaktadır.
D) Devletlerin büyüklüğü Osmanlı Devleti'nin tanınmasına bağlıdır.
E) Avrupa'da yeni devletler kurulmaktadır.
CEVAP ANAHTARI__
TEST:2______
1. E 2. D 3. C 4. E 5. B 6. A 7. A 8. B 9. A 10. D 11. C 12.
TEST:3
OSMANLI SİYASI TARİHİ - II (1600 - 1800)
1. Osmanlı Devleti'nin imzaladığı,
- Karlofça
-Pasarofça
- Belgrat
gibi antlaşmalarda, aşağıdaki devletlerden hangisi taraflardan biri olarak yer almamıştır?
A) Lehistan B) Avusturya C) Rusya
D) Venedik E) Prusya
2. XVIII. yüzyılda imzalanan antlaşmalarda yer alan aşağıdaki maddelerden hangisi, Osmanlı Devleti'nin boğazların güvenliğini sağlamayı amaçladığına kanıt olarak gösterilebilir?
A) Rusya Karadeniz'de savaş ve ticaret gemisi bulundurmayacak
B) Avusturya işgal ettiği toprakları boşaltacak
C) Rus Çarı protokol bakımından Fransa kralı ve Avusturya imparatoruna eşit sayılacak
D) Rusya Lehistan'ın içişlerine karışmayacak
E) Kırım halkı din bakımından Osmanlı halifesine bağlı kalacak
3. XVIII. yüzyılda görülen;
- Ruslara yenilen İsveç Kralı'nın Osmanlılara sığınması
- Avusturya'dan Belgrat'ın geri alınması
- Rusya ile yaptığı mücadeleyi kaybeden Lehlilerin Osmanlı Devleti'ne sığınması
gibi gelişmelere bakılarak, Osmanlı Devleti ile ilgili;
I. Güçlü bir devlettir.
II. Avusturya ile savaşmıştır.
III. Rusya'nın Akdeniz'e inmesini engellemeye çalışmaktadır.
IV. İsveç ve Lehistan'dan destek almaktadır. yargılarından hangileri savunulabilir?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) Yalnız II E) Yalnız III
4. Osmanlı Devleti'nin Fransızlara 1740 Kapitülasyonları olarak bilinen ayrıcalıkları tanımasının nedeni aşağıdaki lerden hangisidir?
A) I. Mahmut'un Fransız yanlısı politika izlemesi
B) Fransa'nın Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğünü koruması
C) Fransa'nın Belgrad Antlaşmalarının imzalanmasında aracılık yapması
D) Türk - Fransız dostluğunun geliştirilmesine çalışılması
E) Fransa'nın Mısır'dan çekilmesinin sağlanmak istenmesi
5. 1768 - 1774 Osmanlı-Rus Savaşı sonucunda imzalanan Küçük Kaynarca Antlaşması'nın sonuçları arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Osmanlı Devleti'nin ilk kez bir devlete savaş tazminatı ödemesi
B) Rusya'nın Osmanlı Devleti'nin içişlerine karışma hakkı elde etmesi
C) Kırım'a bağımsızlık verilmesi
D) Osmanlı Devleti'nin gerileme dönemine girmesi
E) Rusya'nın kapitülasyonlardan yararlanma hakkına sahip olması
6. Osmanlı Devleti'nin XVIII. yüzyılda Rusya ile imzaladığı antlaş malarda yer alan kararlardan bazıları şunlardır;
I. Rusya, Lehistan'ın içişlerine karışmayacak
II. Rusya, Karadeniz ve Akdeniz'de serbestçe ticaret yapabilecek
III. Rusya, Karadeniz'de savaş ve ticaret gemisi bulundurmayacak
IV. Rusya, Eflak-Boğdan halkının haklarını koruyacak
V. Rus çarı, protokol bakımından Avusturya ve Fransa kralına eşit sayılacak
Bunlardan hangileri, Osmanlı Devleti'nin Rusya karşısındaki üstünlüğünün göstergeleri olarak kabul edilebilir?
A) I ve II B) III ve V C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve IV
7. 1774'te Rusya ile imzalanan Küçük Kaynarca Antlaşmasının aşağıdaki maddelerinden hangisi, Osmanlı Devleti'nin aleyhine bir gelişme olarak değerlendirilemez?
A) Kırım'a bağımsızlık verilecek
B) Rusya, Karadeniz'de donanma bulundurabilecek
C) Rusya, Osmanlı denizlerinde ticaret yapabilecek
D) Rusya, İstanbul'da sürekli elçilik açabilecek
E) Kırım halkı dini bakımdan Osmanlı halifesine bağlı olacak
8. Küçük Kaynarca Antlaşması'nda yer alan;
I. Rusya Karadeniz'de serbestçe ticaret yapabilecek
II. Kırım bağımsız olacak
III. Rusya Osmanlı ülkesindeki Ortodoksların haklarını koruyacak
IV. Rusya'ya savaş tazminatı verilecek
gibi maddelerden hangilerinin, Rusya'nın Osmanlı Devleti'nin içişlerine karışmasına ortam hazırladığı söylenebilir?
A) I ve II B) Yalnız III C) Yalnız IV
D) II ve III E) III ve IV
9. Lale Devri'nde gerçekleşen;
- Avrupa'ya ilk elçilerin gönderilmesi
- İstanbul'da ilk Türk matbaasının kurulması
- Yalova'da kağıt imalathanesinin kurulması
gibi gelişmeler dikkate alındığında,
I. Batıdaki gelişmelerin izlenmeye çalışıldığı'
II. Osmanlı Devleti'nde sanayileşmeye yönelik çalışmalar yapıldığı
III. Fransa'nın desteğinin denge politikasının izlenmesini kolaylaştırdığı
gibi yargılardan hangilerine varılamaz?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
10. Osmanlı Devleti'nde XVIII. yüzyıldan itibaren batının üstünlüğü kabul edilmişti.
Aşağıdakilerden hangisi, bu anlayışın sonuçlarından biri değildir?
A) İlk Türk matbaasının açılması
B) Humbaracı Ocağı'nın geliştirilmesi
C) Doğu klasiklerinin Türkçe'ye çevrilmesi
D) Kara Mühendishanesi'nin açılması
E) Sürat Topçuları sınıfının kurulması
11. III.Mustafa yenilik taraftarı bir hükümdardı. Avrupa'nın askeri tekniğini Osmanlı ordusuna getirmeye çalıştı. Fransa'dan ve diğer Avrupa ülkelerinden uzmanlar getirterek topçu ve istihkam sınıfını düzenlemeye çalıştı. Bu sınıfların gelişen teknolojiye göre
yetiştirilmesi için uğraştı.
Osmanlı Devleti'nin bu durumu ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi savunulabilir?
A) Batıda fetih politikasından vazgeçilmiştir.
B) Yükselme dönemindeki durum korunmaya çalışılmıştır.
C) Batının üstünlüğü kabul edilmiştir.
D) Eski eğitim sistemi ortadan kaldırılmıştır.
E) Demokratik gelişmeler için ortam hazırlanmıştır.
12. Aşağıdakilerden hangisi XVIII. yüzyılda yapılmaya çalışılan ıslahat girişimlerinin başarısızlıkla sonuçlanmasının nedenlerinden biri değildir?
A) Ulema sınıfının tepki göstermesi
B) Yeniçerilerin karşı çıkması
C) Ekonomik kaynak yetersizliği
D) Batıdaki gelişmelerin sürekli izlenememesi
E) Avrupa devletlerinin ıslahatları engellemek için çalışmalar yapması
CEVAP ANAHTARI_
TEST:3________
1. E 2. A 3. A 4. C 5. D 6. D 7. E 8. B 9. C 10. C 11. C 12. E
TEST:4
OSMANLI SİYASI TARİHİ-II (1600-1800)
1. Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyıl duraklama dönemi olarak nitelendirilir. Bu yüzyılda Osmanlı Devleti'nin siyasi, sosyal ve ekonomik yapısında önemli bozulmalar ortaya çıkmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi, bu bozulmaların XVI. yüzyıldan itibaren ortaya çıktığının göstergesidir?
A) Fransa kralına yardım edilmesi
B) Hint Seferleri'nde Portekizliler karşısında başarısız sonuçlar alınması
C) İran-Safevi Devleti ile Amasya Antlaşması'nın imzalanması
D) Preveze Deniz Savaşı'nın kazanılması
E) Kıbrıs'ın fethedilmesi
2. XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin yönetim, ordu, maliye ve toprak düzeninde çeşitli bozulmalar meydana gelmiştir.
Bu durumun, aşağıdakilerden hangisine neden olduğu söylenemez?
A) Kapıkulu askerlerine ayarı düşük akçe ile maaş ödenmesi
B) Merkezde ve eyaletlerde ayaklanmaların çıkması
C) Batı türü anayasaların kabul edilmesi
D) İltizam sisteminin yaygınlaştırılması
E) Yeniçeri ocağının kaldırılmasının düşünülmesi
3. Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyılda görülen duraklama nedenlerinden hangisinin hem merkezi otoritenin zayıflamasına hem de fetih hareket lerinin yavaşlamasına neden olduğu söylenebilir?
A) Valide sultanların yönetimde etkili olması
B) Ticaret yollarının yer değiştirmesi
C) Güçlü devletler ile karşı karşıya kalınması
D) Eğitim sisteminin bozulması
E) Yeniçeri ocağına kurallara aykırı asker alınması
4. Osmanlı Devleti'nde veraset sistemi XVII. yüzyılda değiştirildi. I. Ahmet döneminde padişahlığın babadan oğula değil, Osmanlı hanedanı içinde "ekber ve erşed" yani "en büyük ve en akıllı" olana geçmesi esası benimsendi. Bu sistemin kabulünden sonra şehzadelerin sancaklarda görevlendirilmesi geleneği kaldırılarak yerine kafes sistemi getirildi.
Aşağıdakilerden hangisi bu uygulamanın doğrudan sonuçlarından biri değildir?
A) Medrese eğitiminin bozulması
B) Kardeş katli yasasının yürürlükten kalkması
C) Merkezi yönetimin zayıflaması
D) Şehzadelerin iyi yetişmemesi
E) Saray kadınlarının yönetimde etkili olması
5. Ortaçağda Avrupa'da görülen feodalite düzeninde, kişilerin toplum içindeki yeri ve konumu toprak mülkiyetine göre belirlenmekte idi.
Aşağıdakilerden hangisinin, Osmanlı Devleti'nde feodal düzene benzer bir yapının kurulmasına ortam hazırladığı söylenebilir?
A) Dirlik sisteminin uygulanması
B) Sened-i ittifak'ın imzalanması
C) Nizam-ı Cedid ordusunun kurulması
D) iltizam uygulamasının yaygınlaşması
E) Lonca teşkilatının bozulması
6. Kuruluş ve yükselme dönemlerinde çok sıkı şartlarla yetiştirilen yeniçerilerin duraklama döneminde askerlik dışı işlerle de uğraştıkları, ticaret ve zanaat yapmaya başladıkları görülmüştür.
Aşağıdakilerden hangisi, yeniçerileri askerlik dışı işlerle uğraşmaya yönelten nedenlerden biridir?
A) Fetihlerin ve ganimetlerin azalması
B) Savaşların uzun sürmesi
C) Yönetim üzerinde etkili olmak istemeleri
D) Toplumla ilişki kurmak istemeleri
E) Batı tarzında eğitim istemeleri
7. XVII. yüzyılda Anadolu'da yaşanan Celali ayaklanmalarının yaygınlaşmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi yoktur?
A) Rüşvet ve iltimasın artması
B) Savaşların uzun sürmesi
C) Haçova Savaşı'ndan kaçan askerlerin eşkıyalığa başlaması
D) Vergilerin artırılması
E) Ferhat Paşa Antlaşması'nın imzalanması
8. Osmanlı Devleti duraklama döneminde de fetih politikasını sürdürmüştür.
Aşağıdakilerden hangisi, bu yargıya kanıt olarak gösterilemez?
A) Girit'in alınması
B) Nasuh Paşa Antlaşması'nın imzalanmasıyla Amasya Antlaşması sınırlarına dönülmesi
C) Ferhat Paşa Antlaşması'yla doğuda en geniş sınırlara ulaşılması
D) Kanije ve Estergon kalelerinin alınması
E) Viyana'nın ikinci kez kuşatılması
9. Duraklama döneminde meydana gelen;
— Iran ile Kasr-ı Şirin Antlaşması'nın imzalanması
— IV. Mehmet'in 1672'de Lehistan seferini yapması
— II. Viyana bozgununun yaşanması
gibi olaylara bakılarak Osmanlı Devleti İle ilgili;
I. Fetih politikasını sürdürmektedir.
II. Doğu ve batıdaki komşularıyla savaş halindedir.
III. Rusya'nın tehdidi altındadır.
IV. Batıda savunma durumuna geçmiştir.
V. Haçlı birliğini bozmak istemiştir. yargılarından hangilerine varılamaz?
A) I ve IV ^ B) II ve III C) III ve V
D) II ve V E) I ve III
10. Osmanlı Devleti'nin Avusturya ile imzaladığı;
- Zitvatorok(1606)
- Vasvar(1664)
- Karlofça(1699)
gibi antlaşmalar ve sonuçları düşünüldüğünde, Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?
A) Batının teknik üstünlüğünü kabul ettiği
B) Avrupalı devletlerin birlikte hareket ettiği
C) Toprak kazandığı
D) Avusturya ile savaştığı
E) Diplomatik üstünlüğünü kaybettiği
11. XVII. yüzyılda gerçekleştirilmeye çalışılan ıslahat girişimlerinde "sorunların temel nedenlerinin dikkate alınmadığının" kanıtı olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Islahatların devlet adamlarının öncülüğünde yapılması
B) Islahat girişimlerinden sonra ayaklanmaların yeniden başlaması
C) Avrupa'daki gelişmelerin dikkate alınmaması
D) Yeniçerilerin ıslahatlara tepki göstermemesi
E) Amacın, yükselme dönemindeki duruma ulaşmak olması
12. XVII. yüzyılda Osmanlı padişahları ve devlet adamları devlet otoritesini sağlamak amacıyla yaptıkları girişimlerde daha çok aşağıdakilerden hangisini uygulamışlardır?
A) Bozulmanın nedenlerini araştırma
B) Yenilikleri topluma benimsetme
C) Halkın desteğini alma
D) Baskı ve güç kullanma
E) Yönetim biçimini değiştirme
CEVAP ANAHTARI_
TEST:4_______
1. B 2. C 3. E 4. A 5. D 6. A 7. E 8. B 9. C 10. A 11. B 12. D
OSMANLI DEVLETİ-KURUMLAR, KÜLTÜR ve UYGARLIK
TEST:1
1. Osmanlı Devleti, kültür ve uygarlık alanında Anadolu Selçuklu
larından etkilenmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi, bu etkilenmenin kanıtlarından biri
olarak gösterilemez?
A) Divan teşkilatının kurulması
B) Vakıf toprak uygulaması
C) Hükümdarların sultan unvanı kullanması
D) Tımar sisteminin geliştirilmesi
E) Toprakların hanedan üyeleri arasında paylaşılmaması
2. Osmanlı Devleti'nde yönetimde padişahların mutlak egemenliğinin
sınırlandığınakanıt olarak, aşağıdaki görev veya yetkilerinden hangisi
gösterilebilir?
A) Sadrazamları görevden alma
B) Uygulamalarda şeyhülislamdan fetva alma
C) Ordulara komutanlık etme
D) Antlaşmaları onaylama
E) Divanın çalışmalarıyla ilgili bilgi alma
3. Tımarın çekirdeğini oluşturan kısma kılıç tımarı denir.
Sipahi olan herkes için başlangıçta çekirdek kısmı vardı.
Bu bölüm zamanla büyüyebilir fakat çocuklara geçemezdi.
