İ
İRFAN GEZER
TEST SORULARI
Osmanlı Tarihi (17. Yüzyıl )
1- XVII. yüzyıldan itibaren bazı kadı ve sancak beyleri, halktan, kanuna aykırı bir biçimde vergi toplamışlardır.
Bu durumun, öncelikle aşağıdakilerden han-gisi üzerinde etkili olduğu savunulabilir?
A) Toplumda ıslahat yapma düşüncesinin oluşması
B) Saray ağalarının yönetime hakim olması
C) Halkın devlete olan güven ve bağlılığının sarsılması
D) İsyanların şiddet kullanılarak dağıtılması
E) Dirlik vergilerinin iltizam yoluyla toplanması
2- XVII. yüzyıldan itibaren, Osmanlı ülkesinde görülen gelişmelerden bazıları şunlardır:
• Askeri ve ekonomik kurumların bozulması.
• Halktan haksız ve aşırı vergilerin alınması.
• Köylülerin çoğunun toprağını terk etmesi.
• Paradaki altın oranının düşürülmesi.
Aşağıdakilerden hangisi, bu durumun sonuç-larından biri değildir?
A) İç isyanların çıkması
B) Halkın devlete güvenin sarsılması
C) Maaşlı kesimin alım gücünün azalması
D) Yerli sanayi ürünlerine talebin artması
E) Tarım üretiminin düşmesi
3- XVII. yüzyılda, Osmanlı Devleti’nde, aşağıdaki alanlardan hangisinde meydana gelen bozul-ma, devlet ve toplum yapısı üzerinde en az etkili olmuştur?
A) Dirlik sistemi
B) İmar faaliyetleri
C) Ekonomik ve mali yapı
D) Devşirme sistemi
E) Eğitim kurumları
4- İstanbul (Yeniçeri) isyanlarının bazı nedenleri şunlardır:
• Maaşların zamanında ödenmemesi.
• Paradaki altın oranının düşürülmesi.
• Devlet adamları, saray kadınları ve ulemanın yeniçerileri kışkırtmaları.
Bu bilgilere dayanarak;
I. Devletin ekonomik gücü zayıflamıştır,
II. Karışıklıkların çıkmasında çıkar çevrelerinin rolü vardır,
III. Tımarlı asker sayısı artmıştır,
IV. Yeniçeriler bürokrasinin etkisinde kalmıştır,
V. Devletin gelirleri giderlerini karşılamıştır
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) I. ve II. B) II. ve III.
C) I., II. ve IV. D) II., III. ve V.
E) III., IV. ve V.
5- Aşağıdakilerden hangisi, XVII. yüzyılda Os-manlı ülkesinde siyasal ve ekonomik alanlar-da bozulmaların ortaya çıkmasıyla doğrudan ilgili değildir?
A) Dirlik ve devşirme sistemlerinin bozulması
B) Padişahların yönetimde etkisinin azalması
C) Yeniçerilerin devlet idaresi üzerinde baskı kurması
D) Devletin gelirlerinin giderleri karşılayamaz hale gelmesi
E) Padişahların, yapılacak işlerin dine uygunlu-ğu konusunda fetva almaları
6- XVll. yüzyıldan itibaren Osmanlı Devleti’nde duraklama ve gerileme sürecinin başlama-sında, aşağıdakilerden hangisi en çok etkili olmuştur?
A) Saray masraflarının artması
B) Merkezi otoritenin zayıflaması
C) İran savaşlarının yeniden başlaması
D) Gümrük gelirlerinin azalması
E) Bağdat’ın elden çıkması
7- Aşağıdakilerden hangisi, XVII. yüzyılda Os-manlı Devleti’nde idari, askeri ve mali bozuk-lukların ortaya çıkmasıyla ilgili bir gelişme değildir?
A) Devşirme ve tımar sistemlerinin bozulması
B) Rüşvet ve iltimasın yaygınlaşması
C) Merkezi otoritenin zayıflaması
D) Ayanların merkezi yönetime bağlanması
E) Yönetim deneyimi kazanmamış kişilerin ba-şa geçmesi
8- Aşağıdakilerden hangisi, XVII. yüzyıldan itiba-ren Osmanlı Devleti’nde gelirlerin azalması-nın temel nedenlerinden biri değildir?
A) Ticaret yollarının değişmesi
B) Maaşlı asker sayısının artması
C) Loncaların devlet desteğini yitirmesi
D) Vergi ve ganimetlerin azalması
E) Tarım üretiminin düşmesi
9- Aşağıdakilerden hangisi, XVII. yüzyılda Anado-lu’da çok sayıda Celali isyanının çıkmasına etki eden faktörlerden biri değildir?
A) Avusturya ve Rusya’nın kışkırtmaları
B) Savaş kaçaklarının eşkıyalığa yönelmesi
C) Kadı ve subaşıların haksız vergiler toplaması
D) Mahalli idarecilerin halka baskı yapması
E) Rüşvet ve iltimasın yaygınlaşması
10- Aşağıdakilerden hangisi, XVII. yüzyılda yeni-çerilerin devlet idaresinde etkinlik kazandığı-nın göstergelerinden biri değildir?
A) Genç Osman’ın öldürülmesi
B) Sultan İbrahim’in tahttan indirilmesi
C) Yeniçeriler arasında zorbalığın yayılması
D) Vak’a-yı Vakvakiye isyanının çıkması
E) Toprağını ekmeyen köylüden tazminat alın-ması
11- Celali isyanlarının çıkmasında, aşağıdakilerin hangisindeki bozulmanın etkisi en azdır?
A) Ülke ekonomisi
B) Merkezi yönetim
C) Tımarların işletilmesi
D) Eğitim kurumları
E) Toprak sistemi
12- Aşağıdakilerden hangisi, XVII. yüzyıldan iti-baren Osmanlı Devleti’nde askeri, idari ve mali yapıların bozulmasının yol açtığı sonuçlardan biri değildir?