Tımarın büyüyen kısımlarının çocuklara geçmesinin engellen
mesinin amacı olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Bayındırlık çalışmalarını düzenlemek
B) Vergi toplamayı kolaylaştırmak
C) Tımar arazinin mülk araziye dönüşmesini önlemek
D) Tarımsal çalışmaları özendirmek
E) Asker sayısının artmasına engel olmak
4. Osmanlı Devleti'nde toprak yönetiminin sosyal, siyasi ve askeri bakımdan büyük önemi vardı. Toprak yönetiminde dirlik sisteminin uygulanışı çokayrıntılı bir şekilde belirlenmişti.
Aşağıdakilerden hangisi, dirlik sahiplerinin görevlerinden biri değildir?
A) Tımarlı sipahi yetiştirmek
B) Vergi toplamak
C) Bulundukları bölgenin güvenliğini sağlamak
D) Kendi bölgesinde yaşayanları yargılamak
E) Devlet otoritesinin sağlanmasında yardımcı olmak
5. Osmanlı Devleti'nde miri arazi devlete aittir. Miri araziyi
elindebulunduran reaya (köylü) toprağı boş bırakmamak
zorundaydı.
Bu uygulamanın amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Reayanın güçlenmesini engellemek
B) Tarımsal üretimin sürekliliğini sağlamak
C) Toprağın nadasa bırakılmasını önlemek
D) Miri arazilerin mülk araziye dönüşmesini engellemek
E) iltizam sistemini yaygınlaştırmak
6. Osmanlı halkı, çeşitli din, mezhep ve uluslara mensup
insanlardan oluşuyordu. Ancak toplum ırk esasına göre değil,
düşünce ve inanç esasına göre örgütlenmişti.
Aşağıdakilerden hangisi, bu duruma kanıt olarak gösterilemez?
A) Müslüman olmayan halkın cizye vergisi ödemesi
B) Lonca teşkilatına sadece Müslüman esnafların girebilmesi
C) Müslümanlardan ürün vergisi olarak öşür alınması
D) Türk ve Müslüman olmayanların medreselere alınmaması
E) Devlet işlerinin yürütüleceği Divan-ı Hümayun'un kurulması
7. Osmanlı Devleti’nde aşağıdakilerden hangisi iç güvenliği,
sağlamak ve ticareti geliştirmek amacına yönelik olarak kurul
muştur?
A) Humbaracılar
B) Akıncılar
C) Azaplar
D) Derbent muhafızları
E) Tımarlı sipahiler
8. Osmanlı Devleti'nde bazı gelirlerin kiralama yoluyla toplan
ması sistemine iltizam adı verilir.
Aşağıdakilerden hangisi, iltizam sisteminin giderek yaygınlaş
masının ortaya çıkardığı sonuçlardan biri olarak gösterilemez?
A) Kapıkulu askerlerinin sayısının azalması
B) Halkın vergi yükünün ağırlaşması
C) Ayan denilen feodal beylerin ortaya çıkması
D) Merkezi otoritenin zayıflaması
E) Miri toprakların mülk toprak haline gelmesi
9. Osmanlılarda temel hukuk kuralları, İslam dininin koyduğu hukuk kurallarıydı. Buna şeriat denirdi. Şeriat ile çelişmemek şartıyla padişaha kural koyma yetkisi tanınmıştı.Padişahın bu yetkisine dayanarak koyduğu kurallara örfi hukuk adı verilirdi.
Bu bilgilere bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?
A) Padişahın otoritesini artırmaya yönelik bir devlet anlayışı görü
lmektedir.
B) Şeriat kuralları, gerektiğinde padişahın yetkisini azaltmaktadır.
C) Devlet yönetimi ile ilgili kurallar tamamen örfi hukuka göre
yürütülmektedir.
D) Padişah, devlet ve memleket işleyişiyle ilgili kanunlar yapa
bilmektedir.
E) Devlet işlerinde şer'i ve örfi hukuk birlikte kullanmaktadır.
10. Osmanlı Devleti’nde;
- Kuruluş döneminde sadrazamlık makamını elinde tutan Çan
darlı ailesinin,İstanbul'un fethinden sonra yönetimdeki etkinliği
sona ermiştir.
- XVII. yüzyılda sadrazamlık makamını 35 yıl elde tutan Köprülüler ailesinin, XVIII. yüzyılda siyasal gücü kalmamıştır.
Bu bilgiler birlikte değerlendirildiğinde, Osmanlı toplum yapısı ile ilgili olarak
Aşağıdaki genellemelerden hangisine ulaşılabilir?
A) Soy esasına dayalı bir yönetici sınıfı oluşmamıştır.
B) Sadrazamlık veraset yoluyla el değiştirmektedir.
C) Başarılı yöneticiler görevden uzaklaştırılmıştır.
D) Yönetimde devşirme kökenlilerin etkisi artmıştır.
E) Üst düzey görevlere belirli kişiler gelebilmiştir.
11. XV. yüzyılda Osmanlı pazarlarında yerli ürünlerin oranı yabancı
ürünlere oranla daha fazla iken XIX. yüzyılda bu durum tersine bir gös
terge çizmiştir.
Bu değişiklikte aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu savunulamaz?
A) Lonca teşkilatının uygulamalarının
B) Avrupa devletlerine tanınan ayrıcalıkların
C) Avrupa devletlerinin Sanayi Devrimi'ni gerçekleştir melerinin
D) Osmanlı Devleti'nin açık pazar haline gelmesinin i
E) Alınan dış borçların
12. Osmanlılarda Enderun adı verilen okul hangi
amaç için açılmıştır?
A) Devlet adamı yetiştirmek
B) Hıristiyan çocukları İslamlaştırmak
C) Devlete asker yetiştirmek
D) Medreselere müderris yetiştirmek
E) Teknik okullara öğretmen yetiştirmek
TEST:1 CEVAP ANAHTARI________
1. E 2. B 3. C 4. D 5. B 6. E 7. D 8. A 9. C 10. A
11. E 12.A
**************************
OSMANLI DEVLETİ-KURUMLAR, KÜLTÜR ve UYGARLIK
TEST:2
1. Osmanlı Devleti'ni kendinden önceki Türk devletlerinden ayıran
özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Merkezi devlet olması
B) Fetih politikası izlemesi
C) Çokuluslu devlet olması
D) Medreseler açması
E) İslam devleti olması
2. Osmanlı Devleti'nde;
- Kuruluş yıllarında "ülke hanedanın ortak malıdır" anlayışı geçerlidir.
- I. Murat döneminde "ülke padişah ve oğullarının malıdır." anlayışı
kabul edilmiştir.
- I. Ahmed döneminde "Padişahlığın hanedanın en büyük ve aklı başında
olana geçmesi" kuralı getirilmiştir.
Bu bilgilere bakılarak aşağıdakilerden hangisinin zamanla değiştiği söylene
bilir?
A) Teokratik devlet yapısı
B) Dirlik sistemi
C) Veraset anlayışı
D) Eyalet sistemi
E) Sancağa çıkma geleneği
3. Osmanlı Devleti'nde yönetim yetkisini kullanan gruplardan biri olan Seyfiyye; Silah taşıma ve kullanma yetkisine sahip idi ve sadrazamdan en alt rütbedeki askere kadar uzanan bir zincir içindeki görevlilerden oluşurdu.
Bu bilgilere göre;
I. Yeniçeri Ağası,
II. Nişancı
III. Kaptan-ı Derya
IV. Kadı
V. Sancakbeyi
gibi görevlilerden hangilerinin bu gruba mensup olduğu söylenemez?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) IV ve V E) II ve IV
4. Osmanlılarda şehzadelerin sancaklarda görevlendirilmesi geleneğinin amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ülkeyi yönetmede kolaylık sağlamak
B) Merkezi yönetimi güçlendirmek
C) Şehzadeleri merkezden uzaklaştırmak
D) Şehzadelerin devlet yönetiminde deneyim kazanmasını sağlamak
E) Ülkenin hükümdar ve oğullarının malı olduğunu vurgulamak
5. Osmanlı Devleti'nde taşra yönetiminin bazı özellikleri şunlardır:
I. Saliyaneli eyaletlerde tımar sistemi uygulanmamaktadır.
II. Bağlı hükümet ve beylikler içişlerinde serbest, dışişlerinde Osmanlı Devleti'ne bağlıdır.
III. Merkeze bağlı eyaletler sancak ve kaza gibi idari birimlere ayrılmıştır.
IV. Bağlı beyliklerin yöneticileri yerel hanedanlar arasından atanmaktadır.
Bunlardan hangilerinin, Osmanlı Devleti'nin "merkezi devlet" anlayışına ters düştüğü savunulabilir?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) I ve III E) II ve IV
6. Osmanlı Devleti'nde miri toprağın bölümlerinden biri olan dirlik maaş
karşılığı olarak devlet memurları ve askerlere bıra kılan topraklardır.
Buna göre, dirlik sistemi ile;
I. Vergileri elde edilen ürüne göre düzenlemek
II. Devlete yapılan hizmetleri karşılamak
III. Üretimin artmasını sağlamak
IV. Derebeyliğin oluşmasını önlemek
V. Islahat çalışmalarında başarılı olmak
gibi amaçlardan hangilerinin gerçekleştirilmek istendiği savunulabilir?
A) I, IV ve V B) II, III ve IV C) I, III ve V
D) II, IV ve V E) I, II ve V
7. Osmanlı Devleti'nde toprakların kullanım hakkı, devletin denetim ve gözetiminde halka bırakılmıştır. Ancak toprağını üst üste üç yıl ekmeyenden toprağı alınır ve bir başkasına verilirdi.Bu uygulama ile ulaşılmak istenen temel amaç aşağıdakilerden hangisidir?
A) Rüşvet ve iltiması önlemek
B) Halka yeni iş alanları yaratmak
C) Üretimde sürekliliği sağlamak
D) Halkı çiftçiliğe özendirmek
E) Herkesi toprak sahibi yapmak
8. Osmanlı Devleti'nde XVII. ve XVIII. yüzyıldaki yenilik hareketlerine özellikle Kapıkulu askerleri karşı çıkmıştır. XIX. yüzyıl ve XX. Yüzyıl başlarında ise Osmanlı ordusunun subay kadrosunun yenilik hareketlerini desteklediği görülür.Osmanlı ordusunda görülen bu değişikliğin nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Denizciliğe önem verilmesi
B) Maliyenin düzelmesi
C) Meşrutiyetin ilan edilmesi
D) Batıyı örnek alan askeri okulların açılması
E) Savaş taktiklerinin değişmesi
9. Osmanlı Devleti'nin azınlıkların dini inanç, gelenek ve göreneklerini hoşgörü ile karşılamış olmasında;
I. Müslüman olmayan halktan vergi almayı sürdürmeyi ya rarlı görmesi
II. Azınlıkları hoşgörü yoluyla yönetime bağlamak istemesi
III. Değişik dinlerin kutsal saydığı Kudüs'ün Osmanlı topraklarında olması
IV. Ortadoksların dini liderinin İstanbul'da bulunması
gibi etkenlerden hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
A) I ve II B) II ve IV C) I ve IV
D) II ve III E) III ve IV
10. Osmanlı Devleti'nde loncaların önemini yitirmesi aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?
A) Ticaret yollarının yön değiştirmesi
B) Avrupa'da Sanayi Devrimi'nin yaşanması
C) Ahiliğin güçlenmesi
D) Köyden kente göç yaşanması
E) Ekonominin temelinin toprağa dayanması
11- Çiftbozan resmi; Osmanlı Devleti'nde ekip-biçtiği toprağı boş bırakan
veya terkeden köylülerden alınan vergidir.
Bu tanıma göre aşağıdaki gelişmelerden hangisinin bu vergiyi ödeyenlerin sayısının artmasına neden olduğu savunulabilir?
A) Patrona Halil Ayaklanması
B) Çınar Olayı
C) Vaka-i Hayriye
D) Celali ayaklanmaları
E) 31 Mart Olayı
12. Osmanlı Devleti'nde yerli ve yabancı tüccarlar mallarını ülke içinde bir bölgeden diğerine taşırlarken yüzde 8 oranında iç gümrük vergisi ödemek zorundaydılar. Balta Limanı Antlaşması ile İngiliz tüccarlardan bu verginin alınmaması kararlaştırılmıştır.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisinin, Balta Limanı Antlaşmasıyla ortaya çıkan bir durum olduğu söylenebilir?
A) Osmanlı Devleti diğer devletlerle ticari rekabet yapabilecek konuma gelmiştir.
B) Osmanlı Devleti'nin gümrük gelirleri azalmıştır.
C) İngiltere diğer Avrupa devletleriyle ekonomik yönden eşit hale gelmiştir.
D) Osmanlı Devleti Sanayi Devrimi'nden etkilenmemiştir.
E) Osmanlı Devleti'nde Türk tüccarların etkinliği artmıştır.
TEST:2 CEVAP ANAHTARI________
1. A 2. C 3. E 4. D 5. E 6. B 7. C 8. D 9. A 10. B
11. D 12. B
***************************************
TEST:3
1. Osmanlı Devleti'nde yönetim, İslam hukukuna dayanır. Ancak,Osmanlı devlet anlayışını boyutlandıran bazı diğer unsurlar da vardır.Bunlar eski Türk geleneği ve fethedilen yerlerin daha önceki uygulamalarıdır.
Aşağıdakilerden hangisi, bu duruma kanıt olarak gösterilemez?
A) Padişahın kanun koyarken şeriat ile çelişmemesi
B) Hükümdarın halkı adaletle yönetmek zorunda olduğuna inanılması
C) Hanedanın erkek bireylerinin taht üzerinde hak sahibi olması
D) Özerklik verilen eyaletlerin yöneticilerinin kendi içinden seçilmesi
E) Batı türü kurumların oluşturulması
2. Osmanlı Devleti’nde I. Ahmet dönemine kadar padişah olma konusunda kesin
bir kural yoktu.
Bu durumun aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkili olduğu savunulabilir?
A) Sadrazamların otoritelerinin artması
B) Valide sultanların yönetime katılması
C) Saltanat kavgalarının çıkması
D) Anadolu'da isyanların çıkması
E) Kapıkulu askerleri ve tımarlı sipahiler arasında çatışmalar çıkması
3. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti'nde divan örgütünün özelliklerinden biri olarak gösterilemez?
A) Devletin en önemli yönetim kurumu olması
B) Gerektiğinde yargı yetkisini de kullanabilmesi
C) Fatih'e kadar toplantılara padişahların başkanlık etmesi
D) Padişahın egemenlik haklarını kısıtlaması
E) Yükselme döneminden sonra önemini giderek kaybetmesi
4. Aşağıdakilerden hangisi divan üyelerinden kazaskerin görevlerinden biridir?
A) Kadı ve müderrisleri atamak
B) Ferman ve beratlara padişahın tuğrasını çekmek
C) Devletin gelir ve giderleri konusunda bilgi verip bütçe hazırlamak
D) Alınan kararların şer'i hukuka uygun olup—olmadığını denetlemek
E) Divan toplantılarına başkanlık yapmak
5. I. Veziriazam
II. Beylerbeyi
III. Defterdar
IV. Nişancı
V. Kazasker
Yukarıdaki divan üyelerinden hangilerinin sayısı zamanla artırılmıştır?
A) I, II ve III B) II, III ve V C) II, IV ve V
D) I, III ve V E) III, IV ve V
6. - Ankara Savaşı'ndan sonraki dönemde devşirme sistemi uygulandı.
- III. Murat döneminde orduya devşirme sistemine aykırı asker alındı.
- XVII. yüzyılda sık sık padişah değişiklikleri yaşandı.
- Padişah değişikliklerinde kapıkulu askerlerine cülus bahşişi verilirdi.
Osmanlı Devleti'nde meydana gelen bu gelişmeler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Sürekli padişah değişikleri hazinenin giderlerini artırmıştır. B) Kuruluş devrinde asker ihtiyacını karşılamak için düzenlemeler yapılmıştır.
C) Duraklama döneminde asker alımında usulsüzlük olmuştur.
D) Yeniçeri sayısının artmasına tepki gösterilmiştir.
E) Yeniçerilere ulufeden başka para da verilmiştir.
7. I. Yerel güçlerin oluşmasını önlemek
II. Sanayi üretimini yaygınlaştırmak
III. Ticari ilişkileri düzenlemek
IV. Tarımsal üretimin sürekliliğini sağlamak
V. Sosyal kurumlar oluşturmak
Osmanlı Devleti'nin dirlik sistemiyle ulaşmak istediği amaçlar,aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?