A) Rüşvet ve yolsuzlukların artması
B) Yeniçerilerin yönetime müdahale etmeleri
C) Kervansarayların eski önemini yitirmesi
D) Merkezi otoritenin zayıflaması
E) Celali İsyanları’nın çıkması
13- Aşağıdakilerden hangisi, Yeniçeri Oca-ğı’ndaki bozulmanın sonuçlarından biri değildir?
A) Askeri giderlerin artması
B) Başarısız savaşların yapılması
C) Yeniçerilerin yönetimde etkinliğinin artması
D) Maaşlı asker sayısının azalması
E) Toprak kayıplarının artması
14- Aşağıdakilerden hangisi, XVII. yüzyıldan iti-baren Osmanlı Devleti’nde tımar sisteminin bozulmasının sonuçlarından biri değildir?
A) Devşirme kanununun değiştirilmesi
B) Tarım üretiminin düşmesi
C) Göç hareketinin artması
D) Celali isyanlarının çıkması
E) Tımarlı asker sayısının azalması
15- Aşağıdakilerin hangisi, Osmanlı Devleti’nde çok sayıda yeniçeri isyanının çıkmasına etki eden faktörlerden biri değildir?
A) Devşirme sisteminin bozulması
B) Çıkar çevrelerinin kışkırtmaları
C) Ulufelerin zamanında ödenmemesi
D) Paradaki altın oranının düşürülmesi
E) Padişahın Divan’a başkanlık yapmayı terk etmesi
16- Aşağıdakilerden hangisi, Celali İsyanları’nın nedenlerinden biri değildir?
A) Yeni vergilerin konması
B) Dirlik ve düzenin bozulması
C) Kapitülasyonların yaygınlaştırılması
D) Anadolu’da otorite boşluğu oluşması
E) Can ve mal güvenliğinin sarsılması
17- Aşağıdakilerden hangisi, Duraklama döne-minde Osmanlı Devleti’nde merkezde ve taş-rada çeşitli isyanların çıkmasına etki eden temel faktörlerden biri değildir?
A) Devlet otoritesinin zayıflaması
B) Toplumda ulusalcılık bilincinin oluşması
C) Çıkarcı çevrelerin kışkırtmaları
D) Halkın gelir düzeyinin düşmesi
E) Rüşvet ve iltimasın artması
18- Aşağıdakilerden hangisi, celali isyanları ile ilgili doğru bir ifade değildir?
A) İsyanların temel nedeni ekonomik durumun zayıflamasıdır
B) İsyanlar herhangi bir düşünce temeline da-yanmaz
C) İsyanlar halkın yeniliklere karşı tepkisinin bir ürünüdür
D) İran ve Avusturya savaşları isyanların yayıl-masına ortam hazırlamıştır
E) İsyanlardan dolayı Anadolu’da can ve mal güvenliği sarsılmıştır
19- Osmanlı Devleti’nde, XVll. yüzyıldan itibaren ekonomik yönden duraklama ve gerileme sü-recinin başlamasında aşağıdakilerden hangisi en az etkili olmuştur?
A) Vergilerin toplanamaması
B) Yeni tarım alanlarının açılmaması
C) Maaşlı asker sayısının artması
D) Gümrük gelirlerinin azalması
E) Ganimetlerin azalması
20- Aşağıdakilerden hangisi, XVII. yüzyılda Os-manlı Devleti’nin uzun süren savaşlara gir-mesinin yol açtığı sonuçlardan biri değildir?
A) Anadolu ve Rumeli’de tarım üretiminin düş-mesi
B) Anadolu’da Celali isyanlarının yaygınlaşma-sı
C) Ülkede can ve mal güvenliğinin sarsılması
D) Şehzadeler arasında saltanat kavgalarının artması
E) Üretken nüfusun uzun süre cepheye bağlı kalması
21- Osmanlı Devleti’nin duraklama döneminde Anadolu’da can ve mal güvenliğinin sarsılma-sında aşağıdakilerden hangisi en çok etkili olmuştur?
A) Gümrük gelirlerinin azalması
B) Kuşatmaların uzun sürmesi
C) Savaşların yenilgi ile sonuçlanması
D) Lüks ve israfın yaygınlaşması
E) Tımar sisteminin bozulması
22- Aşağıdakilerin hangisi, Yeniçeri Ocağı’ndaki bozulmalarla ilgili doğru bir ifade değildir?
A) Ocak zamanla bir çıkar kaynağı haline geldi
B) Askeri disiplinin bozulması, savaşların yenil-giyle sonuçlanmasına etki etti
C) Yeniçeriler, “Ocak devlet içindir” anlayışıyla hareket ettiler
D) Yeniçeri isyanları, yeniliklerin sonuçsuz kal-masına neden oldu
E) Ocağın güçlenmesi, padişahların yönetim üzerindeki otoritesini zayıflattı
23- Aşağıdakilerden hangisi, Celali İsyanları’nın çıkmasına ve yaygınlaşmasına etki eden fak-törlerden biri değildir?
A) Savaş kaçaklarının eşkıyalığa yönelmesi
B) Devşirme kanununun yeniden uygulanması
C) Tımarlı Sipahiler’in ihmal edilmesi
D) Halkın devlete olan güveninin sarsılması
E) Üretken nüfusun uzun süre cepheye bağlı kalması
24- Aşağıdakilerin hangisi, Osmanlı Devleti’nde merkezi otoritenin zayıfladığının bir göstergesi değildir?
A) Merkezde ve taşrada birçok isyanın çıkması
B) Ayanların siyasal ve askeri güç kazanması
C) Venedik ve Fransa’ya imtiyazlar verilmesi
D) Uzak eyaletlerde yarı bağımsız idarelerin ku-rulması
E) Mahalli idarecilerin keyfi tutum ve davranış-larda bulunması
Cevaplar
1- C
2- D
3- B
4- C
5- E
6- B
7- D
8- C
9- A
10- E
11- D
12- C
13- D
14- A
15- E
16- C
17- B
18- C
19- B
20- D
21- E
22- C
23- B
24- C
Osmanlı Siyasi Tarihi (17.y.y-18 yy)Test Soruları ve Cevapları
1. Osmanlı Devleti'nin; XVI. yüzyıl sonlarından itibaren siyasi, sosyal ve ekonomik alanlarda sorunlar yaşadığı görülür.
Aşağıdakilerden hangisi bu sorunların nedenlerinden biri olarak gösterilemez?
A) Dış borçların mali durumu olumsuz etkilemesi
B) Ordu ve donanmanın güç yitirmesi
C) Avrupa'daki gelişmelere ayak uydurulamaması
D) Padişah ve devlet adamlarının yetersiz olması
E) Dirlik sisteminin bozulması
2. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti'nde XVI. yüzyıl sonlarından itibaren yönetimin bozulmasının nedenlerinden biri olarak gösterilemez?
A) Şehzadelerin sancağa gönderilme uygulamasının kaldırılması
B) Saray kadınlarının yönetime karışması
C) Kafes sisteminin uygulanması
D) Rüşvet ve iltimasın yaygınlaşması
E) Vezirlerin eyaletlerde görevlendirilmesi
3. XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde; rüşvet ve iltimasın yaygınlaşması, dirliklerin hak eden kişilere verilmemesi, yeniçeri ocağına asker alımında devşirme yasasına uyulmaması gibi gelişmeler yaşanmıştır.
Bu durum, aşağıdakilerden hangisinin ortaya çıkmasında etkili olmuştur?
A) Eyalet ve merkez ordusunun bozulması
B) Yönetimin bozulması
C) Beşik ulemalığı sisteminin çıkması
D) Avrupa devletlerinin bilimsel alanda gelişmesi
E) Güçlü devletlerle karşı karşıya kalması
4. Coğrafi Keşifler Osmanlı Devleti'nde maliyenin bozulma nedenlerinden biridir. Keşifler sonucunda Amerika'dan gelen altın ve gümüş Avrupa'nın para politikasını değiştirdi. Bu değişiklik Osmanlılarda fiyatların artmasına yol açtı.
Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti'nde fiyatların artmasının ortaya çıkardığı sonuçlardan biri olarak gösterilemez?
A) Tarımla uğraşanların zarar görmesi
B) Vergilerin artırılması
C) Batılı devletlere kapitülasyonlar verilmesi
D) Paranın değerinin düşürülmesi
E) Devletten maaş alanların sıkıntıya düşmesi
5. Osmanlı Devleti'nde;
* Celali ayaklanmalarının yaygınlaşması
* Eyalet askerlerinin eski gücünü yitirmesi
* Reayanın vergisini ödeyemez hale gelmesi
gibi gelişmeler, aşağıdakilerden hangisinin bozulması sonucunda ortaya çıkmıştır?
A) Tımar sistemi
B) Kafes sistemi
C) Lonca sistemi
D) Veraset sistemi
E) Devşirme sistemi
6. Osmanlı Devleti'nin duraklama dönemine girmesinin dış nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Avrupa'da Coğrafi Keşiflerin yapılması
B) Avrupa devletlerinin Osmanlılara karşı ittifak yapması
C) Avrupa'daki teknik gelişmelerin silah sanayinde kullanılması
D) Avrupa'nın Rönesans Hareketleri'yle bilim ve teknik alanda ilerlemesi
E) Kapıkulu ayaklanmalarının devlet otoritesini sarsması
7. Osmanlı Devleti'nde; XVII. yüzyılda meydana gelen isyanların nedenlerinden biri de merkez ve taşra yönetiminin bozulmasıdır.
Bu durumun nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilemez?
A) Kapıkulu ve tımar sistemindeki bozulmalar
B) Ekonomik durumdaki bozulmalar
C) Eğitim ve adalet sistemlerindeki bozukluklar
D) Avusturya ve Iran ile uzun süren savaşlar
E) Devletin doğu ve batıda doğal sınırlara ulaşması
8. Aşağıdakilerden hangisinin duraklama döneminde çıkan yeniçeri ayaklanmalarıyla ilgili olmadığı söylenebilir?
A) Cülus bahşişi ve ulufelerin düşük ayarlı paralarla ödenmesi
B) Batı türü orduların kurulması
C) Yeniçerilerin isteklerinin kabul etmek zorunda kalınması
D) Bazı devlet adamlarının görevden alınması
E) Zaman zaman padişah değişikliğine neden olması
9. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nin Lehistan üzerine yaptığı Hotin Seferi ile ilgili değildir?
A) Hotin Kalesi'nin alınamamasında yeniçerilerin disiplinsizliği de etkili olmuştur.
B) Sefere çıkılma nedeni Lehistan'ın Boğdan'ın içişlerine karışmasıdır.
C) II. Osman döneminde yapılmıştır. aygunhoca.com
D) Lehistan Osmanlı Devleti'nin himayesine girmeyi kabul etmiştir.
E) Sefer dönüşünde II. Osman yeniçeriler tarafından tahttan indirilerek öldürülmüştür.
10. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyılda çıkan ayaklanmaları engellemek amacıyla alınan önlemlerden biri değildir?
A) Ayaklanmalara neden olan devlet adamlarını asilere teslim etmek
B) Ayaklananların isteklerini yerine getirmek
C) Batılı devletlerden yardım almak
D) Saray görevlilerinden yardım almak
E) Sorunları çözmeye çalışmak
11. Osmanlı Devleti'nin yapmış olduğu bazı antlaşmalar şunlardır:
- Ferhat Paşa Antlaşması
- Nasuh Paşa Antlaşması
- Serav Antlaşması
Bu antlaşmalar, aşağıdaki devletlerden hangisiyle imzalanmıştır?