A) II ve III B) II ve V C) I ve V
D) III ve V E) I ve IV
8. Osmanlı Devleti'nde gelirleri devlet memurları ve askerlere
bırakılan topraklara dirlik adı verilmiştir.
Dirliklerin hangi özelliği derebeyliğe geçişi engelleme amacına
yönelik olduğunun kanıtı olarak gösterilebilir?
A) Asker yetiştirilmesi
B) Dağıtımın Nişancı tarafından yapılması
C) Şehirlerden uzak yerlerde bulunması
D) Tarımsal üretimi artırmayı amaçlaması
E) Miras olarak bırakılamaması
9. Mühendishane-i Berr-i Hümayun'da resim dersleri de okutulmaktaydı. Derslerin amacı haritacılık, mühendislik gibi mesleki becerileri kazandırmaktı. Resim dersleri bu konuda yetenekleri olanların ortaya çıkmasına fırsat verdi. Mühendishane Osmanlı ressamları için bir kaynak oldu. II. Mahmut'un resmini yaptırarak devlet dairelerine astırması, Sultan Abdülaziz'in at üzerinde heykelini yaptırması bu konulardaki çalışmaları artırmıştır.
Bu bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Osmanlı Devleti'ne yeniliklerin bir bölümü askeri okullar
aracılığıyla gelmiştir.
B) Padişahlar güzel sanatları desteklemiştir.
C) Mimarlar ve haritacılar için resim yapmak el becerilerini
artırmada yardımcı olmuştur.
D) Halifelerin heykellerini yaptırması yasaklanmıştır.
E) Batılılaşma çalışmaları güzel sanatlara duyulan ilgiyi artır
mıştır.
10. Osmanlı Devleti'nde ordunun güçlü ve dinamik bir yapısı vardı.
Zamanla ordunun yapısında bazı bozulmalar görüldü.
Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı ordusundaki bozulmanın
nedenlerinden biri olarak gösterilemez?
A) Uzun süren savaşlar
B) Veraset kanununda değişiklik yapılması
C) Miri arazinin mülk araziye dönüşmesi
D) Dirlik sisteminin bozulması
E) Kapıkulu askerlerinin sayısının artması
11. Osmanlı Devleti'nin önemli gelirlerinden biri de gümrük vergisi idi. Ancak bu vergi yükselme döneminden f itibaren azalmaya başlamıştır.
Osmanlı Devleti'nin gümrük vergilerinin azalmasında aşağıdakilerden hangisinin etkili olmadığı söylenebilir?
A) Batı ile ilişkilerin geliştirilmek istenmesinin
B) Ticaret yollarının yer değiştirmesinin
C) Ganimetlerin artmasının j
D) Bazı devletlere ayrıcalıklar verilmesinin j
E) Avrupa'da sanayinin gelişmesinin j
12. I. Düyun-u Umumiye İdaresi'nin kurulması
II. Londra Boğazlar Sözleşmesi'nin imzalanması
III. Avrupa'da Sanayi İnkılabı'nın gerçekleşmesi
IV. Balta Limanı Ticaret Sözleşmesi'nin imzalanması
V. Yerli malı kullanılması
Osmanlı Devleti'nde ticaretin zarar görmesi ve yerli imalathanelerin kapanmasında yukarıdakilerden hangilerinin
etkisi daha çok olmuştur?
A) I, III ve IV B) I, II ve IV C) I, II ve III
D) II, IV ve V E) II, III ve IV
TEST:3CEVAP ANAHARI:1. E 2. C 3. D 4. A 5. B 6.
D 7. E 8. E 9. D 10. B 1
TEST:4
1. Toplumların alışkanlıklarını değiştirmek zordur."
Aşağıdakilerden hangisi bu yargıya örnek olarak gösterilemez?
A) Mekkelilerin İslamiyet’in yayılmasına karşı çıkması
B) Göçebe Türklerin yerleşik yaşama geçmeyi kabul etmemesi
C) Yeniçerilerin batı türü eğitime tepki göstermesi
D) Ulema sınıfının fesin zorunlu başlık olarak kabul edilmesine tepki göstermesi
E) Osmanlılarda "ülke hanedanının ortak malıdır." anlayışının benimsenmemesi
2. Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyıl başlarına kadar padişahlığın babadan oğula geçmesine karşın, hangi şehzadenin padişah olacağıkonusunda kesin kuralların olmaması taht kavgalarına neden olmaktaydı.
Aşağıdakilerden hangisi, bu duruma örnek olarak gösterilemez?
A) II. Bayezid-Cem mücadelesi
B) Şehzade Selim'in II. Bayezid'e karşı mücadele etmesi
C) Fetret devrinde yaşanan şehzadeler mücadelesi
D) I. Mehmet döneminde çıkan Şeyh Bedrettin ayaklanması
E) II. Murat döneminde yaşanan Şehzade Mustafa olayı
3. Osmanlılarda sadrazam olabilmek için belirli bir kuralın olmaması aşağıdakilerden hangisinin bir kanıtıdır?
A) Devşirme sisteminin uygulanmamasının
B) Divan örgütünün yetkileri sınırlandırmasının
C) Taht kavgaları çıkmasının önlenmesinin
D) Dirlik sisteminin yeniden düzenlenmesinin
E) Yetenekli olan herkese yönetimde görev alma hakkı verilmesinin
4. Osmanlı Devleti'nde divan üyelerinden bazıları şunlardır:
I. Veziriazam
II. Vezir
III. Defterdar
IV Nişancı
V Kazasker
Bunlardan hangilerinin sayısı, sınırların genişlemesine paralel olarak artırılmıştır?
A) I, II ve III B) II, III ve V C) II, IV ve V
D) I, III ve V E) III, IV ve V
5. Osmanlı Devleti döneminde görülen;
I. Fethedilen yerlere merkezden yönetici gönderilmesi
II. Has ve zeametlerin miras olarak bırakılamaması
III. Divan toplantılarına padişahın katılmaması
IV. Kadıların verdiği kararların ancak Divan-ı Hümayun' da görüşülerek değiştirilebilmesi gibi uygulamalardan hangileri, yerel unsurların güçlenmesini önleme amacına yöneliktir?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) I ve IV E) II ve IV
6. Osmanlı Devleti'nde;
I. İlk defa tımar alanlar mutlaka padişahın huzuruna çıkardı.
II. Tımar miktarının artırılması padişah fermanıyla olurdu.
Bu uygulamaların amacı olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Tımarlı sipahilerin sayısını azaltmak
B) Kapıkulu askerlerini denetim altına almak
C) Dirlik sahiplerini kontrol altında bulundurmak
D) Üretim artışını sağlamak
E) Tarımsal çalışmaları yönlendirmek
7. Osmanlı Devleti döneminde görülen;
I. Vergilerin artırılması
II. Toprağın üç yıl boş bırakandan alınıp bir başkasına verilmesi
III. Saliyaneli eyaletlerde vergilerin iltizam yoluyla toplanması
gibi uygulamalardan hangilerinin tarımsal üretimi artırma amacına yönelik olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
8. Osmanlı Devleti'nin yükselme döneminde halk arasında din ayrımı yapılmadığına kanıt olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Müslüman olmayanlardan haraç ve cizye vergisi alınması
B) Müslüman olmayanların medreselerde eğitim görememesi
C) Müslüman olmayanlara da ticaret serbestliğinin tanınması
D) Devlet memuru olabilmek için Müslüman olma şartı aranması
E) Azınlıkların askere alınmaması
9. Osmanlı Devleti'nde Lonca teşkilatının;
I. Çırak-kalfa-tısta yöntemiyle eleman yetiştirilmesi
II. Sadece Müslümanların üye olarak kabul edilmesi
III. Üyelere kredi sağlaması
IV. Kalitesiz üretim yapanların meslekten çıkarılması
gibi uygulamalarından hangilerinin nitelikli eleman yetiştirme amacına yönelik olduğu söylenebilir?
A) I ve II B) I ve IV C) II ve IV
D) III ve IV E) I ve III
10. Osmanlı Devleti'nde görülen
I. Pençik sisteminin uygulanması
II. Devşirme yasasının hazırlanması
III. III. Murat döneminde devşirme yasasına aykırı asker alınması
IV. Dirlik sisteminin bozulmasıyla tımarlı sipahilerin sayısının azal
ması gibi uygulamalardan hangileri, orduda huzursuzluk çıkmasında
daha etkiliolmuştur?
A) Yalnız III B) I ve III C) Yalnız IV
D) II ve III E) I ve IV
11. - Osmanlı Devleti'nde çiftbozan vergisi toprağı boş bırakan veya terkeden köylülerden alınırdı.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin bu vergi j ile sağlanmak istenen amaçlardan biri olduğu söylenemez?
A) Tarımsal üretimin sürekliliğini sağlamak
B) İç göçü denetim altına almak
C) Mültezimlerin halka baskı yapmasına engel olmak
D) Üretim-tüketim dengesinin bozulmasını önlemek
E) Vergi gelirlerinin düşmesini engellemek
12. XVIII. yüzyılın sonlarından itibaren Osmanlı Devleti'nde görülen bazı gelişmeler şunlardır:
I. Dış ticaret açığı hızla büyümüştür.
II. Ekonomi, tarımsal ürünlerin ihracı, sanayi ürünlerinin ithaline dayanmaktadır.
III. Ulusal ayaklanmalar giderek artmıştır. IV. Merkezi otorite zayıflamıştır.
Bunlardan hangileri, Avrupa'da yaşanan Endüstri
Devrimi'nin Osmanlı Devleti'ne yansıması olarak
kabul edilebilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) III ve IV E) II ve IV
TEST:4 CEVAP ANAHTARI
1. E 2. D 3. E 4. B 5. A 6. C 7. B 8. C 9. B 10. A
11. C 12. A
1) OsmanlılarBalkanlarda fethettikleri yerlere Anadolu’dan birbiriyle kavgalı aşiretler getirerek yerleştirmişlerdir.Anadolu’dan getirilen halktan belli bir süre vergi almamıştır.
Osmanlı Devleti’nin bu politikalarla
I-Siyasi ve askeri güvenliği sağlama
II-Balkanlarda tutunma
III-Anadolu’da toplumsal huzuru sağlama
amaçlarından hangilerini gerçekleştirmek istediği savunulabilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)I ve II D)II ve III E)I-II-III
CEVAP:E
2)Kuruluş Dönemi’nde
-Osmanlı Beyliği’nin zayıflamaya başlayan Bizans sınırında kurulmasıDoğudan
gelen Türkmenlerin Osmanlı Beyliği’ne katılması
-Balkanlar’da siyasi birliğin olmaması
aşağıdakilerden hangisini sağlamıştır?
A)Halifeliğin Osmanlılara geçmesini
B)Osmanlıların batı yönünde genişlemesini
C)Türklerin denizlerden uzaklaşmasını
D)Dirlik sisteminin uygulanmasını
E)Safevilerin Anadolu topraklarına saldırmasını
CEVAP:B
3)Ankara Savaşı’ndan sonra Osmanlı tahtı hükümdarsız kalmış ve Yıldırım Beyazıt’ın dört oğlu arasında on bir yıl devam eden taht kavgaları yaşanmıştır.
Bu durumun
I-Osmanlıların Balkanlarda ilerlemesi
II-Osmanlı Devleti’nin güçlenmesi
III-Anadolu’daki siyasal birliğin devam ettirilmesi
Gelişmelerinden hangilerini olumsuz etkilediği savunulabilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)I ve III E)IIIIII
CEVAP:E
4)Osmanlı Devleti’nde I.Murat zamanında Yeniçeri Ocağı’nın kurulmasında hangisi etkili olmuştur?
A)Dirlik sisteminin uygulanması
B)Egemenlik anlayışının değişmesi
C)Yaya ve Müsellemlerin yetersiz kalması
D)Denizcilik faaliyetlerinin başlaması
E)Balkanlarda Haçlı ittifakının kurulması
CEVAP:C
5)Aşağıdakilerden hangisiAnkara Savaşı’nın sonuçlarından biri değildir?
A)Türklerin Avrupa’da ilerlemesinin bir süre durması
B)İstanbul’un alınmasının gecikmesi
C)Osmanlı Devleti’nin Duraklama Dönemi’ne girmesi
D)Fetret Devri’nin başlaması
E)Balkanlarda bazı toprakların kaybedilmesi
CEVAP:C
6)Osmanlı Devletinin İskan edilecek bölgelere daha çok konar-göçerleri yerleştirmesinin temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A)Sınırların güvenliğini sağlamak
B)Göç işini kolaylaştırmak
C)Ticareti geliştirmek
D)Fetihlerin devamını sağlamak
E)Hıristiyan birliğini parçalamak
CEVAP:B
7)Yavuz Sultan Selim İran Seferi öncesinde batı sınırındaki devletlerle anlaşmaları yenilemişMemlükler ve Dulkadiroğlularıyla işbirliği yapmak istemiştir.
Yavuz Sultan Selim bu yolla
I-Sınırlarını güvence altına alma
II-Safevilerin siyasal açıdan yalnız bırakma
III-Ticaret ilişkilerini geliştirme
Amaçlarından hangilerine ulaşmaya çalışmıştır?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)I ve II E)II ve III
CEVAP:D
8)Hint Deniz Seferleri sırasında
I-Hindistan’daki Müslüman devletlerin Osmanlılara yardım etmemesi
II-Osmanlı gemilerinin okyanus şartlarına dayanıklı olmaması
III-Osmanlı devletinin seferlere gereken önemi vermemesi
Durumlarından hangilerini Osmanlı devletinin bu seferlerde başarısız olmasına yol açtığı savunulabilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)I ve III E)IIIIII
CEVAP:E
9)Avusturya ile Osmanlı devleti arasında 1533 yılında imzalanan antlaşmanın
I-Avusturya kralı protokol bakımından Osmanlı sadrazamına eşit sayılacak
II-AvusturyaOsmanlı devletine bağlı olan Macaristan’ın içişlerine karışmayacak
III-AvusturyaOsmanlı devletine her yıl 30 bin altın vergi verecek
Maddelerinin hangileri iki devlet arasında ’’devletlerin eşitliği’’ ilkesinin geçerli olmadığının doğrudan kanıtıdır?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)III D)I ve III E)II ve III
CEVAP:A
10)Osmanlı devletinin
-Don ve Volga Nehirlerini birleştirerek İpek Yolunu canlandırmaya çalışması
-Süveyş Kanalını açarak Baharat Yolunu işlek hale getirmek istemesi
aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?
A)Topraklarını genişlettiğinin
B)Duraklama devrine girdiğinin
C)Avrupalı devletlere ekonomik tavizler verdiğinin
D)Tımar sisteminin önemini yitirdiğinin
E)Ticareti geliştirmek isteğinin
CEVAP:E
11)Osmanlı devletinin
I-İpek Yolu’nu hakimiyeti altına alma
II-Kırım hanlarını tayin etmeye başlaması
III-Trabzon Rum İmparatorluğu’na son vermesi
Faaliyetlerinden hangileri Kırım Hanlığı üzerinde hakimiyet kurduğuna doğrudan kanıt olarak gösterilebilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)I ve II E)II ve III
CEVAP:B
12)Osmanlı devletinin İstanbul’un fethinden sonra
-Galata’daki Cenevizli tüccarlara ve halka güvence vermesi
-1454’te Venediklilerle ticaret anlaşması yapması
faaliyetleri aşağıdakilerden hangisini gösterir?
A)Ticaret ilişkilerine önem verdiğini
B)Ortodoks ve Ermeni kiliselerini koruduğunu
C)Türk devletleriyle ilişkilere önem vermediğimi
D)Avrupa uluslarına geniş ticari imtiyazlar verdiğini
E)İstanbul’un başkent olduğunu
CEVAP:A
13)XVI yy da Osmanlı devletinde
I-Taşra’daki yönetim birimlerinin artması
II-Eyalet gelirlerinin artması
III-merkezi otoritenin denetim gereksiniminin artması
Durumlarından hangileri sınırların genişlemesinin ve eyalet sayısının artmasının sonuçları arasında gösterilebilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)I ve II D)II ve III E)IIIIII
CEVAP:E
14)Osmanlı devletinde dirlik topraklarından elde edilen gelirler hazineye aktarılmazdı.Kanuni döneminden itibaren bazı dirlik topraklar iltizama verilerek gelirleri hazineye aktarılmıştır.
XVII yy da
I-Maaşlı askerlerin sayısında artış olması
II-Sınırların genişlemesi
III-Tımar sisteminin bozulması
Durumlarından hangilerinin devlet hazinesine yeni kaynakların aktarılmasını zorunlu hale getirdiği savunulabilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)I ve III E)IIIIII
CEVAP:D
15)Celali İsyanları bastırılmasına rağmen kısa bir süre sonra yeni isyanlar ortaya çıkmıştır.
Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A)Savaşlardan kesin sonuç alınamaması
B)Halkın yöneticilere güvenmemesi
C)İran savaşlarının devam etmesi
D)Saray masraflarının artması
E)İsyanların nedenlerinin tamamen ortadan kaldırılmaması
CEVAP:E
16)Fatih’ten itibaren Osmanlı padişahlarının Divan’a başkanlık yapmamaları aşağıdakilerden hangisine ortam hazırlamıştır?
A)Halkın yönetime ortak olmasını
B)Sadrazamların etkinliğinin artmasına
C)Devletin dağılmasına
D)Azınlıkların isyan etmesine
E)Askeri ıslahatların başlamasına
CEVAP:B
17)I-Şehzadelerin yönetim konusunda yeterli deneyimi kazanamaması
II-Sadrazamların öneminin azalması
III-Padişahların ülkeyi ve halkın durumunu öğrenmemesi
Yukarıdakilerden hangileri Osmanlı devletinde şehzadelerin sancağa çıkarılması uygulamasına son verilmesinin sonuçları arasında gösterilebilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)I ve III E)IIIIII
CEVAP:D
18)Aşağıdakilerden hangisi XVII yy ıslahatlarının hedefine ulaşmasını engelleyen faktörlerden biri olamaz?
A)Şahıslara bağlı kalması
B)Sorunlara köklü çözümler getirmemesi
C)Avrupa’daki gelişmelere kayıtsız kalınarak yapılması
D)Toplumsal ve ekonomik alanda yoğunlaşması
E)Kuvvet yoluyla otorite kurmayı hedeflemesi
CEVAP:D
19)Aşağıdakilerden hangisi Karlofça Antlaşması ‘yla ilgili değildir?
A)Osmanlı devletinin ilk defa toprak kaybına uğraması
B)Lehistan ve Venediklere toprak verilmesi
C)Rusların ilk defa Karadeniz’e çıkması
D)Osmanlı Devleti’nin Avrupa’dan çekilmeye başlaması
E)Antlaşmanın garantörlüğünü Avusturya’nın üstlenmesi
CEVAP:C
20)RusyaOsmanlı Devletinin yönetimi altındaki Ortodokslar ile Eflak ve Boğdan beylerinin haklarını koruya bilecektir.
Küçük Kaynarca Antlaşmasının bu maddesinin
I-Rusya’nın Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışması
II-Boğazların Rusya’nın egemenliği altına girmesi
III-Karadenizin bir Türk gölü haline gelmesi
Sonuçlarından hangilerine ortam hazırladığı savunulabilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D) I ve III E)I-II-III
CEVAP:A
21)Osmanlı devletiPasarofça antlaşması’ndan sonra Eflak ve Boğdan’ı İstanbul’a daha bağımlı hale getirmek için Fener Rumlarının ileri gelenlerini voyvoda olarak atamaya başlamış ve Balkanlardan alınan vergileri azaltmıştır.
Osmanlı devletinin bu uygulamalarla öncelikle aşağıdakilerden hangisini amaçladığı ileri sürülebilir?
A)Kaybettiği toprakları geri almayı
B)Balkanlardaki Ortodoksları birleştirmeyi
C)Balkanlarda çıkabilecek isyanları önlemeyi
D)Akdeniz ticaretini canlandırmayı
E)Avrupa’daki gelişmelerden yararlanmayı
CEVAP:C
22)Belgrat Antlaşması’yla RusyaKaradeniz’de savaş ve ticaret gemisi bulundurmamayı kabul etmiştir.
Bu duruma bakarak
I-Osmanlı devletinin ticaret gelirleri azalmıştır.
II-Osmanlı devletinin Karadeniz’deki egemenliği güçlenmiştir.
III-Ruslar Panslavizm Politikası izlemeye başlamıştır.
Yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)I ve II E)II ve III
CEVAP:B
23)-Zitvatorok antlaşması ile Avusturya imparatoru protokol bakımından Osmanlı padişahına denk sayılmıştır.
-Belgrat antlaşması ile Rus çarı protokol bakımından Avusturya imparatoru ve Fransa kralına denk sayılmıştır.
Bu bilgilere göreaşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A)Osmanlı devletiAvrupa’nın üstünlüğünü kabul etmiştir.
B)Rusya ile Osmanlı Devleti arasında ittifak yapılmıştır.
C)Osmanlı devleti Avrupa tarzında ıslahatlara başlamıştır.
D)Rusya’nın Avrupa devletleri arasındaki etkinliği artmıştır.
E)Rusya Osmanlı Devletinin iç işlerine karışmaya başlamıştır.
CEVAP:D
24)Patrona Halil isyanı sırasında birçok bahçe ve köşkü yerle bir eden isyancılar matbaaya dokunmamışlardır.
Bu gelişme isyancıların
I-yeniliklere karşı olmaması
II-askeri alanda yenilikler istemesi
III-yönetime ortak olmayı amaçlaması
durumlarından hangileriyle açıklanabilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)I ve II E)II ve III
CEVAP:A
25)XIX.yy’da Osmanlı Devleti’nde
I-Boğazların statüsünün uluslarası antlaşmalarla belirlenmesi
II-İç gümrük vergilerinin yabancı tüccarlar için kaldırılırkenyerli tüccarlar için devam ettirilmesi
III-Gayrimüslimlerin haklarının Avrupalı devletlerin himayesine bırakılması
Gelişmelerinden hangilerinin ‘ulusalcı devlet anlayışı’ile uyuşmadığı savunulabilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)I ve III D)II ve III E)IIIIII
CEVAP:E
26)İngiltere’nin Mısır Sorunu’nda Mehmet Ali Paşa’ya karşı Osmanlı devletinin yanında yer almasında
I-Fransa’nın Mehmet Ali Paşa’ya yakınlaşarak Mısır’da etkinliğini artırması
II-Mısır’da güçlü bir devlet kurulmasını önleyerek Hint Deniz Yolu’nun güvenliğini artırmak istemesi
III-Osmanlı Devletindeki azınlıkların bağımsızlık isteklerinin artması
Durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)I ve II D)II ve III E)IIIIII
CEVAP:C
27)Paris Antlaşması’nın
I-Osmanlı Devleti’nin Avrupa devleti sayılması
II-Büyük devletlerin Osmanlı toprak bütünlüğünü tanıması
III-Karadeniz’in tarafsız hale getirilmesi
Hükümlerinden hangileriOsmanlı Devletini yenilmiş bir devlet durumuna düşürmüştür?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)I ve II E)II ve III
CEVAP:C
28)1840 Londra Sözleşmesi’nin;
I-MısırMehmet Ali Paşa ve onun soyundan gelenler tarafından yönetilecek.
II-Tanzimat Fermanı’nın esasları Mısır’da da geçerli olacak.
III-Osmanlı Devletinin imzaladığı antlaşmalar Mısır’da da uygulanacak.
Hükümlerinden hangilerinin Osmanlı Devletinin Mısır’daki egemenliğini kısıtladığı savunulabilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)I ve II E)II ve III
CEVAP:A
29)Berlin Antlaşması’nda aşağıdakilerden hangisi yer almamıştır?
A)Ermenilerin oturdukları yerlerde ıslahat yapılması
B)Doğu Beyazıt’ın Osmanlı Devletinde bırakılması
C)Bulgaristan’ın üç bölüme ayrılması
D)Girit’te ıslahat yapılması
E)Tunus’un Fransızlar’a bırakılması
CEVAP:E
30)Tanzimat Fermanı’nın
I-Vergiler herkesin gelirine göre toplanacak
II-Herkes kanun önünde eşit olacak
III-Herkes mal ve mülküne sahip olacakmiras bırakabilecek
Maddelerinden hangileri kişilere ‘mülkiyet hakkı’ tanındığına kanıt olarak gösterilebilir?
A)Yalnız I B)Yalnız III C)I ve II D)I ve III E)IIIIII
CEVAP:B
31)Kanun-Esasi’nin
I-Hükümet Mebuslar Meclisi’ne değilpadişaha karşı sorumlu olacaktır.
II-Meclisi açmak ve kapatmak padişaha aittir.
III-Bakanlar Kurulu üyelerini seçmek ve gerektiğinde görevden almak padişaha aittir.
Hükümlerinden hangileri padişahın yetkilerinin halk iradesinin üstünde tutulduğuna kanıt olarak gösterilebilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)I ve II D)II ve III E)IIIIII
CEVAP:E
32)Tanzimat Dönemi’nde il meclisleri oluşturularak halkın yönetime katılması sağlanmışancak bu meclislerde Hıristiyanlar temsil edilmemiştir.
Bu durum Tanzimat Fermanı’nın
I-kaynaşmış bir Osmanlı toplumu oluşturma
II-Din farkı gözetmeksizin herkesi eşit kabul etme
III-Herkesin can ve mal güvenliğini devlet güvencesi altına alma
Hedeflerinden hangilerine doğrudan aykırı olduğu savunulabilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)I ve II E)II ve III
CEVAP:D
33)XIX yy da
-Divan Teşkilatı’nın kaldırılması
-Kanun üstünlüğünün kabul edilmesi
-Kanun-u Esasi’nin yayınlanması
yenilikleri ile aşağıdakilerin hangisine yönelik çözümler getirilmesi amaçlanmamıştır?
A)Milliyetçilik isyanlarını önlemeye
B)Saltanat sisteminin kaldırılmasına
C)Osmanlı yönetim sisteminde düzenlemeler yapmaya
D)Azınlıkların yönetime katılmasına
E)Osmanlı devletinin iç işlerine karışılmasını engellemeye
CEVAP:B
34)I-Duyun-u Umumiye İdaresi’nin kurulması
II-Ayan Meclisi’nin kurulması
III-I.Meşrutiyet’in ilan edilmesi
Gelişmelerinden hangileriOsmanlı Devletinin ekonomik bağımsızlığını kaybettiğini gösterir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)I ve II E)II ve III
CEVAP:A
35)Avrupa’da
I-İnanç özgürlüğünü sınırlayan unsurların ortadan kaldırılması
II-Matbaanın yaygınlaşması
III-İncil’in ulusal dillere tercüme edilmesi
Durumlarından hangileri insana verilen değerin arttığına doğrudan knıt olarak gösterilebilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)I ve II E)II ve III
CEVAP:A
36)XV ve XVI.yy da Avrupalılar tarafından yeni kıtaadaokyanus ve ticaret yollarının tanınmasına Coğrafi Keşifler denilmiştir.
Aşağıdakilerden hangisinin bu tanıma uygun olduğu söylenemez?
A)Amerika’nın keşfedilmesi
B)Yeni ticaret yollarının bulunması
C)Dünyanın dolaşılması
D)Yeni mezheplerin ortaya çıkması
E)Ümit burnu’nun dolaşılarak Hint Okyanusu’na ulaşılması
CEVAP:D
37)Yeniçağ Avrupası’nda krallarsınırları içerisindeki toprakları korumayı ve halkı güven içinde yaşatmayı ilk görevleri kabul etmişleregemenlik haklarına papaların karışmasına izin vermemişlerdir.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?
A)Avrupa’da mezhep birliğinin bozulduğunun
B)Kralların otoritelerini güçlendirdiklerinin
C)Derebeyliklerin güçlendiğinin
D)Türk dünyası üzerine yeni Haçlı Seferlerinin düzenlendiğinin
E)Yeni ticaret yollarının bulunduğunun
CEVAP:B
38)I-Okulların kilisenin elinden alınması
II-Coğrafi Keşiflerin yapılması
III-Sömürge imparatorluklarının kurulması
Gelişmelerinden hangilerinin Avrupa’da ekonomik faaliyetlerin hızlanmasını sağladığı savunulabilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)I ve II D)II ve III E)IIIIII
CEVAP:D
39)Avrupa’da
I-Kilisenin onaylamadığı düşünceleri savunanların yargılanması
II-Skolastik düşüncenin zayıflaması
III-Kralların bilimsel çalışmaları desteklemeye başlaması
Durumlarından hangilerinin bilimsel ve teknik gelişmeleri hızlandırdığı savunulabilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)ı ve II E)II ve III
CEVAP:E
40)Yeniçağ Avrupası’nda egemen duruma gelen yönetim şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A)Mutlak krallık
B)Demokrasi
C)Meşrutiyet
D)Feodalite
E)Cumhuriyet
CEVAP:A
41)Almanya’da Protestanlık mezhebi aşağıdakilerden hangisiyle tanınmıştır?
A)1815 Viyana Kongresi
B)Fransız İhtilali
C)Nantes Fermanı
D)Ogsburg Antlaşması
E)Luther’in Katolik Kilisesi’ne baş kaldırması
CEVAP:D
42)Almanya ve İtalya’nın siyasal birliklerini kurmasının
I-Avrupa’da güçler dengesinin bozulması
II-Fransa ve Avusturya’nın güç kaybetmesi
III-Devletler arası ekonomik rekabetin hızlanması
Sonuçlarından hangilerine neden olduğu savunulabilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)I ve III D)II ve III E)IIIIII
CEVAP:E
43)1848 İhtilalleri’nin
I-İşçi sınıfına yeni hakların verilmesi
II-Bazı ülkelerde köleliğin kaldırılması
III-İtalya ve Almanya’da siyasal birliğin kurulması
Sonuçlarından hangilerinin Avrupa’nın siyasi haritasında değişikliğe yol açtığı savunulabilir?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)I ve II E)IIIIII
CEVAP:C
44)XIX yy da banka ve sigorta şirketlerinin kurulmasıkağıt para ve çeklerin kullanılmasının aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı savunulabilir?
A)Milliyetçilik fikrinin yaygınlaşmasına
B)Ticaretin gelişmesine
C)Sömürgeciliğin sona ermesine
D)I.Dünya Savaşı’nın çıkmasına
E)Akdeniz limanlarının önemini kaybetmesine
CEVAP:B
45)Viyana Kongresi’ndeFransız İhtilali’nin getirdiği fikirlerin yayılması engellenmeye çalışılmıştır.
Buna göre Viyana Kongresi’nde
I-İmparatorlukların parçalanmasının engellenmesi
II-Avrupa’da eski düzenin korunması
III-Uluslararası ticaretin canlandırılması
Hedeflerinden hangilerine ulaşılmak istendiği savunulabilir?
A)Yanız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)I ve II E)II ve III
CEVAP:D
46)Avrupa’da sosyalizm akımı aşağıdaki gelişmelerden hangisinin sonucunda güçlenmiştir?
A)Viyana Kongresi
B)Rönesans
C)Reform
D)1848 İhtilali
E)Coğrafi Keşifler
CEVAP:D
47)Aşağıdakilerden hangisi sanayi inkılabı için söylenemez?
A)İlk defa İngiltere’de başlamıştır.
B)Ham madde ve Pazar ihtiyacını artırmıştır.
C)Avrupa’da İhtilal Savaşları’nı başlatmıştır.
D)Devletler arası rekabeti artırmıştır.
E)Kültürlerin ve ulusların birbiriyle yakınlaşmasını sağlamıştır.
CEVAP:C
48)Eşitliközgürlük ve adalet düşüncelerinin yaygınlaşmaya başlamasıaşağıdakilerden hangisinin sonucudur?