A) Rusya B) Iran C) Avusturya
D) Venedik E) Lehistan
CEVAP ANAHTARI
1. A 2. E 3. A 4. C 5. A 6. E 7. E 8. B 9. D 10. C 11. B
2. SORULAR
1. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti ile Venedik arasında savaş nedeni olmamıştır?
A) Kıbrıs'ın fethi
B) Girit'in kuşatılması
C) Ipek Yolu ticareti
D) Akdeniz egemenliği
E) Rodos'un fethi
2. Aşağıdakilerden hangisinde, Osmanlı Devleti'nin imzaladığı antlaşma ile özelliği yanlış eşleştirilmiştir?
Antlaşma Özellik
A) Ferhat Paşa Doğuda en geniş sınırlara
ulaşılmıştır.
B) Bucaş Fetih yoluyla toprak kazanılmıştır.
C) Zitvatorok Batı karşısındaki diplomatik üstünlük kaybedilmiştir.
D) Vasvar Iran savaşları sona ermiştir.
E) Karlofça Macaristan Avusturya'ya
bırakılmıştır.
3. Köprülü Mehmet Paşa sadrazamlığa getirilirken saraydan bazı isteklerde bulundu. Bunlardan bazıları şöyledir:
I. Saray, devlet işlerine karışmayacak
II. Devlet işleriyle ilgili olarak saraya sunacağı her öneri kabul edilecek
III. Devlet memurluklarına istediği kimseleri atayacak
Köprülü Mehmet Paşa'nın bu şartlar ile ulaşmak istediği amaç olarak aşağıdakilerden hangisi savunulabilir?
A) Padişahın yetkilerini kısıtlamak
B) Yeni bir devlet kurmak
C) Bağımsız çalışabileceği bir ortam hazırlamak
D) Sadrazamlığı saltanata dönüştürmek
E) Halkı yönetime katmak
4. XVII. yüzyılda devlet otoritesini yeniden kurmak ve memleketin bozulan asayişini düzeltmek amacıyla bazı çalışmalar yapıldı. Sadrazam Kuyucu Murat Paşa, Anadolu'yu kasıp kavuran celali ayaklanmalarını şiddetle bastırarak devlet otoritesini yeniden sağlamayı başardı. Ancak celali ayaklanmalarının nedenleri ortadan kaldırılamadı.
Bu bilgiler aşağıdakilerden hangisinin kanıtıdır?
A) Kapıkulu ocaklarının kontrol altına alındığının
B) Islahatlarda halkın desteğinin sağlandığının
C) Islahatlar ile ilgili araştırmalar yapıldığının
D) Batıdaki gelişmelerin örnek alındığının
E) Yapılan çalışmalardan kalıcı sonuç alınamadığının
5. II. Osman döneminde ;
- Lehistan Seferi'nde yeniçerilerin disiplinsiz davranışları nedeniyle istenilen sonuç alınamamıştır.
- Yeniçeri ocağını kaldırma düşüncesi öldürülmesine neden olmuştur.
Bu gelişmeler dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Kapıkulu Ordusu'nda bozulmalar görülmüştür.
B) Yeniçeriler Osmanlı Devleti'nin yönetim biçimini değiştirmek için ayaklanmışlardır.
C) Yeniçerilerin ayaklanması padişah değişikliğine neden olmuştur.
D) Padişahların ordu üzerindeki otoritesi zayıflamıştır.
E) Ordunun bozulması savaşlarda başarısız sonuçlar alınmasında etkili olmuştur.
6. Osmanlı Devleti'nin XVII. yüzyılda imzaladığı;
I. Karlofça
II. Istanbul
III. Hotin
IV. Bucaş
V. Vasvar
gibi antlaşmalardan hangileri, duraklama döneminin sonu gerileme döneminin başlangıcı olarak birbirini tamamlar niteliktedir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) III ve IV E) IV ve V
7. Osmanlı Devleti'nin XVIII. yüzyılda Karlofça ve Istanbul Antlaşmaları ile kaybettiği toprakları geri almak Için savaştığı devletler aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?
A) Avusturya - Rusya - Venedik
B) Rusya - Prusya - Avusturya
C) Lehistan - Venedik - Malta
D) Venedik - Malta - Portekiz
E) Avusturya - Rusya - Lehistan
8. XVIII. yüzyıl başlarında;
- Osmanlı Devleti'nin kaybettiği topraklan geri almak istemesi
- Isveç kralının Osmanlı Devleti'ne sığınması üzerine Rusların Osmanlı sınırını geçmesi
gibi gelişmeler, hangi antlaşma ile sona eren Osmanlı • Rus savaşının nedenleri olmuştur?
A) Istanbul B) Prut C) Belgrat
D) Yaş E) Küçük Kaynarca
9. XVIII. yüzyıl başlarında;
- Istanbul Antlaşması'yla (1700) Azak kalesi Rusya'ya bırakılmıştır.
- Prut Antlaşması'yla (1711) Azak kalesi Rusya'dan geri alınmıştır.
Bu bilgilere bakılarak Osmanlı Devleti ile ilgili;
I. Kaybedilen yerlerin geri alınması ümidi doğmuştur.
II. Rusya'nın Karadeniz'e çıkması engellenmiştir.
III. Rusya, Osmanlı Devleti'nin iç siyasetini yakından takip edebilecektir.
IV. Rusya'ya Ortodoksları koruma hakkı verilmiştir. yargılardan hangileri savunulabilir?
A) I ve II B) II ve III C) Yalnız III
D) III ve IV E) Yalnız IV
10. Osmanlı Devleti batının üstünlüğünü ve batılılaşmak gerektiğini aşağıdaki gelişmelerin hangisinden sonra kabul etmek zorunda kalmıştır?
A) Karlofça Antlaşması
B) Zitvatorok Antlaşması
C) Belgrad Antlaşması
D) Pasarofça Antlaşması
E) Vasvar Antlaşması
11. Osmanlı Devleti, Pasorafça Antlaşması'ndan sonra Avrupa'ya karşı barışçı bir siyaset izledi. Savunmaya yönelik bir politika uyguladı.
Osmanlı Devleti'nin dış politikasındaki değişikliğin nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Yükselme dönemindeki durumunu devam ettirmek istemesi
B) Doğudaki topraklarını korumak istemesi
C) Büyük toprak kayıplarına uğraması
D) Veraset sisteminde yeni düzenlemeler yapılması
E) Demokratik gelişmeler yaşanması
12. - Zitvatorok Antlaşması'yla Avusturya Arşidükü Osmanlı padişahına eşit hale getirilmiştir.
- Belgrad Antlaşması'nda Rus Çarı protokol bakımından Avusturya Arşidükü'ne eşit sayılmıştır.
Bu bilgilere bakılarak aşağıdakilerden hangisi savunulabilir?
A) Osmanlı Devleti güçlenmektedir.
B) Osmanlı Devleti siyasi gücünü kaybetmektedir.
C) Osmanlı Devleti askeri üstünlüğünü korumaktadır.
D) Devletlerin büyüklüğü Osmanlı Devleti'nin tanınmasına bağlıdır.
E) Avrupa'da yeni devletler kurulmaktadır.
CEVAP ANAHTARI
1. E 2. D 3. C 4. E 5. B 6. A 7. A 8. B 9. A 10. D 11. C 12.
3. SORULAR
1. Osmanlı Devleti'nin imzaladığı,
- Karlofça
- Pasarofça
- Belgrat
gibi antlaşmalarda, aşağıdaki devletlerden hangisi taraflardan biri olarak yer almamıştır?
A) Lehistan B) Avusturya C) Rusya
D) Venedik E) Prusya
2. XVIII. yüzyılda imzalanan antlaşmalarda yer alan aşağıdaki maddelerden hangisi, Osmanlı Devleti'nin boğazların güvenliğini sağlamayı amaçladığına kanıt olarak gösterilebilir?
A) Rusya Karadeniz'de savaş ve ticaret gemisi bulundurmayacak
B) Avusturya işgal ettiği toprakları boşaltacak
C) Rus Çarı protokol bakımından Fransa kralı ve Avusturya imparatoruna eşit sayılacak
D) Rusya Lehistan'ın içişlerine karışmayacak
E) Kırım halkı din bakımından Osmanlı halifesine bağlı kalacak
4. 3. XVIII. yüzyılda görülen;
- Ruslara yenilen Isveç Kralı'nın Osmanlılara sığınması
- Avusturya'dan Belgrat'ın geri alınması
- Rusya ile yaptığı mücadeleyi kaybeden Lehlilerin Osmanlı Devleti'ne sığınması
gibi gelişmelere bakılarak, Osmanlı Devleti ile ilgili;
I. Güçlü bir devlettir.
II. Avusturya ile savaşmıştır.
III. Rusya'nın Akdeniz'e inmesini engellemeye çalışmaktadır.
IV. Isveç ve Lehistan'dan destek almaktadır. yargılarından hangileri savunulabilir?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) Yalnız II E) Yalnız III
4. Osmanlı Devleti'nin Fransızlara 1740 Kapitülasyonları olarak bilinen ayrıcalıkları tanımasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) I. Mahmut'un Fransız yanlısı politika izlemesi
B) Fransa'nın Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğünü koruması
C) Fransa'nın Belgrad Antlaşmalarının imzalanmasında aracılık yapması
D) Türk - Fransız dostluğunun geliştirilmesine çalışılması
E) Fransa'nın Mısır'dan çekilmesinin sağlanmak istenmesi
5. 1768 - 1774 Osmanlı-Rus Savaşı sonucunda imzalanan Küçük Kaynarca Antlaşması'nın sonuçları arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Osmanlı Devleti'nin ilk kez bir devlete savaş tazminatı ödemesi
B) Rusya'nın Osmanlı Devleti'nin içişlerine karışma hakkı elde etmesi
C) Kırım'a bağımsızlık verilmesi
D) Osmanlı Devleti'nin gerileme dönemine girmesi
E) Rusya'nın kapitülasyonlardan yararlanma hakkına sahip olması
6. Osmanlı Devleti'nin XVIII. yüzyılda Rusya ile imzaladığı antlaşmalarda yer alan kararlardan bazıları şunlardır;
I. Rusya, Lehistan'ın içişlerine karışmayacak
II. Rusya, Karadeniz ve Akdeniz'de serbestçe ticaret yapabilecek
III. Rusya, Karadeniz'de savaş ve ticaret gemisi bulundurmayacak
IV. Rusya, Eflak-Boğdan halkının haklarını koruyacak
V. Rus çarı, protokol bakımından Avusturya ve Fransa kralına eşit sayılacak
Bunlardan hangileri, Osmanlı Devleti'nin Rusya karşısındaki üstünlüğünün göstergeleri olarak kabul edilebilir?
A) I ve II B) III ve V C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve IV
7. 1774'te Rusya ile imzalanan Küçük Kaynarca Antlaşmasının aşağıdaki maddelerinden hangisi, Osmanlı Devleti'nin aleyhine bir gelişme olarak değerlendirilemez?