A)Yeni ticaret yollarının bulunmasının
B)Fransız İhtilali’nin
C)Viyana Kongresi’nin
D)Sanayi devriminin
E)1830 İhtilallerinin
CEVAP:B
49)Fransız İhtilali’nin meydana gelmesinde aşağıdakilerden hangisi etkili olmamıştır?
A)Kralların geniş yetkilere sahip olması
B)İngiltere ile Yüzyıl Savaşları’nın yapılması
C)Fransız aydınların yönetimi eleştirmeleri
D)Fransız toplumunun sınıflara ayrılması
E)Amerika ve İngiltere’de kurulan demokratik yönetimlerin Fransız halkını etkilemesi
CEVAP:B
50)I-Fransız İhtilali’nin çıkması
II-1830 ve 1848 İhtilallerinin çıkması
III-Amerika Birleşik Devletlerinin kurulması
Aşağıdakilerden hangisinde verilen sıraya göre gerçekleşmiştir?
A)I-II-III B)I-III-II C)II-I-III D)III-I-II E)III-II-I
CEVAP:D
OSMANLI DEVLETİ’NİN DURAKLAMA VE GERİLEME DÖNEMİ
ÖSS SORULARI
1.Osman, tarihinde II. Osman ve III. Selim devlet düzeninde bazı değişiklikler yapmaya çalıştıkları için; Abdülaziz ve II. Abdülhamit ise devlet düzeninde yapılmak istenen değişikliklere karşı oldukları için tahttan indirilmişlerdir.
Yalnız bu bilgilere dayanarak, II. Abdülhamit dönemine kadar geçen süre içinde nasıl bir değişme olduğu söylenebilir?
*A) Yenilik taraflarının güçlendiği
B) Padişahların devleti iyi yönetemedikleri
C) Halkın, düzeni korumaya çalıştığı
D) Osmanlı Devleti'nin Avrupa'dan etkilenmedi¬ği
E) Padişahların anayasal düzeni benimsedikleri
(1981-ÖSS)
2.I. Fransa'da XVI. Lui zamanında ve daha sonra ortaya çıkan hareketlerde ya kral tahttan indirilerek Cumhuriyet kurulmuş ya da Cumhuriyete son verilerek krallık veya imparatorluğa geçilmiştir.
II. Osmanlı Devleti’nde, zaman zaman iç isyanlar çıkmış ve bazı padişahlar tahttan indirilmiş olmasına karşın Osmanlı saltanatı devam etmiştir.
Bu iki durum karşılaştırıldığında, Osmanlı Saltanatının uzun süre devam etmiş olması nasıl açıklanabilir?
A.) Fransa’daki yönetim güçsüz, Osmanlılardaki yönetimin güçlü olmasıyla
*B.) Fransa’daki hareketlerin devlet düzenini, Osmanlılardakinin ise kişileri değiştirmeye yönelmiş olmasıyla
C.) Fransa’daki soyluların, Osmanlılardaki yeniçerilerden daha etkin olmasıyla
D.) Fransa’da dış güçlerin de etkili, Osmanlılarda ise dış güçlerin etkisiz olmasıyla
E.) Padişahlığın, krallıktan daha kutsal sayılmasıyla (1982-ÖSS)
3. ‘’1709’da Ruslar’a yenilen İsveç Kralı XII. Şarl, 1768’de Ruslar’a yenilen Lehliler, 1848’de de Ruslar’a yenilen Macarlar Osmanlı Devleti’ne sığınmışlardır.
Bu olaylara bakılarak,
I. Bu dönemde Osmanlı Devleti güçlü bir devlettir.
II. Osmanlı Devleti Milliyetçilik akımlarını desteklemektedir.
III. Rusya, batısındaki ülkelerle çatışma halindedir.
IV. Ruslarla Osmanlılar sürekli o|arak savaş halindedir. Yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) I ve II B)* I ve III C) II ve III D.) II ve IV E) III ve IV
(1983-ÖSS)
4. .) Osmanlı-İran savaşlarının sona erdiği antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
A)Nasuh Paşa B)*Kasr-ı Şirin C)Serav D)Ferhat Paşa
E)Amasya
5. XVII. yüzyılda, Osmanlı İmparatorluğu'nda,
I. Padişahların çoğu başarısız olmuştur.
II. Devlet dairelerinde rüşvet ye haksızlık yaygınlaşmıştır.
III. Uzun süren ve başarısızlıkla sonuçlanan savaşlara girişilmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi, bu sorunların XVII. yüzyılda ortaya çıkan bir sonucu olarak kabul edilebilir?
A) Islahat hareketlerin in hızlanması
B) Anayasal yönetime geçilmesi
*C) İç ayaklanmaların artması
D) Yeni ekonomik önlemler alınması
E) Batı ile diplomatik ilişkiler kurulması
(1985-ÖSS)
6. Osmanlı Devleti, batı eğitim sisteminden etkilenerek XVIII. yüzyılda Mühendishane-i Bahri-i Hümayun, Mühendishane-i Berri-i Hümayun. Tıbbiye ve Harbiye gibi okullar açmıştır. Bu gelişmeler Osmanlı Devleti’nin hangi alanda batılılaşmaya öncelik verdiğini göstermektedir?
A) Medrese eğitiminde
B) Yönetim şeklinde
*C) Askeri alanda
D) Ekonomik alanda
E) Hukuk alanında
(1987-ÖSS)
7. I. Ahmet döneminde, şehzadeleri sancaklarda görevlendirme uygulaması kaldırılarak, hanedanın en yaşlı üyesinin saltanatın başına geçmesi yasallaştırılmıştır.
Bu durumun, Osmanlı yönetiminde yarattığı aksaklık aşağıdakilerden hangisidir?
A) Devlet otoritesinin yok olması
B) Ülkede sık sık iç isyanların çıkması
C) Valide sultanların saltanata egemen olması
*D) Şehzadelerin yönetim deneyimi ve tanınma fırsatı bulamaması
E) Devlet adamlarının sık sık değiştirilmesi
(1987-ÖSS)
8. Yeniçeri Ocağında, duraklama dönemine kadar "Ocak devlet İçindir." anlayışı egemenken, bu dönemden sonra "Devlet ocak içindir." anlayışı egemen olmaya başlamıştır. Aşağıdakilerden hangisi, Yeniçeri Ocağındaki bu anlayış değişikliğinin bir sonucu değildir?
A) Devletin güçlü bir dayanağını yitirmesi
*B) Yeniçeri Ocağının saygınlığının artması
C) Gerilemenin hız kazanması
D) Savaşlarda yenilginin artması
E) İsyanların artması
(1987-ÖSS)
9. Yakınçağ başlarında, Osmanlı imparatorluğu Ortodoks Hıristiyanları birleştiren bir güç olma özelliğini yitirmiştir.
Bu güç aşağıdaki devletlerden hangisine geçmiştir?
A) İngiltere B) Fransa C) Avusturya D)* Rusya E) Almanya
(1988-ÖSS)
10. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı İmparatorluğunun duraklamasına yol açan iç nedenlerden biridir?
*A) Ülkede, çeşitli milletlerden ve dinlerden kişiler bulunması
B) Yeni ticaret yollarının keşfi
C) Avrupa'nın bilim ve teknikte ilerlemesi
D) Avrupa Hıristiyanlarının Osmanlılara, birlikte karşı koyması
E) İmparatorluğun doğal sınırlara ulaşması
(1988-ÖSS)
11. Duraklama döneminde, askerlikle ilgili olmayanların Yeniçeri Ocağı'na alınmasıyla devletin maaş alan yeniçeri sayısı artmış; ayrıca, tımar sisteminin bozulmasıyla da köylü toprağını bırakarak şehirlere göç etmek zorunda kalmıştır.
Aşağıdakilerin hangisinde, bu iki durumunda önemli bir rolü vardır?
*A) Ülke ekonomisinin bozulması
B) Eğitime önem verilmesi
C) Dış ülkelerle diplomatik ilişkiler kurulması
D) Toprağın, elde edilen gelire göre gruplara ayrılması
E) El sanatlarında gelişme olması
(1992-ÖSS)
12. Osmanlı Devleti küçük Kaynarca Antlaşması'yla. Kırım'ın bağımsızlığını tanımış, ancak Müslüman halkın dini bakımdan kendisine bağlı kalmasını Rusya'ya kabul ettirmiştir.
Osmanlı Devleti bu tutumuyla aşağıdakilerden hangisini korumaya çalışmıştır?
A) Kırım'ın Karadeniz ticaretindeki yerini
B) Gerçekleştirdiği ıslahat hareketlerini
*C) Kırım halkıyla kültürel bağlarını
D) Ortodoks Kilisesi'nin saygınlığını
E) Rusya ile Kırım arasındaki ilişkileri
(1993-ÖSS)
13. XVI. yüzyılda yaşayan Osmanlı astronomi bilginlerinden Takiyyüddin Mehmet, hükümetten aldığı izinle Tophane'de yeni bir rasathane kurulmasını sağlamış, Ancak bu rasathane zamanın şeyhülislamın isteği üzerine yıktırılmıştır.
Bu durum Osmanlı Devleti'nde aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?
A) Çeşitli alanlarda bilimsel çalışmalar yapıldığının
B) Toplumda bilim adamlarına büyük hayranlık duyulduğunun
C) Bilimsel alanlarda önemli buluşlar yapıldığının
*D) Bilimsel çalışmanın, toplumun bazı kesimlerince desteklenmediğinin
E) Bilime önem verildiği halde sanata önem verilmediğinin
(1993-ÖSS)
14. Osmanlı Devleti'nde padişahların tahta çıkışları incelendiğinde, ölen padişahın yerine oğlunun, erkek kardeşinin veya amcasının geçtiği görülür. Bu durum, Osmanlı Devleti'nde aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?
A) Bazı padişahların uzun süre tahtta kalmadığının
B) Padişahlıkta deneyime önem verildiğinin
*C) Egemenlik hakkının hanedanın kız çocuklarına tanınmadığının
D) Padişah değişikliğinde dış güçlerin etkili olduğunun
E) Merkezi otoritenin zayıf olduğunun
(1994-ÖSS)
15. Osmanlı İmparatorluğu’nda
- İstanbul'un Fethi ile Kuruluş
- Sokullunun ölümüyle(1579) Duraklama
- Patrona Halil ayaklanması ile Lale devirleri sona ermiştir.
Bu bilgilere dayanarak, devirlerin sona ermesinde aşağıdakilerden hangisinin temel alındığı savunulabilir?
A) Diğer devletlerle ilişkilerin
B) Ünlü kişilerin
*C) Önemli olayların
D) Yapılan yeniliklerin
E) Kentlerin el değiştirmesinin
(1997-ÖSS)
16. Toplumsal ve siyasal alandaki gelişmelerin evrenselleşmesi, bu gelişmelerin başka toplumların da gereksinimlerine cevap vermesine bağlıdır.
Aşağıdakilerden hangisi bu düşünceyi destekleyen bir örnek değildir?
*A) Osmanlı Devleti'nde veraset sisteminde değişiklik yapılmasıyla, Osmanoğulları içinde yaşça en büyük olanın padişah olması
B) Fransız İhtilali'nin getirdiği milliyetçilik ilkesinin imparatorlukların dağılmasına neden olması
C) Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nın dünyaya yeni bir yönetim şekli olan demokrasiyi getirmesi
D) 1848 İhtilalleriyle anayasal rejimlerin yaygınlaşması
E) Endüstri Devrimiyle dünyada yaşam düzeyinin değişmesi
(1997-ÖSS)
17. Osmanlı Devleti'ndeki uygulamalardan bazıları şunlardır:
I.Ülkenin, devleti yöneten aile bireylerinin malı sayılması
II.XVI. yüzyılın sonuna kadar, şehzadelerin devlet yönetiminde deneyim kazanmaları için sancaklara vali olarak gönderilmesi
III.Ölen hükümdarın yerine tahta geçme hakkının, hükümdarın erkek çocuklarına ait olması
IV.XVII. yüzyıldan itibaren, tahta geçme hakkının devleti yöneten ailenin en yaşlı erkeğine verilmesi
Bu uygulamaların hangilerinde, taht kavgalarını önleme amacı vardır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) *Yalnız IV
D) I ve III E) II ve IV
(1998-ÖSS)
18. Osmanlı Devleti XVII. yüzyılda, birçok alanda duraklama ve gerileme dönemine girmiştir.
Bu dönemde görülen, duraklama ve gerileme belirtileri aşağıdakilerin hangisinde en azdır?
*A) Güzel sanatlar
B) Dış ülkelerdeki saygınlık
C) İmparatorluk sınırları içindeki topraklar
D) Hazine gelirleri (maliye)
E) Ordunun savaş gücü
(1999-ÖSS)
19 Osmanlı Devletinin doğuda en geniş sınrlara ulaştığı antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
A)Karlofça B) 1724 İstanabul C) 1833 İstanbul.
D)1681 İstanbul E)* 1590İstanbul(Ferhat Paşa)
20. XVIII. yüzyılda Rusya, Osmanlı Devleti'nin sınırları içinde istediği yerde konsolosluklar kurma ve Osmanlı Devleti'nin Ortodoks tebaasına ilişkin söz söyleme hakkına sahip olmuştur. Aşağıdakilerden hangisi, bu durumdan çıkarılabilecek sonuçlardan biri değildir?
A)Osmanlı ülkesinin Rusya'nın etkisine açık olduğu
B)Rusya'nın Osmanlı Devleti'nin içişlerine karışabileceği
*C)Osmanlı ülkesinde yaşayan Hıristiyanlar arasındaki dayanışmanın arttığı
D)Osmanlı Devleti'nin Rusya karşısında zayıf düştüğü
E)Osmanlı Devleti'ndeki Ortodoks tebaanın, isteklerini Rusya'ya iletme imkanına kavuştuğu (2000-ÖSS)
21.VXIII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde ayanlar, halk tarafından seçilmiş; kendilerine devlet tarafından, vergi toplama, fiyatları kontrol etme ve bu¬lunduğu bölgenin güvenliğini sağlama vb. konu¬larda yetki verilmiştir.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesi değildir?
A) Âyanlığın resmiyet kazandığının
B) Ayanların halkı temsil ettiğinin
C) Ayanların, halkın üzerinde etkili olduğunun
*D) Halkın ayanların çalışmalarından memnun olduğunun
E) Bazı konularda denetim sağlamak için devle¬tin ayanlarla işbirliği yaptığının
(2000-ÖSS)
22. Osmanlı Devleti'nde,
I. Şehzadelerin, devlet yönetiminde deneyim kazanmaları için sancaklara gönderilmesi
II.Padişah IV. Mehmet'in ayaklanan sipahiler ve yeniçerilerin isteklerini yerine getirmesi
III.Avusturya ve İran savaşlarının uzaması
gelişmelerinden hangilerinin halkın devlete olan güveninin sarsılmasına yol açtığı savu¬nulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C)Yalnız III D) I ve II E)* II ve III
(2002-ÖSS)
23. Osmanlı Devleti'nde kuruluşundan XVII. Yüzyıla kadar geçen 300 yıllık süre içinde yalnızca elli beş sadrazam işbaşına geçtiği halde, XVII. yüz¬yılda altmış bir kişi sadrazam olmuştur.
XVII. yüzyıldaki bu duruma aşağıdakilerden hangisinin neden olduğu savunulamaz?
A) İç huzursuzluğun yaygınlaşması
*B) Devlet adamlarının yetiştiği okul olan Ende¬run'un önemini koruması
C) Taht değişikliklerinin daha sık olması
D) Sadrazamların yetersiz görülmesi
E) Devlet işlerinde, padişah annelerinin de pa¬dişah kadar etkili olması
(2002-ÖSS)
24. Osmanlı Devleti ile ilgili olarak, aşağıdakile¬ri n hangisinde, I. de verilenin II. ye ortam ha¬zırladığı savunulamaz?
I II.
*A) Padişahlığın Osmanlı hanedanına ait olması Meşrutiyet’in ilan edilmesi
B) Merkezi otoritenin zayıflaması Toprak yönetiminin bozulması
C) Milliyetçilik hareketlerinin yaygınlaşması Sınırların daralması
D) Savaşların uzun sürmesi Maliyenin bozulması
E) Ayarı bozuk akçeyle maaş ödenmesi Yeniçerilerin ayaklanması
(2002-ÖSS)
25.Osmanlı Devleti'nde XVIII. yüzyıldan itibaren görülen aşağıdaki gelişmelerden hangisi, Av¬rupa devletleriyle diplomatik ilişkilere eski¬sinden daha fazla önem verildiğinin en güçlü göstergesidir?