A) Kırım'a bağımsızlık verilecek
B) Rusya, Karadeniz'de donanma bulundurabilecek
C) Rusya, Osmanlı denizlerinde ticaret yapabilecek
D) Rusya, Istanbul'da sürekli elçilik açabilecek
E) Kırım halkı dini bakımdan Osmanlı halifesine bağlı olacak
8. Küçük Kaynarca Antlaşması'nda yer alan;
I. Rusya Karadeniz'de serbestçe ticaret yapabilecek
II. Kırım bağımsız olacak
III. Rusya Osmanlı ülkesindeki Ortodoksların haklarını koruyacak
IV. Rusya'ya savaş tazminatı verilecek
gibi maddelerden hangilerinin, Rusya'nın Osmanlı Devleti'nin içişlerine karışmasına ortam hazırladığı söylenebilir?
A) I ve II B) Yalnız III C) Yalnız IV
D) II ve III E) III ve IV
9. Lale Devri'nde gerçekleşen;
- Avrupa'ya ilk elçilerin gönderilmesi
- Istanbul'da ilk Türk matbaasının kurulması
- Yalova'da kağıt imalathanesinin kurulması
gibi gelişmeler dikkate alındığında,
I. Batıdaki gelişmelerin izlenmeye çalışıldığı'
II. Osmanlı Devleti'nde sanayileşmeye yönelik çalışmalar yapıldığı
III. Fransa'nın desteğinin denge politikasının izlenmesini kolaylaştırdığı
gibi yargılardan hangilerine varılamaz?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
10. Osmanlı Devleti'nde XVIII. yüzyıldan itibaren batının üstünlüğü kabul edilmişti.
Aşağıdakilerden hangisi, bu anlayışın sonuçlarından biri değildir?
A) Ilk Türk matbaasının açılması
B) Humbaracı Ocağı'nın geliştirilmesi
C) Doğu klasiklerinin Türkçe'ye çevrilmesi
D) Kara Mühendishanesi'nin açılması
E) Sürat Topçuları sınıfının kurulması
11. III.Mustafa yenilik taraftarı bir hükümdardı. Avrupa'nın askeri tekniğini Osmanlı ordusuna getirmeye çalıştı. Fransa'dan ve diğer Avrupa ülkelerinden uzmanlar getirterek topçu ve istihkam sınıfını düzenlemeye çalıştı. Bu sınıfların gelişen teknolojiye göre yetiştirilmesi için uğraştı.(aygunhoca.com)
Osmanlı Devleti'nin bu durumu ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi savunulabilir?
A) Batıda fetih politikasından vazgeçilmiştir.
B) Yükselme dönemindeki durum korunmaya çalışılmıştır.
C) Batının üstünlüğü kabul edilmiştir.
D) Eski eğitim sistemi ortadan kaldırılmıştır.
E) Demokratik gelişmeler için ortam hazırlanmıştır.
12. Aşağıdakilerden hangisi XVIII. yüzyılda yapılmaya çalışılan ıslahat girişimlerinin başarısızlıkla sonuçlanmasının nedenlerinden biri değildir?
A) Ulema sınıfının tepki göstermesi
B) Yeniçerilerin karşı çıkması
C) Ekonomik kaynak yetersizliği
D) Batıdaki gelişmelerin sürekli izlenememesi
E) Avrupa devletlerinin ıslahatları engellemek için çalışmalar yapması
CEVAP ANAHTARI
1. E 2. A 3. A 4. C 5. D 6. D 7. E 8. B 9. C 10. C 11. C 12. E
5. SORULAR
1. Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyıl duraklama dönemi olarak nitelendirilir. Bu yüzyılda Osmanlı Devleti'nin siyasi, sosyal ve ekonomik yapısında önemli bozulmalar ortaya çıkmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi, bu bozulmaların XVI. yüzyıldan itibaren ortaya çıktığının göstergesidir?
A) Fransa kralına yardım edilmesi
B) Hint Seferleri'nde Portekizliler karşısında başarısız sonuçlar alınması
C) Iran-Safevi Devleti ile Amasya Antlaşması'nın imzalanması
D) Preveze Deniz Savaşı'nın kazanılması
E) Kıbrıs'ın fethedilmesi
2. XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin yönetim, ordu, maliye ve toprak düzeninde çeşitli bozulmalar meydana gelmiştir.
Bu durumun, aşağıdakilerden hangisine neden olduğu söylenemez?
A) Kapıkulu askerlerine ayarı düşük akçe ile maaş ödenmesi
B) Merkezde ve eyaletlerde ayaklanmaların çıkması
C) Batı türü anayasaların kabul edilmesi
D) Iltizam sisteminin yaygınlaştırılması
E) Yeniçeri ocağının kaldırılmasının düşünülmesi
3. Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyılda görülen duraklama nedenlerinden hangisinin hem merkezi otoritenin zayıflamasına hem de fetih hareketlerinin yavaşlamasına neden olduğu söylenebilir?
A) Valide sultanların yönetimde etkili olması
B) Ticaret yollarının yer değiştirmesi
C) Güçlü devletler ile karşı karşıya kalınması
D) Eğitim sisteminin bozulması
E) Yeniçeri ocağına kurallara aykırı asker alınması
4. Osmanlı Devleti'nde veraset sistemi XVII. yüzyılda değiştirildi. I. Ahmet döneminde padişahlığın babadan oğula değil, Osmanlı hanedanı içinde "ekber ve erşed" yani "en büyük ve en akıllı" olana geçmesi esası benimsendi. Bu sistemin kabulünden sonra şehzadelerin sancaklarda görevlendirilmesi geleneği kaldırılarak yerine kafes sistemi getirildi.
Aşağıdakilerden hangisi bu uygulamanın doğrudan sonuçlarından biri değildir?
A) Medrese eğitiminin bozulması
B) Kardeş katli yasasının yürürlükten kalkması
C) Merkezi yönetimin zayıflaması
D) Şehzadelerin iyi yetişmemesi
E) Saray kadınlarının yönetimde etkili olması
5. Ortaçağda Avrupa'da görülen feodalite düzeninde, kişilerin toplum içindeki yeri ve konumu toprak mülkiyetine göre belirlenmekte idi.