A) Padişah Abdülaziz'in Avrupa'ya gezi amacıy¬la gitmesi
B) Avrupa'ya öğrenci gönderilmesi
*C) Avrupa'da, devamlı elçiliklerin kurulması
D) Avrupa'dan askerî ve teknik alanlarda uzman getirilmesi
E) Türk matbaasının açılması
(2002-ÖSS)
26. Osmanlı Devleti'nde,
I. Veraset sisteminde değişiklik yapılarak ha¬nedanın en yaşlı üyesinin hükümdar oiması
II. Avrupa'ya öğrenci gönderilmesi
III. Avrupa'da elçilikler açılması gelişmelerinden hangilerinin, Avrupa'yı ya¬kından tanımaya olanak sağladığı savunula¬bilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E)* II ve 111
(2003-ÖSS)
27. XVI. yüzyılın sonlarında Osmanlı İmparator¬luğu'nda,
I. Şehirlerde işsizliğin artması
II. Köylerde yaşamanın güçleşmesi
III. Köylerden şehirlere göçün hızlanması durumları aşağıdakilerin hangisinde verilen sıraya göre gerçekleşmiştir?
A) I, II ve III B) I, III ve II C) ll, I ve III D)* II, III ve I E) III, II ve I
(2004-ÖSS)
28. Osmanlı İmparatorluğu'nda, Celâli Ayaklanmala¬rının bastırılması için asi şeflerinin bazıları öldü¬rülmüş, bazılarına yüksek rütbeler verilerek on¬ların devlete bağlılıkları sağlanmaya çalışılmış¬tır.
Böyle bir tutumun,
I. Benzer ayaklanmaların çıkması
II. Köklü ıslahata gereksinimin artması
III. Ülkeyi yönetmenin kolaylaşması durumlarından hangilerine ortam hazırladığı savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D)* I ve II E) I, II ve III
(2005-ÖSS)
29. Osmanlı İmparatorluğu'nda aşağıdakilerden hangisinin Batı kültürleriyle etkileşimi artırdı¬ğı savunulamaz?
*A) Arap alfabesinin kullanılması
B) Avrupa'da devamlı elçiliklerin açılması
C) Avrupa'ya öğrenci gönderilmesi
D) Osmanlı padişahının Avrupa'ya gitmesi
E) Medreselerin yanında modern okulların da açılması
(2005-ÖSS)
30. Osmanlı İmparatorluğu'nda,
I. Sınırların genişlemesi
II. Kapıkulu askerlerine maaş verilmesi
III. Padişah değişikliklerinin olması durumlarından hangileri, devletin hem gelir¬lerinin hem de giderlerinin artmasına neden olmuştur?
*A) Yalnız I B) Yalnız II C)Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III
(2005-ÖSS)
31. Osmanlı Devleti'nde Avrupa'ya ilgi Lale Dev-ri'nde başlamıştır. Bu dönemde Viyana ve Paris gibi Avrupa başkentlerine elçiler gönderilmiştir. Bu elçiler Avrupa'daki her türlü gelişmeyi izle¬mekle görevlendirilmiştir.
Bu bilgiye dayanarak, Osmanlı Devleti ile ilgi¬li aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşıla¬maz?
A) Kültürel değişmelere ortam hazırlanmıştır.
B) Avrupa'yı yakından tanıma gereği duyulmuş¬tur.
*C) Bilime, askeri alandan daha fazla önem veril¬miştir.
D) Batıdan gelecek yeniliklere olumlu yaklaşıl¬mıştır.
E) Daha önce yapılan ıslahatlar yetersiz bulun¬muştur.
(2006-ÖSS Sos-1)
32. 1798 yılında Rusya ve İngiltere aşağıdakiler¬den hangisine tepki göstererek Osmanlı Devleti'yle ittifak yapmış ve Osmanlılarla birlikte mücadele etmiştir?
A)Sırpların ayaklanması
B)Romanya'nın bağımsız olması
*C)Napolyon'un Mısır'ı işgal etmesi
D)Navarin'de Osmanlı donanmasının yakılması
E)Doğu Rumeli'nin Bulgaristan ile birleşmesi (2006-ÖSS Sos-2)
33. I. İspanya'da siyasi ve dinî baskılarla karşıla¬şan Yahudiler
II. İsveç Kralı XII. Şarl
III. Avusturya ve Rusya'ya karşı direnen Macar¬lar
Yukarıdakilerden hangilerinin Osmanlı Devleti'ne sığınmasıyla gelişen olaylar 1711 Osmanlı-Rus Savaşı'na neden olmuştur?
A) Yalnız I B)* Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
(2007-ÖSS Sos-2)
ÖYS SORULARI
34. Osmanlı İmparatorluğu'nun Gerileme Devri'ndeki olaylar ve bu olayların sonuçları göz önüne alındığında, aşağıdaki ilişkilerden hangisi bu devir için geçerli olamaz?
A) Gerilemenin, yeni önlemler gerektirmesi
B) Savaşların, harcamaların yönünü değiştir¬mesi
*C) Toprak kaybının, merkezi otoriteyi güçlendir¬mesi
D) Değişmelerin, yeni gereksinimler doğurması
E) Yenilgilerin, iç hesaplaşmalara yol açması
(1981-ÖYS)
35. Köprülü Mehmet Paşa sadrazamlığa getirilir¬ken saraydan şunları istemiştir:
I. Saray, devlet işlerine karışmayacaktır.
II. Devlet işleriyle ilgili olarak saraya sunulan her şey kabul edilecektir.
III. Devlet memurluklarına kendi istediği kişileri atayacaktır.
IV. Kendisi hakkında bir şikayet olduğunda, sa¬vunması alındıktan sonra karar verilecektir.
Reform amacıyla sadrazamlığa getirilen köp¬rülü Mehmet Paşa'nın bu isteklerinden onun nasıl bir amaç güttüğü anlaşılmaktadır?
A) Yeni bir bağımsız devlet kurmak
B) Halk iradesine dayanan bir hükümet kur¬mak
*C) İstediklerini yapabileceği bir ortam hazırla¬mak
D) Yakınlarına devlet kapısında iş sağlamak
E) Saltanatı eline geçirmek
(1982-ÖYS)
36. 1774 Küçük Kaynarca Antlaşmasının aşağı¬da verilen hükümlerinden hangisi, Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenlik haklarını belir¬gin bir biçimde zedeleyici niteliktedir?
A) Rus ticaret filosuna Karadeniz ve Akdeniz'de ticaret yapma hakkı tanınması
*B) Ruslara, Osmanlı uyruğunda olan Ortodoks¬ların haklarını koruma yetkisinin verilmesi
C) Rusların gerekli gördükleri yerlere konsolos¬luk açabilmeleri
D) Rus Hıristiyanlarının kutsal yerleri serbestçe ziyaret etmeleri
E) Eflak, Boğdan ve Beserabya halkına din ve mezhep özgürlüğü verilmesi
(1982-ÖYS)
37. Osmanlı devleti uzun yıllar yabancı ülkelerde sü¬rekli elçilikler kurmayı gerekli görmemiştir. Bu anlayış ilk defa aşağıdaki devirlerin han¬ginde değişmeye başlamıştır?
*A) Lale Devri B) lll. Selim Devri C) II. Mahmut Devri D)Tanzimat Devri E) Meşrutiyet Devri
(1984-ÖYS)
38. Aşağıdakilerden hangisi, IV. Murat ve Köprü¬lülerin yaptıkları yeniliklerin özelliği değil-djr?
A) Kuvvete şiddete başvurma
B) Orduyu disiplin altına alma
C) Eyaletlerde güvenliği sağlama
*D) Avrupa'daki gelişmelerden yararlanma
E) Yönetime canlılık getirme
(1985-ÖYS)
39. Aşağıdakilerden hangisinin, XVII. Yüzyılda Osmanlı ülkesinde idare, askeri ve mali bo¬zuklukların ortaya çıkmasıyla doğrudan bir il¬gisi yoktur?
A) Ülkede iç isyanların çıkması
B) Gelir kaynaklarının giderek azalması
C) Yetkisiz çevrelerin devlet işlerine karışması
D) Yeniçerilerin yönetimde etkili hale gelmesi
*E) Yönetimde, dinsel etkinin ağırlığını artırması
(1986-ÖYS)
40. Osmanlı Devleti, Karlofça ve İstanbul Antlaş¬malarıyla kaybettiği toprakları geri alabilmek için XVIII. yüzyılda, hangi devletlerle savaş¬mıştır?
A) Sırbistan - Lehistan - Portekiz
B) Fransa - İtalya - Lehistan
C) Hollanda - İtalya - Lehistan
*D) Rusya - Venedik - Avusturya
E) Fransa - İngiltere - Sırbistan
(1986-ÖYS)
41.Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenliğini ve bağımsızlığını ko¬rumasına yardımcı olmuştur?
A)Azınlık hakları
*B)Askeri alanda yenilikler
C)Kapitülasyonlar
D)Ulusçuluk akımları
E)Yabancı okullar (1986-ÖYS)
42. Osmanlı İmparatorluğu'nun yapmış olduğu ant¬laşmalardan bazıları şunlardır:
I. Zitvatorok Antlaşması
II.Pasarofça Antlaşması
III.Belgrat Antlaşması
Bu antlaşmalar aşağıdaki devletlerden hangi¬siyle yapılmıştır?
A) İran B) Rusya C)* Avusturya D) İngiltere E) Fransa
(1987-ÖYS)
43. Osmanlı İmparatorluğu, İstanbul ve Karlofça Antlaşmalarıyla kaybettiği toprakları geri almak için, XVIII. yüzyılın ilk yarısında birçok devletle savaşmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu devletlerden biri değildir?
A) Rusya B)* İngiltere C) Venedik D) Avusturya E) İran
(1987-ÖYS)
44. Osmanlı ülkesinde bozulan düzeni kuvvete dayanarak tekrar kurmaya çalışmış olan dev¬let adamı aşağıdakilerden hangisidir?
A) III. Selim B) II. Mahmut C) Abdülmecit D) Genç Osman E)* IV. Murat
(1987-ÖYS)
45. Fransa ile yapılan Kapitülasyonlarla ilgili an¬laşmanın aşağıdaki hükümlerinden hangisi 1740 yılında değiştirilmiştir?
A) Fransız ticaret gemilerinin Osmanlı sularında serbestçe dolaşacağı
B) Osmanlı ülkesinde Fransızların inançlarında serbest olacağı
C) Türk ticaret gemilerinin Fransız sularında serbestçe dolaşacağı
D) Türkiye'de ölen Fransızların mallarının varis¬lerine verileceği
*E) Kapitülasyonların, anlaşmayı imzalayan hü¬kümdarların dönemi için geçerli olacağı
(1988-ÖYS)
46. XVII. yüzyılda Kuyucu Murat Paşa, IV. Murat ve Köprülü Mehmet Paşa'nın, devlet otorite¬sini yeniden kurmak amacıyla izledikleri or¬tak yol aşağıdakilerden hangisidir?
A) Maliyeyi düzeltmeye çalışma
B) Kanun ve nizamları değiştirme
*C) İsyanları, korkutma ve şiddet yoluyla önle¬meye çalışma
D) Yeniçeri Ocağını kaldırmayı deneme
E) Saraydaki kadınların etkinliğini engelleme
(1988-ÖYS)
47. Aşağıdakilerden hangisi, Napolyon'un Mı¬sır'a saldırması üzerine Osmanlı Devleti'ne yardım eden devletlerden biridir?
A) İspanya B) Prusya C) Hollanda D) Avusturya E)* İngiltere
(1988-ÖYS)
48. XVII. yüzyılda, Osmanlı İmparatorluğu'nun bütçe açığını kapatmak için Tarhuncu Ahmet Paşa aşağıdakilerden hangisini yapmıştır?
*A) Saray masraflarını kısmıştır.
B) Ayarı düşük paraları ortadan kaldırmıştır.
C) Ulufeleri kısmıştır.
D) Lüks inşaatları durdurmuştur.
E) Dışarıdan borç para almıştır.
(1988-ÖYS)
49. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti'nde "dirlik" sistemiyle ulaşılmak istenen he¬deflerden biri değildir?
A) Askeri masrafları karşılama
B) Devlet gelirlerini artırma
C) Askeri savaşa hazırlama
D) Topraktan daha iyi yararlanma
*E) Özel mülkiyeti özendirme
(1989-ÖYS)
50. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlıların Mısır'ı almasının sonuçlarından biri değildir?
A) Baharat Yolunun Osmanlıların eline geçmesi
B) Doğu Akdeniz'de Osmanlı egemenliğinin güçlenmesi
C) Devlet gelirlerinin artması
*D) Dulkadiroğlu Beyliğinin Osmanlı ülkesine katılması
E) Memlûk Devleti'nin sona ermesi
(1989-ÖYS)
51. Türk Lonca Teşkilatlarının giderek önemini yitirmesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
*A) El tezgahlarının fabrikalarla rekabet edeme¬yecek duruma gelmesi
B) Esnaf odalarının kurulması
C) Sanatın babadan oğla geçmesi
D) Osmanlı Devleti'nin devamlı savaşlara gir¬mesi
E) El sanatı türlerinin sayılı olması
(1990-ÖYS)
52. Osmanlı İmparatorluğunda görülen aşağıda¬ki gelişmelerden hangisi, Fransız İhtilalinden daha öncedir?
A) Padişahın egemenlik haklarının sınırlandırıl¬ması
B) Yargı güvencesinin sağlanması
C) Aydınların Avrupa'daki gelişmelerden etki¬lenmesi
D) Ulusçuluk hareketlerinin başlaması
*E) Müslüman olmayanlara inanç serbestliğinin tanınması (1991-ÖYS)
53.Osmanlı İmparatorluğu'nda, aşağıdakilerden hangisi, askeri alandaki ıslahatlar sonucunda ortaya çıkan bir kuruluş değildir?
A) Sekban-ı Cedit B) Nizam-ı Cedit C) *Müsellem D) İrad-ı Cedit E) Eşkinci
(1991-ÖYS)
54.Osmanlı devleti'nin, Avusturya ve İran ile yaptığı savaşların uzaması ve halktan yeni vergiler alması, aşağıdaki olaylardan hangi¬sinin nedenleri olarak kabul edilmektedir?
A) Kabakçı Mustafa İsyanı'nın başlaması
*B) Celali İsyanlarının genişlemesi
C) Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın ayaklanması
D) 31 Mart Olayı'nın başlaması
E) Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması
(1991-ÖYS)
55.Fransa, İngiltere'nin Ortadoğu ve Uzakdo¬ğu'daki çıkarlarına engel olmak amacıyla, 1798'de nereyi işgal etmiştir?
A) Fas B) Cezayir C) Tunus D) Malta E) *Mısır
(1991-ÖYS)
56.Baharat ve ipeği Uzak Doğu'dan Avrupa'ya taşımada kullanılan yolların değişmesi, aşa¬ğıdaki devletlerden hangisinin ekonomisini olumsuz yönde etkilemiştir?
*A) Osmanlı Devleti
B) İhşitoğulları Devleti
C) Büyük Selçuklu Devleti
D) Altınordu Devleti
E) Tulunoğulları Devleti
(1993-ÖYS)
57. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlıların Bal¬kanlarda ilerlemesinin sonuçlarından biri de¬ğildir?
A) Beylerbeyliği sayısının ikiye çıkarılması
*B) Teokratik yönetime geçilmesi
C) Yeniçeri Ocağı'nın kurulması
D) Haçlı zihniyetinin canlanması
E) Boğazların denetiminin Osmanlıların eline geçmesi
(1994-ÖYS)
58. Osmanlılar Viyana'yı 1683 yılında ikinci kez ku¬şatmışlar ancak alamamışlardır.
Aşağıdakilerden hangisi bu kuşatmanın so¬nuçlarından biri değildir?
A) Sadrazamlık makamında değişiklik yapılma¬sı
B) Podolya'nın elden çıkması
*C) Celali isyanlarının başlaması
D) Kutsal İttifakın kurulması
E) Rusya'nın Karadeniz'de üs kazanması
(1994-ÖYS)
59. Aşağıdakilerin hangisi III. Selim dönemiyle il¬gilidir?
A) Islahat Fermanı B)* Nizam-ı Cedit C) Sekban-ı Cedit D)Sened-i İttifak E) Vaka-i Hayriye
(1994-ÖYS)
60.Aşağıdakilerden hangisi, XVII. yüzyılda Os¬manlı İmparatorluğu'nda tarımsal üretimin azalmasına yol açmıştır?
A) Kapitülasyonların genişletilmesi
B) Dışarıdan borç para alınması
C) Düyun-u Umum iye’nin kurulması
*D) Tımar sisteminin bozulması
E) Nüfusun artması
(1995-ÖYS)
61. Osmanlı İmparatorluğu'nda askeri eğitim ku¬rumlarının Batı tarzında teşkilatlandırılması için Avrupalı uzmanlardan yararlanılmasına kaçıncı yüzyılda başlanmıştır?
A) XV. B)XVI. C)XVII. D)* XVIII. E) XIX.
(1995-ÖYS)
62. Aşağıdakilerden hangisi, XVII. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda kadı ve sancak beylerinin halktan kanuna aykırı bir şekilde para almaya başlamasının sonuçlarından biri değildir?
A) Ülkede ayaklanmaların artması
B) Yönetime bağlılığın azalması
*C) Salyan eli eyaletlerin kurulması
D) Reayanın huzursuz olması
E) Ekonomik durumun bozulması
(1996-ÖYS)
63. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı İmparatorluğunun Duraklama Dönemine girmesinin nedenlerinden biridir?
A) Ülkede tek söz sahibinin padişah olması
*B) Tımar sisteminin bozulması
C) İltizam sisteminin kaldırılması
D) Divan üyelerinin sayısının artırılması
E) Şehzadelerin taşrada görevlendirilmesi
(1997-ÖYS)
64. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı İmparatorluğu’nda yapılan ıslahat hareketlerinin özelliklerinden biri değildir?
A.) Toplum hayatının belirli alanlarında düzenlemeler yapılması
B.) İmparatorluğun parçalanması ve çökmenin önlenmeye çalışılması
C.) Batıdaki kurumların bazılarının örnek alınması
*D.) Halk hareketlerinin bir sonucu olması
E.) Bazı alanlarda, eski ile yeninin bir arada bulunması
(1998-ÖSS)
ÜSS SORULARI
65. Osmanlıların ilk toprak kaybına sebep olan antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
A) Pasarofça
B) Prut
*C) Karlofça
D) Vestfalya
E) Hünkâr İskelesi
(1967-ÜSS)
66. XVIII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin endüstriyel alanda çağdaş Avrupa devletleri düzeyine erişememesinin en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Elde yeterli sermayenin bulunmaması
B) Ulaşım koşullarının yetersiz olması
C) Kişilere mülkiyet hakkının tanınmamış olma¬sı
*D) Bilim ve teknoloji alanlarında gelişmemiş olması
E) Yabancılara ekonomik ayrıcalıların verilmiş olması
(1977-ÜSS)
67. XVIII. yüzyılın sonlarına doğru Fransa'nın, Osmanlı İmparatorluğuna bağlı Rumlar ve Araplara ulusçuluk düşüncesini aşılamaya çalışmakla ulaşmak istediği amaç aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ulusal devletlerin sayısını artırmak
B) Osmanlı İmparatorluğunu yıkmak
C) Osmanlıları yenilik yapmaya zorlamak
*D) Doğu Akdeniz'de yeni çıkarlar elde etmek
E) Rusya'nın dostluğunu kazanmak
(1979-ÜSS
1.a 2. B 3. B 4. B 5. C 6. C
7. D 8. B 9. D 10. A 11.a 12. C
13. D •14. C 15. C 16. A 17. C 18. A
19. E 20. C 21. D 22. E 23. B 24. A
25. C 26. E 27. D 28. D 29. A 30. A
31. C 32. C 33. B 34. C 35. C 36. B
37. A 38. D 39. E 40. D 41. B 42. C
43. B 44. E 45. E 46. C 47. E 48. A
49. E 50. D 51. A 52. E 53. C 54. B
55. E 56. A 57. B 58. C 59. B 60. D
61. D 62. C 63. B 64. D 65. C 66. D
67. D
OSMANLI DEVLETİ-KURUMLAR, KÜLTÜR ve UYGARLIK
TEST:1
1. Osmanlı Devleti, kültür ve uygarlık alanında Anadolu Selçuklu
larından etkilenmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi, bu etkilenmenin kanıtlarından biri
olarak gösterilemez?
A) Divan teşkilatının kurulması
B) Vakıf toprak uygulaması
C) Hükümdarların sultan unvanı kullanması
D) Tımar sisteminin geliştirilmesi
E) Toprakların hanedan üyeleri arasında paylaşılmaması
2. Osmanlı Devleti'nde yönetimde padişahların mutlak egemenliğinin
sınırlandığınakanıt olarak, aşağıdaki görev veya yetkilerinden hangisi
gösterilebilir?
A) Sadrazamları görevden alma
B) Uygulamalarda şeyhülislamdan fetva alma
C) Ordulara komutanlık etme
D) Antlaşmaları onaylama
E) Divanın çalışmalarıyla ilgili bilgi alma
3. Tımarın çekirdeğini oluşturan kısma kılıç tımarı denir.
Sipahi olan herkes için başlangıçta çekirdek kısmı vardı.
Bu bölüm zamanla büyüyebilir fakat çocuklara geçemezdi.
Tımarın büyüyen kısımlarının çocuklara geçmesinin engellen
mesinin amacı olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Bayındırlık çalışmalarını düzenlemek
B) Vergi toplamayı kolaylaştırmak
C) Tımar arazinin mülk araziye dönüşmesini önlemek
D) Tarımsal çalışmaları özendirmek
E) Asker sayısının artmasına engel olmak
4. Osmanlı Devleti'nde toprak yönetiminin sosyal, siyasi ve
askeri bakımdan büyük önemi vardı. Toprak yönetiminde
dirlik sisteminin uygulanışı çokayrıntılı bir şekilde belirlenmişti.
Aşağıdakilerden hangisi, dirlik sahiplerinin görevlerinden biri
değildir?
A) Tımarlı sipahi yetiştirmek
B) Vergi toplamak
C) Bulundukları bölgenin güvenliğini sağlamak
D) Kendi bölgesinde yaşayanları yargılamak
E) Devlet otoritesinin sağlanmasında yardımcı olmak
5. Osmanlı Devleti'nde miri arazi devlete aittir. Miri araziyi
elindebulunduran reaya (köylü) toprağı boş bırakmamak
zorundaydı.
Bu uygulamanın amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Reayanın güçlenmesini engellemek
B) Tarımsal üretimin sürekliliğini sağlamak
C) Toprağın nadasa bırakılmasını önlemek
D) Miri arazilerin mülk araziye dönüşmesini engellemek
E) iltizam sistemini yaygınlaştırmak
6. Osmanlı halkı, çeşitli din, mezhep ve uluslara mensup
insanlardan oluşuyordu. Ancak toplum ırk esasına göre değil,
düşünce ve inanç esasına göre örgütlenmişti.
Aşağıdakilerden hangisi, bu duruma kanıt olarak gösterilemez?
A) Müslüman olmayan halkın cizye vergisi ödemesi
B) Lonca teşkilatına sadece Müslüman esnafların girebilmesi
C) Müslümanlardan ürün vergisi olarak öşür alınması
D) Türk ve Müslüman olmayanların medreselere alınmaması
E) Devlet işlerinin yürütüleceği Divan-ı Hümayun'un kurulması
7. Osmanlı Devleti’nde aşağıdakilerden hangisi iç güvenliği,
sağlamak ve ticareti geliştirmek amacına yönelik olarak kurul
muştur?
A) Humbaracılar
B) Akıncılar
C) Azaplar
D) Derbent muhafızları
E) Tımarlı sipahiler
8. Osmanlı Devleti'nde bazı gelirlerin kiralama yoluyla toplan
ması sistemine iltizam adı verilir.
Aşağıdakilerden hangisi, iltizam sisteminin giderek yaygınlaş
masının ortaya çıkardığı sonuçlardan biri olarak gösterilemez?
A) Kapıkulu askerlerinin sayısının azalması
B) Halkın vergi yükünün ağırlaşması
C) Ayan denilen feodal beylerin ortaya çıkması
D) Merkezi otoritenin zayıflaması
E) Miri toprakların mülk toprak haline gelmesi
9. Osmanlılarda temel hukuk kuralları, İslam dininin koy
duğu hukuk kurallarıydı. Buna şeriat denirdi. Şeriat ile çeliş
memek şartıyla padişaha kural koyma yetkisi tanınmıştı.
Padişahın bu yetkisine dayanarak koyduğu kurallara örfi hukuk
adı verilirdi.
Bu bilgilere bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?
A) Padişahın otoritesini artırmaya yönelik bir devlet anlayışı görü
lmektedir.
B) Şeriat kuralları, gerektiğinde padişahın yetkisini azaltmaktadır.
C) Devlet yönetimi ile ilgili kurallar tamamen örfi hukuka göre
yürütülmektedir.
D) Padişah, devlet ve memleket işleyişiyle ilgili kanunlar yapa
bilmektedir.
E) Devlet işlerinde şer'i ve örfi hukuk birlikte kullanmaktadır.
10. Osmanlı Devleti’nde;
- Kuruluş döneminde sadrazamlık makamını elinde tutan Çan
darlı ailesinin,İstanbul'un fethinden sonra yönetimdeki etkinliği
sona ermiştir.
- XVII. yüzyılda sadrazamlık makamını 35 yıl elde tutan Köprü
lüler ailesinin,
XVIII. yüzyılda siyasal gücü kalmamıştır.
Bu bilgiler birlikte değerlendirildiğinde, Osmanlı toplum yapısı
ile ilgili olarak
Aşağıdaki genellemelerden hangisine ulaşılabilir?
A) Soy esasına dayalı bir yönetici sınıfı oluşmamıştır.
B) Sadrazamlık veraset yoluyla el değiştirmektedir.
C) Başarılı yöneticiler görevden uzaklaştırılmıştır.
D) Yönetimde devşirme kökenlilerin etkisi artmıştır.
E) Üst düzey görevlere belirli kişiler gelebilmiştir.
11. XV. yüzyılda Osmanlı pazarlarında yerli ürünlerin oranı yabancı
ürünlere oranla daha fazla iken XIX. yüzyılda bu durum tersine bir gös
terge çizmiştir.
Bu değişiklikte aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu savunulamaz?
A) Lonca teşkilatının uygulamalarının
B) Avrupa devletlerine tanınan ayrıcalıkların
C) Avrupa devletlerinin Sanayi Devrimi'ni gerçekleştir melerinin
D) Osmanlı Devleti'nin açık pazar haline gelmesinin i
E) Alınan dış borçların
12. Osmanlılarda Enderun adı verilen okul hangi
amaç için açılmıştır?
A) Devlet adamı yetiştirmek
B) Hıristiyan çocukları İslamlaştırmak
C) Devlete asker yetiştirmek
D) Medreselere müderris yetiştirmek
E) Teknik okullara öğretmen yetiştirmek
TEST:1 CEVAP ANAHTARI________
1. E 2. B 3. C 4. D 5. B 6. E 7. D 8. A 9. C 10. A
11. E 12.A
**************************
OSMANLI DEVLETİ-KURUMLAR, KÜLTÜR ve UYGARLIK
TEST:2
1. Osmanlı Devleti'ni kendinden önceki Türk devletlerinden ayıran
özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Merkezi devlet olması
B) Fetih politikası izlemesi
C) Çokuluslu devlet olması
D) Medreseler açması
E) İslam devleti olması
2. Osmanlı Devleti'nde;
- Kuruluş yıllarında "ülke hanedanın ortak malıdır" anlayışı geçerlidir.
- I. Murat döneminde "ülke padişah ve oğullarının malıdır." anlayışı
kabul edilmiştir.
- I. Ahmed döneminde "Padişahlığın hanedanın en büyük ve aklı başında
olana geçmesi" kuralı getirilmiştir.
Bu bilgilere bakılarak aşağıdakilerden hangisinin zamanla değiştiği söylene
bilir?
A) Teokratik devlet yapısı
B) Dirlik sistemi
C) Veraset anlayışı
D) Eyalet sistemi
E) Sancağa çıkma geleneği
3. Osmanlı Devleti'nde yönetim yetkisini kullanan gruplardan biri olan Seyfiyye;
Silah taşıma ve kullanma yetkisine sahip idi ve sadrazamdan en alt rütbedeki
askere kadar uzanan bir zincir içindeki görevlilerden oluşurdu.
Bu bilgilere göre;
I. Yeniçeri Ağası,
II. Nişancı
III. Kaptan-ı Derya
IV. Kadı
V. Sancakbeyi
gibi görevlilerden hangilerinin bu gruba mensup olduğu söylenemez?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) IV ve V E) II ve IV
4. Osmanlılarda şehzadelerin sancaklarda görevlendirilmesi geleneğinin
amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ülkeyi yönetmede kolaylık sağlamak
B) Merkezi yönetimi güçlendirmek
C) Şehzadeleri merkezden uzaklaştırmak
D) Şehzadelerin devlet yönetiminde deneyim kazanmasını sağlamak
E) Ülkenin hükümdar ve oğullarının malı olduğunu vurgulamak
5. Osmanlı Devleti'nde taşra yönetiminin bazı özellikleri şunlardır:
I. Saliyaneli eyaletlerde tımar sistemi uygulanmamaktadır.
II. Bağlı hükümet ve beylikler içişlerinde serbest, dışişlerinde Osmanlı
Devleti'ne bağlıdır.
III. Merkeze bağlı eyaletler sancak ve kaza gibi idari birimlere ayrılmıştır.
IV. Bağlı beyliklerin yöneticileri yerel hanedanlar arasından atanmaktadır.
Bunlardan hangilerinin, Osmanlı Devleti'nin "merkezi devlet" anlayışına
ters düştüğü savunulabilir?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) I ve III E) II ve IV
6. Osmanlı Devleti'nde miri toprağın bölümlerinden biri olan dirlik maaş
karşılığı olarak devlet memurları ve askerlere bıra kılan topraklardır.
Buna göre, dirlik sistemi ile;
I. Vergileri elde edilen ürüne göre düzenlemek
II. Devlete yapılan hizmetleri karşılamak
III. Üretimin artmasını sağlamak
IV. Derebeyliğin oluşmasını önlemek
V. Islahat çalışmalarında başarılı olmak
gibi amaçlardan hangilerinin gerçekleştirilmek istendiği savunulabilir?
A) I, IV ve V B) II, III ve IV C) I, III ve V
D) II, IV ve V E) I, II ve V
7. Osmanlı Devleti'nde toprakların kullanım hakkı, devletin denetim ve göze
timinde halka bırakılmıştır. Ancak toprağını üst üste üç yıl ekmeyenden toprağı
alınır ve bir başkasına verilirdi.Bu uygulama ile ulaşılmak istenen temel amaç
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Rüşvet ve iltiması önlemek
B) Halka yeni iş alanları yaratmak
C) Üretimde sürekliliği sağlamak
D) Halkı çiftçiliğe özendirmek
E) Herkesi toprak sahibi yapmak
8. Osmanlı Devleti'nde XVII. ve XVIII. yüzyıldaki yenilik hareketlerine özellikle
Kapıkulu askerleri karşı çıkmıştır. XIX. yüzyıl ve XX. Yüzyıl başlarında ise Osmanlı
ordusunun subay kadrosunun yenilik hareketlerini desteklediği görülür.Osmanlı ordu
sunda görülen bu değişikliğin nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Denizciliğe önem verilmesi
B) Maliyenin düzelmesi
C) Meşrutiyetin ilan edilmesi
D) Batıyı örnek alan askeri okulların açılması
E) Savaş taktiklerinin değişmesi
9. Osmanlı Devleti'nin azınlıkların dini inanç, gelenek ve göreneklerini
hoşgörü ile karşılamış olmasında;
I. Müslüman olmayan halktan vergi almayı sürdürmeyi ya rarlı görmesi
II. Azınlıkları hoşgörü yoluyla yönetime bağlamak istemesi
III. Değişik dinlerin kutsal saydığı Kudüs'ün Osmanlı topraklarında olması
IV. Ortadoksların dini liderinin İstanbul'da bulunması
gibi etkenlerden hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
A) I ve II B) II ve IV C) I ve IV
D) II ve III E) III ve IV
10. Osmanlı Devleti'nde loncaların önemini yitirmesi aşağıdakilerden hangisiyle
ilgilidir?