Aşağıdakilerden hangisinin, Osmanlı Devleti'nde feodal düzene benzer bir yapının kurulmasına ortam hazırladığı söylenebilir?
A) Dirlik sisteminin uygulanması
B) Sened-i ittifak'ın imzalanması
C) Nizam-ı Cedid ordusunun kurulması
D) iltizam uygulamasının yaygınlaşması
E) Lonca teşkilatının bozulması
6. Kuruluş ve yükselme dönemlerinde çok sıkı şartlarla yetiştirilen yeniçerilerin duraklama döneminde askerlik dışı işlerle de uğraştıkları, ticaret ve zanaat yapmaya başladıkları görülmüştür.
Aşağıdakilerden hangisi, yeniçerileri askerlik dışı işlerle uğraşmaya yönelten nedenlerden biridir?
A) Fetihlerin ve ganimetlerin azalması
B) Savaşların uzun sürmesi
C) Yönetim üzerinde etkili olmak istemeleri
D) Toplumla ilişki kurmak istemeleri
E) Batı tarzında eğitim istemeleri
7. XVII. yüzyılda Anadolu'da yaşanan Celali ayaklanmalarının yaygınlaşmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi yoktur?
A) Rüşvet ve iltimasın artması
B) Savaşların uzun sürmesi
C) Haçova Savaşı'ndan kaçan askerlerin eşkıyalığa başlaması
D) Vergilerin artırılması
E) Ferhat Paşa Antlaşması'nın imzalanması
8. Osmanlı Devleti duraklama döneminde de fetih politikasını sürdürmüştür.
Aşağıdakilerden hangisi, bu yargıya kanıt olarak gösterilemez?
A) Girit'in alınması
B) Nasuh Paşa Antlaşması'nın imzalanmasıyla Amasya Antlaşması sınırlarına dönülmesi
C) Ferhat Paşa Antlaşması'yla doğuda en geniş sınırlara ulaşılması
D) Kanije ve Estergon kalelerinin alınması
E) Viyana'nın ikinci kez kuşatılması
9. Duraklama döneminde meydana gelen;
* Iran ile Kasr-ı Şirin Antlaşması'nın imzalanması
* IV. Mehmet'in 1672'de Lehistan seferini yapması
* II. Viyana bozgununun yaşanması
gibi olaylara bakılarak Osmanlı Devleti Ile ilgili;
I. Fetih politikasını sürdürmektedir.
II. Doğu ve batıdaki komşularıyla savaş halindedir.
III. Rusya'nın tehdidi altındadır.
IV. Batıda savunma durumuna geçmiştir.
V. Haçlı birliğini bozmak istemiştir. yargılarından hangilerine varılamaz?
A) I ve IV ^ B) II ve III C) III ve V
D) II ve V E) I ve III
10. Osmanlı Devleti'nin Avusturya ile imzaladığı;
- Zitvatorok(1606)
- Vasvar(1664)
- Karlofça(1699)
gibi antlaşmalar ve sonuçları düşünüldüğünde, Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?
A) Batının teknik üstünlüğünü kabul ettiği
B) Avrupalı devletlerin birlikte hareket ettiği
C) Toprak kazandığı
D) Avusturya ile savaştığı
E) Diplomatik üstünlüğünü kaybettiği
11. XVII. yüzyılda gerçekleştirilmeye çalışılan ıslahat girişimlerinde "sorunların temel nedenlerinin dikkate alınmadığının" kanıtı olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Islahatların devlet adamlarının öncülüğünde yapılması
B) Islahat girişimlerinden sonra ayaklanmaların yeniden başlaması
C) Avrupa'daki gelişmelerin dikkate alınmaması
D) Yeniçerilerin ıslahatlara tepki göstermemesi
E) Amacın, yükselme dönemindeki duruma ulaşmak olması
12. XVII. yüzyılda Osmanlı padişahları ve devlet adamları devlet otoritesini sağlamak amacıyla yaptıkları girişimlerde daha çok aşağıdakilerden hangisini uygulamışlardır?
A) Bozulmanın nedenlerini araştırma
B) Yenilikleri topluma benimsetme
C) Halkın desteğini alma
D) Baskı ve güç kullanma
E) Yönetim biçimini değiştirme
CEVAP ANAHTARI
1. B 2. C 3. E 4. A 5. D 6. A 7. E 8. B 9. C 10. A 11. B 12. D
SORULAR
1. Aşağıdakilerden hangisi Rusya'nın, Akdeniz'e inme politikasını gerçekleştirebilmek amacıyla, Osmanlı Devleti'ne karşı izlediği yöntemlerden biridir?
A) Fransa ile işbirliği yapmak
B) Celali Ayaklanmalarını kışkırtmak
C) Lehistan ve Isveç ile savaşmak
D) Kırım'a bağımsızlık kazandırmaya çalışmak
E) Saltanat kavgalarını desteklemek
2. Osmanlı Devleti XVII. yüzyıl sonlarında imzaladığı Karlofça ve Istanbul Antlaşmaları ile büyük ölçüde toprak kaybına uğradı.
Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti'nin XVIII. yüzyıl başlarında Rusya, Avusturya ve Venedik ile yaptığı savaşların amacıdır?
A) Kaybettiği toprakları geri almak
B) Gücünü Avrupa devletlerine kabul ettirmek
C) Osmanlı ülkesinde yaşayan Ortodoksları korumak
D) Doğu Akdeniz'de güvenliği sağlamak
E) Avrupa'da yeni topraklar ele geçirmek
3. Bilgi : Fransa'ya 1535'te kapitülasyonlar verilmiştir.
Gelişme: 1736-1739 Osmanlı-Rus ve Avusturya savaşlarında Fransa arabuluculuk yaparak Osmanlı Devleti'ne yardımcı olmuştur.