A) Ticaret yollarının yön değiştirmesi
B) Avrupa'da Sanayi Devrimi'nin yaşanması
C) Ahiliğin güçlenmesi
D) Köyden kente göç yaşanması
E) Ekonominin temelinin toprağa dayanması
11- Çiftbozan resmi; Osmanlı Devleti'nde ekip-biçtiği toprağı boş bırakan
veya terkeden köylülerden alınan vergidir.
Bu tanıma göre aşağıdaki gelişmelerden hangisinin bu vergiyi ödeyenlerin
sayısının artmasına neden olduğu savunulabilir?
A) Patrona Halil Ayaklanması
B) Çınar Olayı
C) Vaka-i Hayriye
D) Celali ayaklanmaları
E) 31 Mart Olayı
12. Osmanlı Devleti'nde yerli ve yabancı tüccarlar mallarını ülke içinde bir
bölgeden diğerine taşırlarken yüzde 8 oranında iç gümrük vergisi ödemek zo
rundaydılar. Balta Limanı Antlaşması ile İngiliz tüccarlardan bu verginin alı
nmaması kararlaştırılmıştır.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisinin, Balta Limanı Antlaşmasıyla ortaya
çıkan bir durum olduğu söylenebilir?
A) Osmanlı Devleti diğer devletlerle ticari rekabet yapabilecek konuma gelmiştir.
B) Osmanlı Devleti'nin gümrük gelirleri azalmıştır.
C) İngiltere diğer Avrupa devletleriyle ekonomik yönden eşit hale gelmiştir.
D) Osmanlı Devleti Sanayi Devrimi'nden etkilenmemiştir.
E) Osmanlı Devleti'nde Türk tüccarların etkinliği artmıştır.
TEST:2 CEVAP ANAHTARI________
1. A 2. C 3. E 4. D 5. E 6. B 7. C 8. D 9. A 10. B
11. D 12. B
***************************************
TEST:3
1. Osmanlı Devleti'nde yönetim, İslam hukukuna dayanır. Ancak,Osmanlı
devlet anlayışını boyutlandıran bazı diğer unsurlar da vardır.Bunlar eski Türk
geleneği ve fethedilen yerlerin daha önceki uygulamalarıdır.
Aşağıdakilerden hangisi, bu duruma kanıt olarak gösterilemez?
A) Padişahın kanun koyarken şeriat ile çelişmemesi
B) Hükümdarın halkı adaletle yönetmek zorunda olduğuna inanılması
C) Hanedanın erkek bireylerinin taht üzerinde hak sahibi olması
D) Özerklik verilen eyaletlerin yöneticilerinin kendi içinden seçilmesi
E) Batı türü kurumların oluşturulması
2. Osmanlı Devleti’nde I. Ahmet dönemine kadar padişah olma konusunda kesin
bir kural yoktu.
Bu durumun aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkili olduğu savunulabilir?
A) Sadrazamların otoritelerinin artması
B) Valide sultanların yönetime katılması
C) Saltanat kavgalarının çıkması
D) Anadolu'da isyanların çıkması
E) Kapıkulu askerleri ve tımarlı sipahiler arasında çatışmalar çıkması
3. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti'nde divan örgütünün özellik
lerinden biri olarak gösterilemez?
A) Devletin en önemli yönetim kurumu olması
B) Gerektiğinde yargı yetkisini de kullanabilmesi
C) Fatih'e kadar toplantılara padişahların başkanlık etmesi
D) Padişahın egemenlik haklarını kısıtlaması
E) Yükselme döneminden sonra önemini giderek kaybetmesi
4. Aşağıdakilerden hangisi divan üyelerinden kazaskerin görevlerinden
biridir?
A) Kadı ve müderrisleri atamak
B) Ferman ve beratlara padişahın tuğrasını çekmek
C) Devletin gelir ve giderleri konusunda bilgi verip bütçe hazırlamak
D) Alınan kararların şer'i hukuka uygun olup—olmadığını denetlemek
E) Divan toplantılarına başkanlık yapmak
5. I. Veziriazam
II. Beylerbeyi
III. Defterdar
IV. Nişancı
V. Kazasker
Yukarıdaki divan üyelerinden hangilerinin sayısı zamanla artırılmıştır?
A) I, II ve III B) II, III ve V C) II, IV ve V
D) I, III ve V E) III, IV ve V
6. - Ankara Savaşı'ndan sonraki dönemde devşirme sistemi uygulandı.
- III. Murat döneminde orduya devşirme sistemine aykırı asker alındı.
- XVII. yüzyılda sık sık padişah değişiklikleri yaşandı.
- Padişah değişikliklerinde kapıkulu askerlerine cülus bahşişi verilirdi.
Osmanlı Devleti'nde meydana gelen bu gelişmeler ile ilgili olarak aşağı
dakilerden hangisi söylenemez?
A) Sürekli padişah değişikleri hazinenin giderlerini artırmıştır.
B) Kuruluş devrinde asker ihtiyacını karşılamak için düzenlemeler yapıl
mıştır.
C) Duraklama döneminde asker alımında usulsüzlük olmuştur.
D) Yeniçeri sayısının artmasına tepki gösterilmiştir.
E) Yeniçerilere ulufeden başka para da verilmiştir.
7. I. Yerel güçlerin oluşmasını önlemek
II. Sanayi üretimini yaygınlaştırmak
III. Ticari ilişkileri düzenlemek
IV. Tarımsal üretimin sürekliliğini sağlamak
V. Sosyal kurumlar oluşturmak
Osmanlı Devleti'nin dirlik sistemiyle ulaşmak istediği amaçlar,
aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?
A) II ve III B) II ve V C) I ve V
D) III ve V E) I ve IV
8. Osmanlı Devleti'nde gelirleri devlet memurları ve askerlere
bıra
kılan topraklara dirlik adı verilmiştir.
Dirliklerin hangi özelliği derebeyliğe geçişi engelleme amacına
yönelik olduğunun kanıtı olarak gösterilebilir?
A) Asker yetiştirilmesi
B) Dağıtımın Nişancı tarafından yapılması
C) Şehirlerden uzak yerlerde bulunması
D) Tarımsal üretimi artırmayı amaçlaması
E) Miras olarak bırakılamaması
9. Mühendishane-i Berr-i Hümayun'da resim dersleri de okutul
maktaydı. Derslerin amacı haritacılık, mühendislik gibi mesleki
becerileri kazandırmaktı. Resim dersleri bu konuda yetenekleri
olanların ortaya çıkmasına fırsat verdi. Mühendishane Osmanlı
ressamları için bir kaynak oldu. II. Mahmut'un resmini yaptıra
rak devlet dairelerine astırması, Sultan Abdülaziz'in at üzerinde
heykelini yaptırması bu konulardaki çalışmaları artırmıştır.
Bu bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Osmanlı Devleti'ne yeniliklerin bir bölümü askeri okullar
aracılığıyla gelmiştir.
B) Padişahlar güzel sanatları desteklemiştir.
C) Mimarlar ve haritacılar için resim yapmak el becerilerini
artırmada yardımcı olmuştur.
D) Halifelerin heykellerini yaptırması yasaklanmıştır.
E) Batılılaşma çalışmaları güzel sanatlara duyulan ilgiyi artır
mıştır.
10. Osmanlı Devleti'nde ordunun güçlü ve dinamik bir yapısı vardı.
Zamanla ordunun yapısında bazı bozulmalar görüldü.
Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı ordusundaki bozulmanın
nedenlerinden biri olarak gösterilemez?
A) Uzun süren savaşlar
B) Veraset kanununda değişiklik yapılması
C) Miri arazinin mülk araziye dönüşmesi
D) Dirlik sisteminin bozulması
E) Kapıkulu askerlerinin sayısının artması
11. Osmanlı Devleti'nin önemli gelirlerinden biri de gümrük
vergisi idi. Ancak bu vergi yükselme döneminden f itibaren
azalmaya başlamıştır.
Osmanlı Devleti'nin gümrük vergilerinin azalmasında aşağıda
kilerden hangisinin etkili olmadığı söylenebilir?
A) Batı ile ilişkilerin geliştirilmek istenmesinin
B) Ticaret yollarının yer değiştirmesinin
C) Ganimetlerin artmasının j
D) Bazı devletlere ayrıcalıklar verilmesinin j
E) Avrupa'da sanayinin gelişmesinin j
12. I. Düyun-u Umumiye İdaresi'nin kurulması
II. Londra Boğazlar Sözleşmesi'nin imzalanması
III. Avrupa'da Sanayi İnkılabı'nın gerçekleşmesi
IV. Balta Limanı Ticaret Sözleşmesi'nin imzalanması
V. Yerli malı kullanılması
Osmanlı Devleti'nde ticaretin zarar görmesi ve yerli ima
lathanelerin kapanmasında yukarıdakilerden hangilerinin
etkisi daha çok olmuştur?
A) I, III ve IV B) I, II ve IV C) I, II ve III
D) II, IV ve V E) II, III ve IV
TEST:3CEVAP ANAHARI:1. E 2. C 3. D 4. A 5. B 6.
D 7. E 8. E 9. D 10. B 1
***********************
TEST:4
1. Toplumların alışkanlıklarını değiştirmek zordur."
Aşağıdakilerden hangisi bu yargıya örnek olarak gösterilemez?
A) Mekkelilerin İslamiyet’in yayılmasına karşı çıkması
B) Göçebe Türklerin yerleşik yaşama geçmeyi kabul etmemesi
C) Yeniçerilerin batı türü eğitime tepki göstermesi
D) Ulema sınıfının fesin zorunlu başlık olarak kabul edilmesine
tepki göstermesi
E) Osmanlılarda "ülke hanedanının ortak malıdır." anlayışının be
nimsenmemesi
2. Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyıl başlarına kadar padişahlığın
babadan oğula geçmesine karşın, hangi şehzadenin padişah olacağı
konusunda kesin kuralların olmaması taht kavgalarına neden olmak
taydı.
Aşağıdakilerden hangisi, bu duruma örnek olarak gösterilemez?
A) II. Bayezid-Cem mücadelesi
B) Şehzade Selim'in II. Bayezid'e karşı mücadele etmesi
C) Fetret devrinde yaşanan şehzadeler mücadelesi
D) I. Mehmet döneminde çıkan Şeyh Bedrettin ayaklanması
E) II. Murat döneminde yaşanan Şehzade Mustafa olayı
3. Osmanlılarda sadrazam olabilmek için belirli bir kuralın olmaması
aşağıdakilerden hangisinin bir kanıtıdır?
A) Devşirme sisteminin uygulanmamasının
B) Divan örgütünün yetkileri sınırlandırmasının
C) Taht kavgaları çıkmasının önlenmesinin
D) Dirlik sisteminin yeniden düzenlenmesinin
E) Yetenekli olan herkese yönetimde görev alma hakkı verilmesinin
4. Osmanlı Devleti'nde divan üyelerinden bazıları şunlardır:
I. Veziriazam
II. Vezir
III. Defterdar
IV Nişancı
V Kazasker
Bunlardan hangilerinin sayısı, sınırların genişlemesine paralel
olarak artırılmıştır?
A) I, II ve III B) II, III ve V C) II, IV ve V
D) I, III ve V E) III, IV ve V
5. Osmanlı Devleti döneminde görülen;
I. Fethedilen yerlere merkezden yönetici gönderilmesi
II. Has ve zeametlerin miras olarak bırakılamaması
III. Divan toplantılarına padişahın katılmaması
IV. Kadıların verdiği kararların ancak Divan-ı Hümayun' da
görüşülerek değiştirilebilmesi gibi uygulamalardan hangileri,
yerel unsurların güçlenmesini önleme amacına yöneliktir?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) I ve IV E) II ve IV
6. Osmanlı Devleti'nde;
I. İlk defa tımar alanlar mutlaka padişahın huzuruna çıkardı.
II. Tımar miktarının artırılması padişah fermanıyla olurdu.
Bu uygulamaların amacı olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Tımarlı sipahilerin sayısını azaltmak
B) Kapıkulu askerlerini denetim altına almak
C) Dirlik sahiplerini kontrol altında bulundurmak
D) Üretim artışını sağlamak
E) Tarımsal çalışmaları yönlendirmek
7. Osmanlı Devleti döneminde görülen;
I. Vergilerin artırılması
II. Toprağın üç yıl boş bırakandan alınıp bir başkasına verilmesi
III. Saliyaneli eyaletlerde vergilerin iltizam yoluyla toplanması
gibi uygulamalardan hangilerinin tarımsal üretimi artırma amacına
yönelik olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
8. Osmanlı Devleti'nin yükselme döneminde halk arasında din ayrımı
yapılmadığına kanıt olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Müslüman olmayanlardan haraç ve cizye vergisi alınması
B) Müslüman olmayanların medreselerde eğitim görememesi
C) Müslüman olmayanlara da ticaret serbestliğinin tanınması
D) Devlet memuru olabilmek için Müslüman olma şartı aranması
E) Azınlıkların askere alınmaması
9. Osmanlı Devleti'nde Lonca teşkilatının;
I. Çırak-kalfa-tısta yöntemiyle eleman yetiştirilmesi
II. Sadece Müslümanların üye olarak kabul edilmesi
III. Üyelere kredi sağlaması
IV. Kalitesiz üretim yapanların meslekten çıkarılması
gibi uygulamalarından hangilerinin nitelikli eleman yetiştirme
amacına yönelik olduğu söylenebilir?
A) I ve II B) I ve IV C) II ve IV
D) III ve IV E) I ve III
10. Osmanlı Devleti'nde görülen
I. Pençik sisteminin uygulanması
II. Devşirme yasasının hazırlanması
III. III. Murat döneminde devşirme yasasına aykırı asker alınması
IV. Dirlik sisteminin bozulmasıyla tımarlı sipahilerin sayısının azal
ması gibi uygulamalardan hangileri, orduda huzursuzluk çıkmasında
daha etkiliolmuştur?
A) Yalnız III B) I ve III C) Yalnız IV
D) II ve III E) I ve IV
11. - Osmanlı Devleti'nde çiftbozan vergisi toprağı boş bırakan veya
terkeden köylülerden alınırdı.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin bu vergi ile sağlanmak istenen
amaçlardan biri olduğu söylenemez?
A) Tarımsal üretimin sürekliliğini sağlamak
B) İç göçü denetim altına almak
C) Mültezimlerin halka baskı yapmasına engel olmak
D) Üretim-tüketim dengesinin bozulmasını önlemek
E) Vergi gelirlerinin düşmesini engellemek
12. XVIII. yüzyılın sonlarından itibaren Osmanlı Devleti'nde
görülen bazı gelişmeler şunlardır:
I. Dış ticaret açığı hızla büyümüştür.
II. Ekonomi, tarımsal ürünlerin ihracı, sanayi ürünlerinin ithaline
dayanmaktadır.
III. Ulusal ayaklanmalar giderek artmıştır. IV. Merkezi otorite
zayıflamıştır.Bunlardan hangileri, Avrupa'da yaşanan Endüstri
Devrimi'nin Osmanlı Devleti'ne yansıması olarak
kabul edilebilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) III ve IV E) II ve IV
TEST:4 CEVAP ANAHTARI
1. E 2. D 3. E 4. B 5. A 6. C 7. B 8. C 9. B 10. A
11. C 12. A