Bilgi ile gelişme birlikte değerlendirildiğinde Fransa'nın izlediği politika ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine varılabilir?
A) Osmanlı Devleti ile Rusya ve Avusturya'ya karşı savaşmıştır.
B) Avrupa'da yeni sömürgeler arayışına girmiştir.
C) Ekonomik çıkarlarını korumaya çalışmıştır.
D) Avrupa devletleri arasındaki bağlaşmaları önlemiştir.
E) Akdeniz ticaretini ele geçirmiştir.
4. Osmanlı Devleti'nin Kutsal Ittifak'ı oluşturan devletlere karşı elde ettiği ilk başarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Istanbul Antlaşması
B) Prut Antlaşması
C) Belgrat Antlaşması
D) Pasarofça Antlaşması
E) Aynalıkavak Sözleşmesi
5. Küçük Kaynarca Antlaşmasının "Rusya Akdeniz ve Karadeniz'de serbestçe ticaret yapabilecek ve Ingiltere ile Fransa'ya tanınan ayrıcalıklardan yararlanabilecektir." maddesine bakılarak, aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?
A) Osmanlı Devleti ekonomik açıdan kayba uğramıştır.
B) Rus ticaret gemileri boğazlardan serbestçe geçebilecektir.
C) Rusya, Ingiltere ve Fransa ile eşit tutulmuştur.
D) Karadeniz'deki Osmanlı üstünlüğü sona ermiştir.
E) Rusya'ya Ortodoksları koruma hakkı verilmiştir.
6. Küçük Kaynarca Antlaşması'nın,
- Kırım'a bağımsızlık verilmesi
- Rusya'nın kapitülasyonlardan yararlanması
- Eflak ve Boğdan halkından bir süre vergi alınmaması
maddelerine bakılarak, Osmanlı Devleti Ile Ilgili;
I. Sınırları daralmıştır.
II. Egemenlik hakları sınırlanmıştır.
III. Gelirleri artmıştır.
IV. Ekonomik kayba uğramıştır.
V. Içişlerine karışılmasına engel olmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) I, II ve IV B) III ve V C) II ve III
D) I, IV ve V E) III ve IV
7. Osmanlı Devleti Avrupa'da XVI. yüzyıldan itibaren bilimsel ve teknik alanda yaşanan gelişmeleri izleyemedi. Ancak daha sonra Avrupa'dan geri kaldığını anlayarak batıdan yararlanma yoluna gitti.
Osmanlı Devleti'nde batıya açılma ilk kez hangi dönemde başlamıştır?
A) Tanzimat dönemi
B) Meşrutiyet dönemi
C) Lale devri
D) II. Mahmut dönemi
E) III. Selim dönemi
8. Osmanlı ıslahat tarihinin önemli devrelerinden biri de 1718-1730 yılları arasında yaşanan Lale devridir.
Lale devri ile ilgili olarak verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi doğru değildir?
A) Avrupa'daki gelişmeler dikkate alınmıştır.
B) Islahat çalışmaları ulema ve halk tarafından da desteklenmiştir.
C) Kültürel ve sosyal alanda gelişmeler görülmüştür.
D) Pasarofça Antlaşması'nın imzalanmasından sonra başlamıştır.
E) Patrona Halil Ayaklanması ile sona ermiştir.
9. I. Mahmut, Patrona Halil Ayaklanması'ndan sonra tahta çıktı ve hemen askeri alanda ıslahat yapmaya başladı.
Aşağıdakilerden hangisi askeri alanda ıslahat yapılmasını gerektiren nedenlerden biri değildir?
A) Iran savaşlarında başarısız sonuçlar alınması
B) Yeniçeri ocağının güç kaybetmesi
C) Pasarofça Antlaşması'nın toprak kaybına neden olması
D) Orduda yapılacak ıslahatlar için Şeyhülislamdan fetva alınmasına gerek duyulmaması
E) Ayaklanmaların devlet yönetimini olumsuz etkilemesi
10. Osmanlı Devleti'nde batıya açılmanın başlangıcı olarak kabul edilen Lale devrinin kısa sürmesinde;
I. Batıya elçiler gönderilmesi
II. Yeni askeri ocaklar kurulması
III. Halkın desteğinin sağlanamaması
IV. Savaşlarda başarısız sonuçlar alınması
gibi gelişmelerden hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
A) I ve II B) II ve III C) II ve IV
D) I ve III E) III ve IV
11. Osmanlı Devleti'nde XVIII. yüzyılda gerçekleştirilen aşağıdaki ıslahat girişimlerinden hangisinde, savaş alanlarında alınan yenilgilerin etkili olduğu savunulamaz? j
A) Itfaiye bölüğünün kurulması
B) Kara Mühendishanesi'nin açılması
C) Deniz Mühendishanesi'nin açılması
D) Nizam-ı Cedit Ordusu'nun kurulması
E) Istihkam Okulu'nun açılması
12. XVIII. yüzyılda görülen;
- Lale devrinde matbaanın kurulması
- III. Mustafa döneminde Deniz Mühendishanesi'nin açılması
- III. Selim döneminde Avrupa başkentlerinde sürekli elçiliklerin kurulması
gibi gelişmeler dikkate alındığında, Osmanlı Devleti için;
I. Kültürel alanda Avrupa'dan geri kalmıştır.
II. Toprak sistemi bozulmuştur.
III. Köy-kent nüfus dengesi değişmiştir.
IV. Askeri alanda düzenlemelere ihtiyaç duyulmuştur.
V. Batıdaki gelişmeleri izlemeye çalışmıştır. yargılarından hangilerine varılabilir?
A) I, II ve III B) II, III ve IV C) I, IV ve V
D) III, IV ve V E) I, II ve V
CEVAP ANAHTARI
1. D 2. A 3. C 4. B 5. E 6. A 7. C 8. B 9. D 10. E 11. A 12. C
